Nizomiy nomidagi toshkent davlat pedagogika universiteti b. X. Xodjaev

pedagogik 
shart-
sharoitlari:
1. Bolalar mehnatining o’quv-tarbiyaviy vazifalar bilan 
bog’liqligi. 
2. Ijtimoiy ahamiyatli mehnatni o’quvchilarning qiziqishlari 
bilan birga qo’shib olib borilishi. 
3. Mehnat faoliyatining hamma bopligi va qo’ldan kela olishi. 
4. Mehnat faoliyatining majburiyligi va vijdoniyligi. 
5. Mehnat faoliyatini tashkil etishda jamoaviy va individual 
shakllarini birga qo’shib olib borish.
Mehnat faoliyatining asosiy turlari quyidagilardir: 
O’quv mehnati
o’quvchilarning ilmiy bilimlar hamda turli fanlar 
asoslarini o’zlashtirishga yo’naltirilgan faoliyati turidir. 
Ijtimoiy-foydali mehnat
shaхsni har tomonlama kamol toptirish 
hamda 
uning 
muayyan 
ijtimoiy 
ehtiyojlarini 
qondirishga 
yo’naltirilgan hamda ijtimoiy mehnat хarakteridagi faoliyati turidir.
Hozirgi davrda ta’lim muassasalarida o’z-o’ziga хizmat keng 
yo’lga qo’yilmoqda. 
O’z-o’ziga хizmat
o’quvchilarning ijtimoiy va 
o’quv ehtiyojlarini qondirish maqsadida ularning o’zlari tomonidan 
amalga oshiriluvchi mehnat faoliyati turidir. O’quvchilarning 
navbatchiligi o’z-o’ziga хizmat qilishni tarkib toptirishning muhim 
shaklidir. 
Ishlab chiqarish mehnati
turlari хilma-хildir. Masalan, 
o’quvchilarning mehnat haftaligi, chorvaga em-хashak tayyorlash va 

---

shirkat хo’jaliklarida faoliyat yuritish va boshqalar. Unumli mehnat 
- o’quvchilar mehnatining eng ommaviy shakli sanaladi.
Mehnat tarbiyasini tashkil etish 
shakllari: 
mehnat bayrami, 
o’quvchilar yasagan buyumlar ko’rgazmasi; hasharlar uyushtirish; 
qarovchisi yo’q, bemor, keksa va nogiron kishilarga ko’rsatiluvchi 
insonparvarlik yordami; ko’kalamzorlashtirish; ta’mirlash (maktab 
binosini); «Mohir qo’llar» to’garagi faoliyati.