Nizomiy nomidagi toshkent davlat pedagogika universiteti fizika matematika fakulteti

Web money tizimining bugungi kundagi foydali jihatlari va kamchiliklari:

Web Money tizimi to’grisida

Internetning paydo bo`lishi bilan birga biz bir lahzada so`nggi birja ma`lumotlari, online magazin, mobil aloqa kompaniyalarining doymo yangilanib va kengayib borayotgan hizmatlari, Internet provayderlari, IP-aloqa va boshqa turdagi minglab saytlaridan foydalanish imkoniyatiga egamiz. Bunday qulaylik tovar va hizmatlar uchun tunu kun to`lovlarni amalga oshirish uchun zamin yaratadi. Internet millionlab foydalanuvchilarining har biriga yirik auditoriyani yaratdi. Internet bugungi kunda butun jahon erkin bozoriga aylandi, elektron to`lov tizimlari esa sotuvchi va haridorlarning bir lahzada hisob-kitobi uchun imkoniyat yaratadi.

1998 yil 24 noyabrda Internet tizimida tovar va hizmatlar bozori ishtirokchilari o`rtasida hisob-kitoblarni havfsiz real vaqt oralig`idaravishda amalga oshirish, shuningdek hususiy pul o`tkazmalarini amalaga oshirish imkoniyatini beruvchi WebMoney Tranfer elektron to`lov tizimi o`z faoliyatini boshladi.

WebMoney Tranfer – bu elektron hisob tizimi bo`lib, unda barcha foydalanuvchilar universal hisob birliklari bilan ayira boshlashlari mumkin: WebMoney (WM) titul belgilari bilan. WM titul belgilari bilan Internet tizimida tovar va hizmatlar uchun to`lov sifatida qabul qilinishi mumkin, undan tashqari WM titul belgilarini keng tarqalgan WM ayira boshlash shahobchalari orqali bank yoki pochta o`tkazmalariga, boshqa titul belgilariga ayira boshlash mumkin.
O`z kompyuterida WM Keeper mujozlik dasturiy ta`minot tizimini ornatish bilan WebMoney Tranfer tizimi foydalanuvchisi maqomini oladi. Har bir WebMoney Tranfer tizimi foydalanuvchisi o`z shahsiy WM-hamyonni ochadi (yoki turli hildagi WM titul belgilari uchub bir necha hamyonlarni), bu hamyondan boshqa bir istalgan hamyonga tovar va hizmatlar uchun to`lov sifatida mablag`larni bir zumda o`tkazishi mumkin, yoki hususiy o`tkazmani amalga oshirishi mumkin. Bunda o`tkazma uchun foyiz – o`tkazma miqdoridan 0.8%, biroq mutanosib ravishda 50
 dollardan oshmagan holda. Titul belgilarining hisobi, saqlanishi va bir zumda bir foydalanuvchining hisobidan boshqa foydalanuvchi hisobiga o`tkazilishi WM Keeper mujozlik dasturiy ta`minot tizimi tomonidan olib boriladi. WebMoney Tranfer tizimida moliyaviy va huquqiy kafolatni Tizim garant lari ta`minlaydi.
Havfsizlik tadbirlari majmuasi foydalanuvchilarning mablag`laridan noqonuniy foydalanish holatlarinig oldini oladi va ma`lumotlarning sir saqlanishini ta`minlaydi. Mahfiy habarlar orqali boshqa foydalanuvchilar bilan yopiq muloqaat olib borish, shartnoma kismlarini muhokama qilish, to`lovlarni sharhlab borish mumkin. Amalda ko`rsatilganidek, WebMoney Tranfer tizimining himoyalanganlik darajasi boshqa to`lov tizimlarinikidan ko`ra ancha yuqori.
WebMoney Tranfer tizimida foydalanuvchilar o`rtasidagi bahsli holatlarni hal etish uchun Hakamlik hizmati va foydalanuvchining hohish-istagiga qarab uning shahsini tasdiqlovchi elektron raqamli attestatlar beruvchi WM-attestatlash hizmatlari mavjud.

WebMoney Tranfer quydagi titul belgilari bilan muomala qiladi:

WMY – O`zbekiston zonasida operatsiyalarni amalga oshirish uchun UZS ning Y-hamyonlardagi ekvivalenti, WMY operatsiyalarining kafili bo`lib “TILLO GARANT” MChJ O`zbek Kafolat Agentligi hizmat qiladi.
WMR – rubl zonasida operatsiyalarni amalga oshirish uchun RUR ning R-hamyonlardagi ekvivalenti, WMR operatsiyalarining kafili bo`lib WebMoney Transger ning Rossiya hududidagi vakili “BMP” MChJ hizmat qiladi.
WMZ – AQSh dollarida transfert operatsiyalarni amalga oshirish uchun USD ning Z-hamyonlardagi ekvivalenti.
WME –EVRO da operatsiyalarni amalga oshirish uchun EUR ning E-hamyonlardagi ekvivalenti, WMZ va WME operatsiyalarining kafili bo`lib Amstar Holdings Limited, S.A. hizmat qiladi.
WMU – Ukraina zonasida operatsiyalarni amalga oshirish uchun UAH ning U-hamyonlardagi ekvivalenti, WMU operatsiyalarining kafili bo`lib “Украинское Гарантийное Агентство” MChJ hizmat qiladi.

O’zbekistonda Web Money tizimi va «TILLO GARANT» MChJ ning faoliyati.

       «TILLO GARANT» MChJ O`zbekiston Respublikasida elektron tijorat sohasidagi tadbirkorlik faoliyatining takomillashishiga ko`mak berish maqsadida tuzilgan.

“TILLO GARANT” MChJ o`z faoliyatini O`zbekiston Respublikasining “Elektron tijorat to`g`risida”, “Informatsiyalashtirish to`g`risida”, “Elektron raqamli imzo to`g`risida” gi Qonunlariga muvofiq ravishda olib boradi. “TILLO GARANT” MChJ O`zbek Kafolat Agentligi O`zbekistonlik foydalanuvchilarga, Internet tizimida tezkor va havfsiz ravishda pul muomalasi operatsiyalarini amalga oshiruvchi WebMoney Transfer tizimidan foydalanish imkoniyatini yaratadi.
WebMoney Transfer identifikatsiya tizimi barcha hisob-kitob operatsiyalarini nazorat qilib boradi, maxsus ishlab chiqilgan havfsizlik chora tadbirlari esa foydalanuvchilarning mablag` va ma`lumotlaridan noqonuniy foydalanish holatlarinig oldini oladi, shu bilan bir vaqtda “TILLO GARANT” MChJ foydalanuvchilarning mulkiy huquqlari va WMY ko`rinishidagi titul belgilarida ko`rsatilgan mablag`larini real aktivlar bilan ta`minlanganligini kafolatlaydi. WebMoney Transfer tizimi foydalanuvchilarining WMY-operatsiyalari bo`yicha mulkiy huquqlari kafolati “TILLO GARANT” MChJ tomonidan emissiyalangan va foydalanuvchilar tomonidan harid qilingan qimmatli qog`ozlar bilan amalga oshiriladi. “TILLO GARANT” MChJ O`zbek Kafolat Agentligi quyidagi operatsiyalarni amalga oshiradi:
1. WebMoney Transfer tizimi foydalanuvchilar harid qilgan qimmatli qog`ozlarning mulk egaligi huquqlarini tasdiqlaydi va ularning hisob varaqalarida (Y-hamyon) tegishli miqdorda WMY ko`rinishidagi titul belgilarni aks ettiradi.
2. Foydalanuvchilarning hohsh-istaklari asosida, ularning hisob varaqalaridan (Y-hamyonidan) tegishli miqdordagi WMY titul belgilarini, tegishli miqdordagi qimmatli qog`ozlarning majburiy ravishda qayta harid qilinishi yo`li bilan olib chiqib ketilishi amalga oshiradi.
3. WebMoney Transfer tizimi foydalanuvchilariga shahsiy va boshlang`ich attestatlarni berishda tizim Registratori sifatida attestatsiyalash jarayonini olib boradi, undan tashqari Registrator hakamlik hizmati ishida hakam sifatida ishtirok etishi mumkin. WebMoney Transfer tizimida WMY titul belgilarining hisobi, saqlanishi, harakati va meyoriy hujjatlarda ko`rsatilgan boshqa operatsiyalar amaga oshiriladi.
Qo`shimcha ravishda “TILLO GARANT” MChJ O`zbek Kafolat Agentligi WebMoney Transfer tizimi foydalanuvchilariga WMY ko`rinishidagi titul belgilari bilan operatsiyalarni amalga oshirishda, bahsli holatlar yuz berganida o`zida saqlanadigan malumotlarga tayangan holda amalga oshirilgan operatsiyalar bo`yicha tasdiqlash va guvohlik berish ishlarini amalga oshiradi, shu jumladan tegishli davlat idoralarida ham.

