Низомий номидаги Тошкент давлат педагогика университети “Технологик таълим” кафедрасининг навбатдаги йиғилиши баённомасидан

3.Rezina ishlab chiqarishdagi asosiy jarayonlar

Ko’p rezina buyumlar , ularning konstruksiyasi murakabligidan qat’I nazar , odatda ,umumuiy texnologiya bo’yicha , ya’ni yarim fabrikantni tayyorlash ; vulkanizatsiya qilish yo’li bilan ishlab chiqariladi.

Yarimfabrikatlar parallel potoklarda tayyorlanadi ; bular kauchuk va ingrediyentlarni tayyorlash ,tortish , qorishma tayorlashdan iborat.
Ayrim texnologik operatsiyalar mexanizatsiyalashtirilgan potoklarda yoki avtomatlashtirilgan sxema boyicha amalga oshiriladi.Umumiy texnologik ishlab chiqarish quydagi jarayonlardan iborat :

• 
  Xomashyoni qabul qilish va saqlash ;
  

-kauchuk va ingrediyentlarni tayyorlash va ularga ishlov berish ;
- xomashyoni tortib olish va ularni dozalash (me’yorlash);
- rezina aralashmasini qorish;
- rezina aralashmasini shakillash;
-kalandrlash, matolarga kalandr yordamida rezina qoplash ;
- shpirislash;
- rezina zagatovkalarni bichish;
- rezina yelimini tayyorlash va matolarni rezina qo’ shib to’qish ;
- murakab buyumlarni yig’ish;
- rezina aralashmasini vulkanlash.
Rezina ishlab chiqarish zavodlari og’ir uskunalar bilan jixozlangan bo’lib , ko’p miqdorda elektroenergiya , issiqlik , gidravlik energiya talab qiladi.Shu sababli ishlab chiqarishni shunday tashkil qilish kerakki , ekspuluatasiya xarajatlari minumumga kelsin.
4.Rezina aralashmasini tayyorjlash

Rezina aralashmasini olish uchun kauchuk ingrediyentlar bir jinisli aralashma hosil qilguncha aralashtiriladi.Aralashtirish jarayoni bir necha bocqichdan iborat bo’lishi mumkun:

• 
  Qattiq komponentlarni maydalash;
  
• 
  Komponentlarni kauchukka kiritish;
  
• 
  Agiomeratlarni disperslash;
  
• 
  Qorishtirish.
  

Komponetlarni aralashtirish mexanizimiga ko’p komponetli sistemaning deformatsiyalanishi deb qarash munkin . Bu defornasiya natijasidq aralashayotgan materialning qalinligi tobora kamayib borishi komponetlararo yuza ta’sirinig oshib borishiga olib keladi. Natijada , shunday holatga erishish mumkinki ,qatlam qalinligi disperslanayotgan faza zarracha o’lchamiga yaqinlashadi.Rezina aralashmasining sfati komponenlarning hajimda bir tekisda taqsimlanishi bilan belgilanadi.