Neft va gaz1

IX BOB.
QURIÒISH JIHOZLARI

---

89
Quritish ikki xil (tabiiy va sun’iy) yo‘l bilan olib boriladi.
Moddalarni ochiq havoda suvsizlantirish tabiiy quritish deyiladi,
bu jarayon uzoq vaqt davom etadi. Sanoatda moddalarni
suvsizlantirish uchun sun’iy quritish usuli qo‘llaniladi, bu jarayon
maxsus quritkich qurilmalarida olib boriladi.
Quritilishi lozim bo‘lgan moddalar uch turga bo‘linadi: qattiq
(donali, bo‘lak-bo‘lakli, zarrachali); pastasimon; suyuq
(eritmalar va suspenziyalar).
Issiqlik tushuvchi agentning quritilayotgan modda bilan o‘zaro
ta’sirlashuv usuliga ko‘ra quritish quyidagi turlarga bo‘linadi:
1. Konvektiv quritish – nam modda bilan qurituvchi agent
to‘g‘ridan-to‘g‘ri o‘zaro aralashadi.
2. Kontaktli quritish – issiqlik tashuvchi agent va nam modda
o‘rtasida ularni ajratib turuvchi devor bo‘ladi.
3. Radiatsiyali quritish – issiqlik infraqizil nur orqali tarqaladi.
4. Dielektrik quritish – modda yuqori chastotali tok maydonida
qizdiriladi.
5. Sublimatsiyali quritish – modda muzlagan holda, yuqori
vakuum ostida suvsizlantiriladi.
Oxirgi uchta usul sanoatda nisbatan kam qo‘llaniladi va odatda
quritishning maxsus usullari deb yuritiladi.
Quritishning turlaridan qat’iy nazar, jarayon davomida modda
nam gaz (ko‘ðincha havo) bilan o‘zaro ta’sirlashib turadi.
Konvektiv quritish usuli sanoatda keng qo‘llaniladi, bu jarayonni
amalga oshirish uchun materialga nam havo ta’sirining ahamiyati
katta. Shu sababli nam havoning asosiy parametrlarini o‘rganish
muhim ahamiyatga ega.