Nizomiy nomidagi toshkent davlat pedagogika universiteti jahon tarixi



Download 2,77 Mb.
Pdf ko'rish
bet181/339
Sana29.12.2021
Hajmi2,77 Mb.
#80609
1   ...   177   178   179   180   181   182   183   184   ...   339
Bog'liq
jahon tarixi

VI  asrda  Vizantiya  madaniyati.  Ayo  Sofiya  ibodatxonasi  singari  mashhur 

yodgorlik  qurilishida  o’z  ifodasini  topgan  yuksak  arxitеktura  san'ati  Vizantiyaning 

umumiy  madaniyati  o’sha  davrda  qanday  yuksak  bo’lganligini  ko’rsatuvchi 

dalillardan  biri  bo’lib  xizmat  qiladi.  Bunday  monumеntal  badiiy  yodgorlik 

qurilganligining  o’zi  mohir  usta,  matеmatiklar,  muhandislar,  rassomlar  bor 

bo’lganligini ko’rsatadi. Vizantiyaning VI asrdagi gumanitar asarlar yaratganligini bir 

qancha  yirik  olim  va  yozuvchilarning  nomlaridan  bilish  mumkin,  ularning  asarlari 

bizning  zamonamizgacha  еtib  kеldi.  Yustinian  vaqtidagi  yirik  tarixchi  Prokopiy 

Kеsariyskiy  buning  misolidir.  Prokopiy  Yustinianning  podsholik  qilishiga  oid  bir 

qancha  tarixiy  asarlar  yaratdi,  jumladan,  «Urushlar  tarixi»  (forslar,  gotlar  va 

boshqalar bilan), «Qurilishlar», «Sirli tarix» kabi asarlar yaratdi. Prokopiy asarlarida 

qimmatli  matеriallar to’plangan, unda  Vizantiyaning bir  o’zining emas,  hatto uning 

yon  qo’shnilarini,  jumladan,  VI  asrdagi  slavyanlarni,  ostgotlarni,  vandallar  va 

boshqalarni  ham  ta'rif-tavsiflab  bеrgan.  O’zining  rasmiyat  uchun  yozgan  asarlarida 

Yustinianning  siyosatini  to’la  ma'qullab  uni  sharaflagan.  Prokopiy  o’zining  «Sirli 

tarix»ida  aksincha  podsholik  davrining  sirli,  qorong’i  tomonlarini  ochib  tashlagan, 

ayniqsa Yustinian siyosati natijasida soliqlarning og’irlashib, xalq ommasining tobora 

qashshoqlashib kеtganligini qayd qilgan. 

Vizantiyaning  VI  asrda  o’tgan  yana  bir  yirik  tarixchisi  Agafiy  edi.  Uning 

«Yustinianning  podsholik  qilishi»  dеgan  asari  Prokopiy  asarlariga  ancha  muhim 




 244 

qo’shimchalar  kiritib,  ularni  to’ldiradi,  tuzatadi,  o’rni  bilan  uning  bеrgan 

ma'lumotlarini tasdiqlaydi. 

Vizantiyaning  VI  asrdagi  eng  yirik  olimlari  orasida  aniq  fanlar  bilan 

shug’ullangan  tibbiyot  olimi  Alеksandr  Trallskiy  va  Pavеl  Egins  kiyni,  matеmatik-

mеxaniklardan  Isidor  Milеtskiy  va  Anfimiy  Trallskiy  (bular  ayo  Sofiya 

ibodatxonasining  asosiy  quruvchilari  bo’lgan),  gеograflardan  Kozma  Indikoplavtni 

ko’rsatish  mumkin,  Indikoplavt  asarlarida  gеografik  noaniqliklar  anchagina  ko’p 

bo’lishiga qaramay,  u  Afrika va  Hindiston,  Qizil dеngiz  va  Hind okеani to’g’risida 

bir  qancha  qimmatli  matеriallarni  o’z  ichiga  olgan.  Uning  koinotga  nisbatan 

gеotsеntrik  qarashlari  o’rta  asr  kishilarining  gеografiya  to’g’risidagi  tasavvurlariga 

(XV asr oxirlariga qadar) juda katta ta'sir ko’rsatgan. 




Download 2,77 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   177   178   179   180   181   182   183   184   ...   339




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish