Nizo m iy n o m idagi toshkent davlat pedagogika universiteti chizma geometriya

Boo
1
  hamda Ao bilan ustm a-ust tushadi:  B'» = Ao.
D em ak ,  h  t o ’g ’ri  c h iz ig ’i  ya g o n a   x o sm a s  nuqtaga  e g a ,  chunki  u 
bitta  nur  orqali  proyeksiyalanm oqda.  A gar  ular  ikkita  b o ’lganda  edi, 
ulam i  proyeksiyalash  uchun  ikki  p ro y ek siy a lo v ch i  nur  ishlatilgan  
bular edi.
Shunday  qilib,  Y evk lid   fazosidagi  har bir to ’g ’ri  chiziqqa  bittadan 
xosm as (ch ek siz o ’zoqlashgan) nuqta m os  kelar ekan.
Bundan  o ’zaro  parallel  t o ’g ’ri  chiziqlar  bitta  um um iy  xosm a s 
nuqtaga  eg a   d egan   xu lo sa g a   k elam iz.  Endilikda,  tek islik d a   yotgan  
ikki  to ’g ’ri  ch iziq   ham m a  vaqt  o ’zaro  kesishadi  deya  olam iz.  Ular 
x o s yok i  x o sm a s  nuqtada k esish ish i m um kin.
T ek islik d a g i  bir nuqtadan o ’tuvchi  v a  tek islik k a te g ish li ch iziq lar 
to ’g ’ri  ch iziq lar  dastasi  d eyilad i.  A gar  to ’g ’ri  chiziqlar  k esish gan  
nuqta  x o s  nuqtada  jo y la sh g a n   b o ’lsa   x o s   m arkazga  eg a   t o ’g ’ri 
chiziqlar  dastasi  deyilad i  (3-sh ak l,  a).  S  m arkazga  eg a   b o ’lgan  bu 
to ’g ’ri  ch iziq lar  dastasini  /   to’g ’ri  c h iz ig ’i  bilan  k esaylik .  U  dasta 
to ’g ’ri  ch iziq la m i  1,  2,  3  nuqtalarda  kesgan  b o ’lsin.  S  dan  chiqqan  bu 
to ’g ’ri  ch iz iq la m i  u zilm as  c h o ’zilu v ch a n  rezinkalar deb faraz  qilib,
3-shakl
S  markazni  m a’lum  y o ’nalishda  cheksiz  uzoqlashtiraylik.  B u  holda  S I, 
S2,  S3,  ...  t o ’g ’ri  chiziqlar  o ’zaro  parallel  (3-shakl,  b)  b o ’lib  qoladi.