• 
  
  

\

• 
  4
  
• 
  5
  



 

O'zbekistonda birinchi bo'lib faoliyati boshlagan va axolidan mobil raqamlar va boshqa xizmatlarga pul to'lovlarini qabul qilgan. Eng ko'p shaxobchalarga ega, yirik kompaniyadir. Afsuski jismoniy shaxslarga bevosita kapinet va login parol bermaydi. Buning uchun maxsus ruxsatnoma olib keyin ish boshlasa bo'ladi. Ilgari faqat "Paynet" orqali biz mobil operatorlaga to'lov qilishimiz mumkin edi. Yagona tizim bo'lgani uchun ham juda ommabop bo'lgan, xozirda ham to'lov qabul qilish shaxobchasi deganda odamlar paynetmi deyishadi. Endilik plastik karta va banklardagi hisob raqamlarni internet orqali oson boshqarish imkoniyati yaratilganda, o'z mashxurligini va zarurligini biroz yo'qotgandek, ammo xaliyam to'lov bozorida eng ko'p aylanmaga ega kompanya bu shubxasiz paynet tizimidir.

• 
  1
  
• 
  2
  
• 
  3
  
• 
  4
  
• 
  5
  



 

• 
  80
  
• 
  1
  
• 
  2
  
• 
  3
  
• 
  4
  
• 
  5
  



 

Payme.Uz uzcard to'lov tizimida ishlovchi, va ilk bor plastik kartadan, plastik kartaga pul ko'chirish xizmatini taqdim qilgan to'lov tizimi hisoblanadi. Siz saytga kirishingiz bilan ajoyib dizayn va qulay servisga e'tirbor berasiz. Android va IOS foydalanuvchilari uchun ham mobil ilovalar ishlab chiqilgan.

• 
  1
  
• 
  2
  
• 
  3
  
• 
  4
  
• 
  5
  



 

Uzcard tizimida ishlovchi, juda ko'p xizmat va narsalarga to'lov qilish mumkin bo'lgan, oddiy nokia telfonlaridan tortib, anroid va ios da ham qulay tarzda ishlasa bo'ladigan, birinchilardan bo'lib internet to'lov tizimi yaratgan ajoyib sistema.

• 
  80
  
• 
  1
  
• 
  2
  
• 
  3
  
• 
  4
  
• 
  5
  



 

Websum.Uz O'zbekistonda eng birinchi bo'lib tashkil topgan internet to'lov tizimidir. 2010 - yilda tashkil topgan bu saytda bir paytlar webmoney.ru dan wmz tashlab keyin darxol telfonga tashlasa bo'lardi, xohlagan vaqtda banka borib to'lov qilib keyin xuddi shaxsiy paynetday telfonlarga pul tashlash va xostinglarga, turli xil o'zbek saytlarga to'lovni amalga oshirsa bo'ladigan ajoyib sayt.

• 
  80
  
• 
  1
  
• 
  2
  
• 
  3
  
• 
  4
  
• 
  5
  



 

Uzcard plastik to'lov tizimlarini yagona tizimga birlashtirish va nazorat qilish uchun ishlab chiqalgan to'lov tizimidir. Butun O'zbekiston plastik kartochkalari shu tizimga ulangan va ulanmoqda.

• 
  2
  
• 
  3
  
• 
  4
  
• 
  5 
  

Webmoney to'lov tizimi haqida. Webmoney to'lov tizimi eng birnchilardan bo'lib Rossiyada tashkil etilgan, internet orqali to'lovlarni amalga oshirish uchun mo'ljallangan saytdir. Mana xozirda juda ko'plab raqobatchilar chiqqan bo'lsa ham webmoney to'lov tizimi o'zining ommabopligi bo'yicha ularni ortda qoldirib kelmoqda. Bu maqolamiz orqali webmoney sayt haqida ma'lumotga ega bo'lasiz.

