Nizomiy nomidagi toshkent davlat pedagogika universiteti jismoniy madaniyat nazariyasi va metodikasi fanidan

Tezkorlik harakatini sezish rivojlanishining usluliyati.
Harakatni sezish tezligi oddiy va murakkab bo‘ladi.
Oddiy sezish – avvaldan ma’lum bo‘lgan harakatni bajarish uchun kutilmagan xabar. Masalan kutilgan xabar bo‘yicha, yugurishga start berish, tez otish, ko‘krakdan yoki boshdan oshirib to‘p tashlash. Sezishning qolgan turi hammasi murakkabdir.
Sezish harakatining 3 ta bosqichi bor:
1.Sensorlik – xabar berilgan vaqtdan boshlab mushak faolli-gining birinchi belgilarigacha.
2.Premotorlik – harakat boshlangunga qadar mushakning elektr faolligining paydo bo‘lishi. Bu bosqich barqarorlashgan va 25-60 m/s ni tashkil qiladi.
3.Motorli - harakat boshlanishidan to tugaguncha davom etadi. Sensor va premotorli bosqich yashirin ta’sirning tarkibiy qism-larini hosil qiladi, motorlisi esa harakatni tashkil qiladi.
Oddiy harakat sezgisining butunlay qisqarish vaqti mashg‘u-lot paytida motorli tarkibiy qismlar hisobiga sodir bo‘ladi. Perseptiv va harakatli jarayonlar mustaqil hisoblanadi, lekin latent tarkibiy qismlarining harakatlarida farqlar ko‘p.