Nizomiy nomidagi toshkent davlat pedagogika universiteti maxsus pedagogika va inklyuziv ta

Ovoz balandligi, kuchi, tembrini farqlash

Maqsad: Bolalarda ovoz tembri, kuchi, balandligini bir xil tovush materialari, so‘z brikmalari va iboralar asosida farqlash malakasini tekshirish

Topshiriq: Orqanga o‘giril va bolalardan qaysi biri seni chaqirganini top.

Bolani ismi bilan – 4 marta (xar xil odam) chaqiradi.

Qisqa [au] tovushlarni - 4 marta (har gal har xil odam) talaffuz qiladi.

Topshiriq: “Diqqat bilan eshit, nima bunday ovoz chiqaradi, zarur rasmni ko‘rsat:

- mushuk – mushukcha: myau (baland) – myau (past)

- cho‘chqa – cho‘chqacha: xryu (baland) – xryu (past)

- echki - uloqcha: me (baland) –me (past)

- sigir – buzoq: mo‘ (baland) – mo‘ (past)

Logoped bolalarga hayvonlar va ularning bolalari tasvirlangan rasmlar beradi. Bolalar tovushlarga taqlid xarakteriga ko‘ra va ovoz balandligiga ko‘ra topishi va unga mos rasmni ko‘rsatishi kerak. Xar bir tovushga taqlid goh past, goh balandligiga ko‘ra topish va unga mos rasmni ko‘rsatishi kerak. Xar bir tovushga taqlid goh past, goh baland ovozda beriladi.

Topshiriq: “Diqqat bilan eshit. Qo‘ng‘iroqcha qanday jarngalaydi., katta qo‘ng‘iroq-chi? Qo‘ng‘iroqlar ovozini eshitib farqlashga harakat qil. Kichkina qo‘ng‘iroqcha yaqindan jarangalaydi, kattasi esa, uzoqdan. Logoped shirma orqasida qo‘ng‘iroqlarni navbat bilan jarnglatadi. “Ayt ko‘rsat bu qaysi qo‘ng‘iroq ?

Kattasimi?

Kichkinasimi ?

Topshiriq: “Eshit, echki va uloqcha ma’rayapti . (Logoped shirma orqasida xayvonlar ovoziga taqlid qiladi.)

Ko‘rsat, ayt nima ma’radi : Mee –mee (past)- buzoq, Meee-mee.. (baland) - sigir

Topshiriq : “Diqqat bilan eshit” “Bo‘g‘irsoq“ ertagidagi qaysi qahramon gapiryapti ” Logoped past, o‘rta, baland ovozda iboralarni aytadi.

• 
  “Bo‘g‘irsoq , bo‘g‘irsoq men seni yeyman” (quyonga taqlid qilib past, muloyim ovozda).
  
• 
  “Bo‘g‘irsoq bo‘g‘irsoq , men seni yeyman” (ayiqqa taqlid qilib, yo‘g‘on balandroq ovozda ).
  
• 
  “Bo‘g‘irsoq bo‘g‘irsoq, men seni yeyman” (tulkiga taqlid qilib, ingichka, baland ovozda).
  

Bu topshiriqlar bolalarni tovushlar kompleksi, ovozlarni kuchli tembri, balandligi, xarakteri va xissiy bo‘yoqdorligshiga ko‘ra qanchalik farqlay olishi imkonini beradi.