 

 

Webmoney internet orqali pullarni yo'naltirishga mo'ljallangan to'lov tizimidir, istalgan odam bu saytdan ro'yhatdan o'tib o'ziga qulay valyutadagi hisob ochishi va unga pul tashlab istalgan vaqtda qulay tarzda to'lovni amalga oshirishi mumkin. Saytning ishlashini Rossiya federatsiyaning qonunlari va bir qator banklar kafolatlaydi, to'liq sertikifat va xizmatlar bo'yicha litsenziyaga ega, demak unga pul tashlasangiz hech qachon ololmay qolishdan yoki boshqa narsalardan qo'rmasangiz bo'ladi.

 

Webmoney orqali juda ko'plab saytlar yoki xizmatlarga to'lov qilish mumkin, internet do'konlari bajonidil webmoney tizimi orqali pullarni qabul qilib qilib olishadi. Rossiyada deyarli barcha narsada to'lovni webmoney orqali amalga oshirishingiz mumkin, ofislaridan pulni naqdga almashtirish ham shu jumladandir.

 

Saytdan ro'yhatdan o'tish oddiy. Ammo telfon nomer va email albatta talab etiladi, ro'yhatdan o'tganingizdan so'ng sizga wmid (foydalanuvchining raqami)  va wmz hisobi (aqsh dollirada amalga oshiriladigan hisob raqami) beriladi. wmr yani rublda ishlash uchun shaxsni tasdiqlovchi atstat olishingiz kerak buning uchun pasportingiz nusxasini saytga yuklash talab etiladi. wmz va wmr orqali hisob raqamlar orqali pullar olish va boshqarish mumkin.

• 
  1
  
• 
  2
  
• 
  3
  
• 
  4
  
• 
  5
  

• 
  
  
• 
  
  
• 
  Elektron pullar savdosi  Hammamizda chet el internet magazinlaridan xarid qilayotgan vaqtda to'lov qilish bilan bo'gliq muammolar chiqadi. Gap shundaki bizdaki to'lov sistemalar orqali chet el internet do'konlariga
  
• 
  Internetdan xarid qilish haqida  Ko'spchiligimiz internet orqali ko'plab mahsulotlarni reklamasini ko'ramiz, ularni realni xarid qilishimiz, yoki internet magazinlardan xaridlarni amalga oshirish mumkinmi ? O'zimizdagi
  
• 
  
  
• 
  
  

HUMO internet to’lov tizimining imkoniyatlari:

Zamonaviy to‘lov infratuzilmasi, xalqaro to‘lov tizimlari (VISA, MasterCard, Union Pay) bilan integratsiya, yagona to‘lov maydoni va milliy to‘lov svitchiga ega Humo to‘lov tizimining xususiyatlari quyidagilardan iborat:

● bir tegishda to‘lovlar (kontaksiz to‘lov);

● HUMO, MasterCard, VISA, Union Pay tizimlari uchun yagona infratuzilma (POS, ATM);

● zamonaviy xizmatlar va sodiqlik dasturi;

● ochiq standartlar;

● in-house protsessingida karta va terminallarga xizmat ko‘rsatish imkoniyati;

● Merchant Fee (tijoriy ekvayring, do‘konga terminal qo‘yib bergani uchun bankning terminaldan to‘langan pullardan qanchadir foizini olib qolishi) va Interchange Fee (agar terminalga pul terminal qo‘ygan bank emas, boshqa bank chiqargan plastikdan tushsa, "terminal egasi-bank" olgan foizining qandaydir qismini plastik karta chiqargan bankka o‘tkazishi) tatbiq qilinishi;

Tavsiya etiladigan tariflar:

● Tijoriy ekvayring uchun to‘lov – 0,2%gacha;

● Interchendj (IRF) – 0,06% gacha;

● Internet ekvayring uchun to‘lov – 1%gacha;

● P2P o‘tkazmalar uchun to‘lov – tizim ichida 0,5%gacha;

● Naqd pul olish uchun ustama – 1%gacha;

Xronologiya

● 2018 yil 15 – 16 sentabr – UzCard to‘lov tizimi ishlamay qoldi;

● 2018 yil 19 sentabr – O‘zbekiston Respublikasi Prezidenti «Milliy to‘lov tizimini rivojlantirish chora-tadbirlari to‘g‘risida»gi qarorni imzoladi;

