Nitrat kislota ishlab chiqarish

MINERAL O‘G‘ITLAR VA TUZLAR KIMYOVIY TEXNOLOGIYASI 
38 
qo‘shoksidini haydash uchun konsentrlangan nitrat kislotani qizdirish. Bu jarayon 
tayyor konsentrlangan nitrat kislotani «oqartirish» deb ataladi. 
12. Nitrat kislotani saqlash va tashish
. 
Kuchsiz nitrat kislota (45-60% li HNO
3
) po‘latdan yasalgan rezervuarlarda 
omborda saqlanadi. 
Ko‘p bo‘lmagan miqdordagi suyultirilgan nitrat kislota shisha idishlar tashiladi, 
ular korzinkaga yoki yog‘och panjaraga joylanib, osti va atrofi yong‘inga chidamli 
moddalar shimdirilgan qirindi bilan o‘raladi. Ko‘p miqdordagi suyultirilgan nitrat 
kislota zanglamaydigan po‘latdan tayyorlangan temiryo‘l sisternalarida tashiladi. 
Konsentrlangan nitrat kislota alyuminiydan yasalgan rezervuarlarda saqlanadi va 
temir yo‘l sisternalarida tashiladi. 
Nitrat kislotaning 7,5% H
2
SO
4
bilan aralashmasi melanj deb ataladi, u uglerodli 
po‘latdan tayyorlangan sisternalarda tashiladi. Konsentrlangan nitrat kislotani yog‘och 
panjaradi shisha idishlarda tashish ta’qiqlanadi. 
Azot oksidlari va nitrat kislota zaharlash xossasini namoyon etadi. Binolardagi 
azot oksidlarining chegaraviy me’yor konsentratsiyasi N
2
O
5
hisobida 0,005 mg/l ni 
tashkil etadi. 
Nitrat kislota teriga tekkanda qattiq kuydiradi va yara hosil qiladi. 
Konsentrlangan nitrat kislota paxtali materiallar va yog‘ochni yondirishi mumkin. 
Nitrat kislota bilan ishlaydiganlar movut jundan tayyorlangan maxsus kiyim 
kiyishi, sariq rang qutili V markali protivogazi, rezina qo‘lqopi va himoya ko‘zoynagi 
bo‘lishi kerak. 

---

Document Outline

• 2. Azotning xomashyo manbalari