Nem. Linse, lot lens yosmiq; ikki tomoni qavariq shisha 1 optikada ikkala tomoni

---

Linza
Linza
(nem. Linse, lot. lens — yosmiq; ikki tomoni qavariq shisha) — 1) optikada — ikkala tomoni
sferik (yoki boshka shakldagi) sirtlar bilan chegaralangan shaffof jism; yorugʻlik oqimi shaklini
oʻzgartirib beradi. Asosan, optik sistemalarning asosiy elementlaridan biri hisoblanadi. Linza,
koʻpincha, shishadan tayyorlanadi; inf-raqizil nurlar yoki ultrabinafsha nurlar uchun shaffof
moddalar (kvars, flyuorit va boshqalar) dan tayyorlanadi. Linza sirtining koʻrinishi koʻpincha
sferik, maxsus Linzalarda esa sferik boʻlmasligi ham (mas, silindrik) mumkin. Odatda, sferik
sirtlar bilan yoki bitta sferik sirt va bitta yassi sirt bilan chegaralangan Linzalar keng qoʻllanadi.
Shak-liga koʻra, Linzalar qavariq va botiq xillarga boʻlinadi. Sferik sirtlarning S va S2 markazlari
orqali oʻtgan MM, toʻgʻri chiziq Linzaning bosh optik oʻqi, O nuqta optik markazi deb ataladi.
Linzaning optik markazi orqali burchak ostida oʻtuvchi har qanday toʻgʻri chiziqlar Linzaning
qoʻshimcha optik oʻqlari deyiladi.
Linzani koʻplab prizmalarning yigʻindisi deb tasavvur qilish mumkin (4-rasm). Qavariq Linzalar
parallel nurlar dastasini yigʻib beradi [ularni yigʻuvchi (musbat) Linzalar deyiladi]; Botik Linzalar
yorugʻlikni har tomonga tarqatib yuboradi [ularni tarqatuvchi (manfiy) Linzalar deb ataladi].
Parallel nurlarni musbat Linzalarda bir nuqtada — Linzaning bosh fokusida, manfiy Linzalarda esa
(tarqalayotgan nurlarni) Linzaning mavhum bosh fokusida yigʻish mumkin. Manfiy Linzalarda
buyumning mavhum tasviri, musbat Linzalarda haqiqiy, ammo teskari tasviri oli-nadi. Linzaning
optik markazidan foku-sigacha boʻlgan masofa Linzaning fokus masofasi deyiladi. Optik
asboblarda, Linzalarning optik aberratsiyasi tufayli, bir necha Linzalar ishlatiladi; 2) akustikada—
tovush yoʻnalishini oʻzgartira oladigan (tovushni fokuslaydigan) qurilma. Optik Linza kabi akustik
Linza ham ikki ish sirti bilan chegaralanadi. Bu ikki sirtning sindirish koʻrsatkichi asosiy tav-sifi
boʻladi. Shu sababli Linza materiali shaffof boʻlganida uning toʻlqin qarshiligi muhitning toʻlqin
qarshili-giga yaqin boʻlishi shart. Akustik Linza kattiq, suyuq, gazsimon moddadan iborat boʻlishi
mumkin. Havoli Linzalar radioapparaturalarda, qattiq va suyuq Linzalar defektoskopiyada,

---

 
Soʻnggi tahrir 7 oy avval
 
MalikxanBot
 tomonidan amalga oshirildi
tibbiyot diagnostikasida qoʻllanadi, shuningdek, ultra-tovushdan foydalanish (texnika va
biologiya)da uni konsentratsiyalash (yigʻish) uchun ishlatiladi.
[1]
1. 
OʻzME
. Birinchi jild. Toshkent, 2000-yil
Ko‘proq o‘rganish
Ushbu maqolada 
Oʻzbekiston milliy ensiklopediyasi
 (2000-2005)
maʼlumotlaridan foydalanilgan.
Linzalar yig'uvchi va sochuvchi
Ushbu maqola 
chaladir
. Siz uni 
boyitib, (https://uz.wikipedia.org/w/index.php?title=Linza&
action=edit)
 
Vikipediyaga
 yordam berishingiz mumkin.
 
Bu andozani 
aniqrogʻiga
 almashtirish kerak.
"
https://uz.wikipedia.org/w/index
.php?title=Linza&oldid=2281992
" 
dan olindi
Manbalar

---