● 2018 yil 24 sentabr – Markaziy bank yangi to‘lov tizimi nomini aniqlash bo‘yicha tanlov e'lon qildi;

● 2018 yil 26 oktabr – Yangi milliy to‘lov tizimiga Humo nomi berildi;

● 2019 yil aprel – Humo to‘lov tizimi ishga tushiriladi;

● 2019 yil 1 may – plastik kartalar tarqatilishi boshlanadi (plastik kartalar narxi 6 ming so‘mdan bo‘lishi kutilmoqda);

● 2019 yil may – HUMOSecure xavfsiz to‘lovlar tizimi ishga tushiriladi;

● 2019 yil iyun – HUMOPay - mobil telefonlardan to‘lovlar amalga oshirish boshlanadi;

● 2019 yil iyun – 100 ming dona POS-terminal o‘rnatiladi;

● 2019 yil sentabr – 5 million dona plastik karta amalda bo‘ladi (taqqoslash uchun, aprel oyi ma'lumotlariga ko‘ra, Uzcard tizimida 17 milliondan ortiq plastik kartalarga xizmat ko‘rsatiladi);

● 2019 yil dekabr – butun O‘zbekiston hududida Humo to‘lov tizimida o‘tkazmalar, to‘lovlar amalga oshirish imkoni bo‘ladi. Markaziy bank raisining birinchi o‘rinbosari Botir Zohidovning ta'kidlashicha, may oyidan boshlab har oyda ikkitadan viloyat qamrab olinishi rejalashtirilgan.

 

Foydalanilgan adabiyotlar ro`yhati.

Asosiy adabiyotlar:

1. G’ulomov S.S. va boshqalar. “ Iqtisodiy informatika” OUYU iqtisodiy

mutaxassisliklar uchun darslik. S.S. , A.T. SHеrmuxamеdov, B.A. Bеgalov

S.S.G’ulomovning umumiy tahriri ostida -T- O`zbеkiston 1999-207-266

bеtlar.

2. A. Sattorov, B. Kurbonboеv "Informatika va xisoblash tеxnikasi asoslari".

T.:"Ukituvchi" 2007.

3. S.A.Aripov, SH.R. YUsupov, I.R. Kamalov"Bеysik dasturlash tili".

T.:"Navruz" 1997.

4. S.I. Raxmonkulova "IBM PC shaxsiy kompyutеrlarida ishlash".

T.:NMK,"SHark-Instar" 1996.

5. A. Daliеv, B. Boltaеv"Informatika va xisoblash tеxnikasi asoslari". T.: 1994

Qo`shimcha adabiyotlar.

1. M.Olimov, A.Jumaboеv, N.Qurbonov «Informatika va axborotlar

tеxnologiyasi» fanidan ma`ruzalar matni. I-II- qismlar. Namagan-2003 y.

2. www.rambler.ru

3. www.mail.ru

4. www.km.ru

Nizomiy nomidagi Toshkent davlat pedagogika universiteti

Fizika - matematika fakulteti

Informatika o‘qitish metodikasi ta’lim yo‘nalishi

“OSON internet to’lov tizimlari va ulardan foydalanish”

mavzusida yozilgan kurs ishiga doir komissiya

XULOSASI

Talaba ___________________________________________________________ning

_______________________________________________________________________________________________________________________________mavzusidagi

Kurs ishiga ilmiy rahbar xulosasi:

Rejani to‘g‘ri yoritilganligi: __________________________________________

_____________________________________________________________________

Talabaning mustaqil va erkin faoliyati: ________________________________

__________________________________________________________________________________________________________________________________________

Nazariy yozma bayoniga qo‘yiladigan reyting ball (himoya kuniga qarab):

Ilmiy rahbar: X.To’xtamatov ________________Ball ( 70 ballgacha)

Kurs ishi himoyasiga komissiya xulosasi

______________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________

Kurs ishi himoyasiga qo‘yiladigan reyting ball: __________________________

(30 ballgacha)

Jami: __________________________(100 ballgacha)

Rais:	S. Tursunov	____________________
A’zolari:	A. Abduqodirov	____________________
	M. Mamarajabov	____________________
	X. Xoldorov	____________________

Dekanatda qayd etilgan kun ShO‘:______________

MUNDARIJA