Nizomiy nomidagi tdpu pedagogika va psixologiya yo’nalishi 201-guruh Aliqulova Maftuna Axtamova Ozoda

Asrab olish Yetimlar va jamiyat oldida turgan juda jiddiy muommolardan biridir .Ota onasini yo’qotgan bola, bu juda og’ir fojiya hisoblanadi .Asrab olish – asrab olgan oila, vasiylik qiluvchi oila , bolalarga alohida oila vasiylik qilish ikki yo’l bilan amalga oshadi :1. Asrab olish , 2.Davlat qaramog’iga olishi . Farzand asrab olish – bu bolani himoya qilish maxsus chorasi , bunda bola va ularning haqiqiy ota onasi bo’lmagan odam yoki er – xotin o’rtasida qarindoshlik aloqalari yuridik o'rnatiladi

• Vasiy va homiyning huquq hamda majburiyatlari
• Vasiylar oʻz vasiyligidagi shaxslarning qonuniy vakili boʻlib, ularning nomidan va ularning manfaatlarini koʻzlab zarur bitimlarni tuzadi.
• Homiylar oʻz homiyligidagi shaxslarning qonuniy vakili boʻlib, homiyligidagi shaxslarga oʻz huquqlarini amalga oshirishida va majburiyatlarini bajarishida koʻmaklashadi, shuningdek ularni uchinchi shaxslarning suiisteʼmolliklaridan muhofaza qiladi.
• Vasiylar va homiylar vasiylik yoki homiylikdagi shaxslarning huquq va manfaatlarini barcha muassasalarda, shu jumladan, sudda ham alohida ishonchnomasiz himoya qiladi.
• Vasiylar va homiylar quyidagi huquqlarga ega:oʻz vasiyligidagi yoki homiyligidagi shaxsni uning fikrini hamda vasiylik va homiylik organlarining tavsiyalarini hisobga olgan holda tarbiyalash usullarini mustaqil belgilash;
• oʻz vasiyligidagi yoki homiyligidagi shaxsni qonuniy asoslarsiz oʻzida ushlab turgan har qanday shaxsdan, shu jumladan ota-onasidan hamda boshqa yaqin qarindoshlaridan uni qaytarib berishni sud tartibida talab qilish;
• oʻz vasiyligidagi yoki homiyligidagi shaxsning taʼminoti, unga tarbiya, taʼlim berish va uning sogʻligʻini saqlash boʻyicha huquqiy, uslubiy, diagnostika va maslahat yordami olish;
• oʻz vasiyligidagi yoki homiyligidagi shaxs mustaqil ravishda amalga oshirishga haqli boʻlmagan bitimlarni qonun hujjatlarida belgilangan tartibda amalga oshirish;
• zarur ijtimoiy yordam olish uchun vasiylik va homiylik organlariga, taʼlim muassasalariga, fuqarolarning oʻzini oʻzi boshqarish organlariga, nodavlat notijorat tashkilotlariga murojaat qilish;
• oʻz vasiyligidagi yoki homiyligidagi shaxsning davolanishi va sogʻligʻini tiklashi maqsadida davolash, sanatoriy-kurort muassasalariga yoʻllanmalar olish uchun sogʻliqni saqlash muassasalariga murojaat qilish.
• Vasiylar va homiylar qonun hujjatlariga muvofiq boshqa huquqlarga ham ega boʻlishi mumkin.