Nigora Erkaboyeva pedagogik mahorat (O‘quv qo‘llanma) Toshkent

Tarbiyachi tomonidan shaxs va jamoaning o‘rganilishi. Tarbiyachi nihoyatda mas’uliyatli va murakkab vazifani bajaradi. U sinfdagi tarbiyaviy ishlar tashkilotchisi, o‘quvchilarning murabbiysi, sinfni tashkil etadi, hamda «Kamolot» tashkiloti, o‘qituvchilar, oila, keng jamoatchilik ahli bilan birga ish olib boradi.

So‘nggi yillarda tarbiyachining faoliyagi turli shakl va metodlar bilan boyitildi. Tarbiyaviy ishlarni tashkil etish va o‘tkazishda maktab jamoat tashkilotlarining roli tobora oshirildi.
Ushbu ishni tayyorlashdan maqsad maktabning sinf rahbarlariga hozirgi vaqtda mamlakatda uzluksiz ta’limning yagona tizimini yaratish borasidagi ish uslublarini har tomonlama keng joriy etish va metodik yordam ko‘rsatishdan iboratdir. Ideologik muassasalar sifatida maktab oldiga muhim tarbiyaviy vazifalar qo‘yilgan, bu esa ayni vaqgda har bir tarbiyachining asosiy vazifasi hisoblanadi.
O‘qituvchi tomonidan shaxs va jamoani o‘rganishda pedagogik faoliyatning tartibli, rejali amalga oshirilishi muhim ahamiyatga ega. Shu sababli o‘qituvchi shaxs va jamoani o‘rganishda pedagogik faoliyatni oqilona, puxta rejalashtirishi maqsadga muvofiqdir. O‘qituvchi tomonidan bu borada ishlab chiqiladigan reja (namuna)da quyidagilar aks etadi (1-жадвал):

1-jadval. Tarbiyaviy ishlarning taxminiy rejasi

Muddati	Tarbiyaviy ishning asosiy mazmuni	Kundalik ishlar	Ish rejasi va kuzatishlar tahlili
1 -21 mart	Shanbalikda qatnashish va chorak yakunlariga bag‘ishlangan majlisda ishtirok etish	O‘z-o‘ziga xizmat qilishni tekshirish Siyosiy axborotlar bilan tanishuv Siyosiy axborotda qatnashish Sinf yig‘ilishida qatnashish Sinf bilan shanbalik haqida maslahatlashish	Axborot sust, siyosiy axborotchilar dalillarni sharxlashga qiynalishdi. Majlis faol va jonli o‘tdi, faollarda mas’uliyat hissi ortib borayapti.

Alohida sinf jamoalari qo‘lga kiritgan ta’lim va tarbiya borasidagi muvaffaqiyatlar butun maktab jamoasining muvaffaqiyatini ta’minlaydi. Shu nuqtai nazardan qaraganda tarbiyachining mas’uliyati jamiyat oldidagi rahbarlik mas’uliyatidan kam emas. Shuning uchun maktab direktorlari tarbiyachi vazifasiga tajribali, tashkilotchi, mehnatsevar, mahoratli, yosh avlodni sevadigan o‘qituvchilarni tayinlab, ular bilan muntazam ish olib boradilar.
Tarbiyachining muhim vazifalaridan biri – bu o‘quvchining o‘qishga bo‘lgan havasi, e’tiqodi va bilim qobiliyatini rivojlantirish, kasb-hunarga bo‘lgan layoqatini, yosh va ruhiy xususiyatlari, o‘quvchining bo‘lg‘usi hayoti rejalarini amalga oshirish, o‘quvchilarning salomatligini muhofaza qilishdan iborat. Faollarga ishonish, ularni sinf jamoasi orasida obro‘sini ko‘tarish, o‘z vaqtida ularga tegishli yordam ko‘rsatish tarbiyachining bevosita asosiy vazifasidir.

4.