Nizomiy nomidagi tdpu tabiiy fanlar fakulteti

Javoblar.
1)a; 2)b; 3) c; 4) c; 5)a;
6)c; 7) b; 8)d; 9)c; 10

Hajmiy nisbatlar va unga oid hisoblashlar.
Gaz moddalar bilan ishlaganda ular orasida boradigan kimyoviy reaksiyalarga gazlar qanday hajmiy nisbatlarda o‘zaro ta ‘sir ettirishini bilish muhim nazariy va amaliy ahamiyatga ega. Gaz moddalar orasida borayotgan kimyoviy reaksiyalarning tenglamalridagi koefitsiyentlar reaksiyada qancha hajm modda ishtirok etganini ham bildiradi. Masalan, is gazi (CO) ning yonish reaksiya tenglamasida,
2CO+O₂=2CO₂ reaksiyaga ikki hajm uglerod (II) oksid bir hajm kislorodni biriktirganida ikki hajm uglerod (IV)oksid hosil bo‘lishi ko ‘rsatilgan. Bunda gazlarning hajmi nisbatlari 2:1:2 ekanligi ko‘rinib turibdi.
Sanoatda azot va vodoroddan amiakning olish quyidagi tenglamaga muvofiq amalga oshiriladi:
N₂+3H₂=2NH₃ Bunda hajmiy nisbatlar V (N₂):V(3H₂)=V(2NH₃)=1:3=2 bo ‘ladi.
Gaz moddalar orasida boradigan kimyoviy reaksiyalarni ancha mukammal o‘rgangan fransuz kimyogari Jozef Lui Gey Lyussak 1808-yilda quyidagi qoidani olg‘a suradi. Reaksiyaga kirishayotgan va reakisya natijasida hosil bo ‘ladigan gaz moddalarning hajmlari o‘zaro kichik butun sonlar nisbatida bo‘ladi.