Nizomiy nomidagi toshkent davlat pedagogika universiteti maktabgacha ta

KIRISH

Mavzuning dolzarbligi. Yurtimizda amalga oshirilayotgan islohotlarning asosini, tub negizini ta’lim jarayoni va uni to’g’ri tashkil etish masalasi tashkil etadi. Yoshlarni bilim olishi va ta’lim-tarbiya jarayonida ularni barkamol shaxs etib tarbiyalash masalasining dolzarb ekanligi ham bejiz emas. Shuningek, O’zbekiston Respublikasi Konstitutsiyasining 41-moddasida “Har kim bilim olish huquqiga ega”¹ deb belgilanganligi fikrimiz dalilidir.

Prezidentimiz Sh. Mirziyoyev tomonidan yozilgan “Erkin va farovon demokratik O’zbekiston davlatini birgalikda barpo etamiz” nomli asarlarida 1-Prezidentimiz I.Karimovning “Farzandlarimiz bizdan ko’ra kuchli, bilimli, dono va albatta, baxtli bo’lishlari shart”² deb yozilgan fikrlar zaminida ham yoshlar ta’lim va tarbiyasi masalasi yotadi.

Fikrimiz dalili sifatida Prezidentimiz Sh. Mirziyoyev tomonidan ilgari surilayotgan 5 tashabbusning ilk pog’onalari san’atga ya’ni MUSIQA ilmiga tegishli ekanligi o’quvchilarni shu sohada amalga oshirilayotgan yangilik va islohotlarni o’rganish va tushunib yetishga undaydi. Tashabbus mohiyatiga ko’ra, musiqa va san’at sohasida oliy ma’lumotli kadrlarni ko’paytirish masalasiga ham e’tibor qaratildi. Bu esa o’z-o’zidan musiqa va uning tarixini o’rganish ehtiyojini yuzaga keltirdi.

Musiqa tarixini o’rganish nafaqat jahon musiqa san’atining asosiy rivojlanish pallalarini o’zlashtirish balki, musiqiy-nazariy bilimlar asosini shakllantirishga xizmat qiladi, musiqiqy hodisalarni chuqur anglab, atroflicha tushunish va idrok etishga yordam beradi. Musiqat tarixini o’rganish jahon musiqa san’atini yetuk durdonalari, yirik nomoyondalari, cholg’u va vocal musiqasining janr va shakllari, sara namunalari bilan tanishtirishni, musiqiy dunyoqarash, did va madaniy darajasini o’stirishga va kengaytirirshga xizmat qiladi. Musiqa tarixini o’rganish san’at masalalari bilan bir qatorda o’zga san’at turlari (adabiyot, tasviriy san’at, haykaltaroshlik va b.)ga doir masalalar kesimida uzviy yoritilib, badiiy madaniyatning umum estetik qadriyatlari xususida to’liq tasavvurga ega bo’lishga yordam beradi. Musiqa tarixini o’rganish jarayonida musiqa san’ati rivojlanishining yirik davrlari, ilg’or yutuqlari, turli davrda paydo bo’lib rivoj topgan musiqiy uslub va janrlar, yirik maktablar va ularning yorqin ijodkor va nomoyondalari, musiqa san’atining tarixiy va nazariy masalalari tahlil etiladi.

Suningdek, musiqa san’atining rivojlanishiga katta xissaq o’shgan musiqashunoslar va kompozitorlar xayoti va ijodini o’rganish ham katta ma’naviy ehtiyoj hisoblanadi. Yuqoridagilardan kelib chiqqanxolda kurs ishi mavzusini “Gendel oratoriyalari” deb nomladik.