Низомий номидаги тошкент давлат педагогика университети ҳузуридаги халқ таълими ходимларини

2. HTML дастурлаш тили ва унинг имкониятлари. 
HTML (Hyper Text Markup Language) – белгилашлар тили бўлиб, бу 
тилда ѐзилган код ўз ичига махсус тегларни (рамз) мужассамлаштиради. 
Бундай рамзлар ҳужжатнинг кўринишини фақатгина бошқаради, ўзи эса акс 
эттирилмайди. HTMLда бу тег (тег – белги) деб аталади. HTMLда ҳамма 
теглар тег-чегараловчилар (< , >) билан белгиланади. Улар орасига тег 
идентификатори (номи) ѐки унинг атрибутлари ѐзилади. Ягона истисно бу 
мураккаб чегараловчилар () ѐрдамида белгиланувчи шарҳловчи 
теглардир.
Аксарият теглар жуфти билан ишлатилади. Очувчи тегнинг жуфти 
ѐпувчи тег. Иккала жуфт тег фақатгина ѐпувчи тег олдидан «слеш- /» 
қўйилишини ҳисобга олмаганда, деярли бир хил ѐзилади. Жуфт тегларнинг 
асосий фарқи шундаки, ѐпувчи тег параметрлардан фойдаланмайди. Ёпувчи 
тегга эҳтиѐжи бўлган тег яна контейнер деб ҳам аталади. Очувчи ва ѐпувчи 
тег орасига кирувчи барча элементлар 
тег контейнерининг таркиби
дейилади. Ёпувчи тегга эҳтиѐжи бўлмаган бир қатор теглар мавжуд. Баъзида 
ѐпувчи тегларни тушириб қолдирилса ҳам замонaвий браузерлар аксарият 
ҳолларда ҳужжатни тўғри форматлайди, бироқ буни амалда қўллаш тавсия 
этилмайди. Масалан, расм қўйиш теги , кейинги қаторга ўтиш 
, 
база шрифтини кўрсатиш ва бошқалар ўзининг ѐпувчи 
жуфтларисиз ѐзилиши мумкин. Теглар параметр ва атрибутларга эга бўлиши 
мумкин. Параметрлар йиғиндиси ҳар бир тегни индивидуал хусусиятидир. 
Параметрлар қуйидаги қоида асосида ѐзилади:

Тег номидан сўнг пробеллар билан ажратилган параметрлар келиши 
мумкин; 

Параметрлар ихтиѐрий тартибда келади; 

---


Параметрлар ўзининг номидан кейин келувчи «=» белгиси орқали 
берилувчи қийматларга эга бўлади

Одатда параметрлар қиймати « » - «қўштирноқ» ичида берилади.

Параметр қийматида баъзан ѐзув регистри муҳим. 
Шуни эсда тутиш лозимки, ҳамма теглар ўзининг индивидуал 
параметрига эга бўлишига қарамай, шундай бир қатор параметрлар 
мавжудки, уларни  бўлимининг барча тегларида ишлатиш мумкин. 
Бу параметрлар LASS, ID, LANG, LANGUAGE, STYLE ва TITLE.
HTML-ҳужжат ѐзишни бошлашда ишлатиладиган биринчи тег бу 
тегидир. У ҳар доим ҳужжат ѐзувининг бошида бўлиши лозим. 
Якунловчи тег эса шаклига эга бўлиши даркор. Бу теглар, улар 
орасида жойлашган ѐзувнинг ҳаммаси бутун бир HTML-ҳужжатни 
англатишини билдиради. Бу тегларсиз браузер ҳужжатни форматини 
аниқлаб, таржима қила олмайди. Кўпинча бу тег параметрга эга эмас. (HTML
4.0 версиясига қадар VERSION параметри мавжуд эди. HTML 4.0да эса 
VERSION ўрнига параметри пайдо бўлди.
ва орасида икки бўлимдан ташкил топган 
ҳужжатнинг ўзи жойлашади. 
Мазкур ҳужжатнинг биринчи бўлими сарлавҳалар бўлими ( 
ва ), иккинчи бўлим эса ҳужжатнинг таркибий қисми бўлимидир 
( ва тегидан бошланиб тегининг бир қатор параметрлари мавжуд 
бўлиб, уларнинг биронтаси ҳам мажбурий эмас.