Neft va gaz1

5.3. Pechlarning ishlash prinsiði
Bir kamerali radiant- konveksiyali pechning chizmasi quyida
keltirilgan. Pechning ichki hajmi yarim to‘siq – oshib o‘tadigan
devor bilan ikkita bo‘linadigan radiant va konveksiya kameralariga
bo‘linadi. 12- rasmda ko‘rsatilganidek, kameralarda quvurli ilonizi
quvurlar joylashtirilgan. Ularning yuzasi orqali issiqlik almashinadi.
12- rasm. Bir kamerali radian-konversion pechning chizmasi:
1 – devorlar; 2 – shift; 3 – tag qismi; 4 – oshib o‘tadigan yarim devor;
5 – mo‘ri (tutun yuradigan yo‘l); 6 – konveksiya kamerasidagi quvurli
zmeyevik; 7 – radiant kamerali quvurli zmeyevik; 8 – forsunka.
Yonish mahsulotlari (tutunli gazlar) devordan oshib, kon-
veksion kameradan o‘tib, tutun chiqaruvchi quvurga o‘tkaziladi
va undan tashqariga chiqarib yuboriladi. Isitadigan oqim avval
konveksiya kamerani zmeyevikli quvurlaridan, so‘ngra radiant
kameradan o‘tadi.
Yoqilg‘ini yonishi natijasida pechning ichidagi harorat
ko‘tariladi.1300 – 1600°C gacha qizigan alanga issiqlikni nurlatib
tarqatadi. Issiqlik nurlari quvurlarni tashqi va radiant kamerani
ichki devorining yuzasiga tushadi. Devorlarning qizigan yuzasi,
o‘z navbatida, issiqlikni nurlatib beradi va bu nurlar radiant
quvurlar yuzasida yutiladi. Agar devorlarning qalinligi bo‘yicha
yo‘qoladigan issiqlikni hisobga olmaganda, pechning ichki
devorlari qancha issiqlik yutgan bo‘lsa, shuncha issiqlik nurlatadi.

---

56
Òutunli gazlarning tarkibidagi uch atomli gazlar (suv bug‘i,
uglerod ikki oksidi, oltingugurt angidridi) ham ma’lum to‘lqin
uzunligida nurlanish energiyasini yutadi va nurlatib chiqaradi.
Radiant kamerada yutilayotgan nurlanish issiqligining miqdori
alanganing yuzasiga, uning konfiguratsiyasiga va pechka
o‘chog‘ining ekranlashtirish darajasiga bog‘liq. Alanga yuzasini
kattaligi quvurli yuzasining issiqlikni to‘g‘ri uzatish sama-
radorligini orttiradi.
Pechning g‘ishtini terilayotgan vaqtda uning yuzasini oshirish
ham radiant kamerada issiqlik uzatish koeffitsiyentini orttiradi.
Issiqlikni konveksiya bilan berish samaradorligi tutunli gazlarning
konveksiya kamerasidagi tezligiga bog‘liq. Gazlarni katta tezlik bilan
o‘tkazishga intilish gazlarning harakatiga bo‘lgan qarshilik bilan
chegaralanadi.
Quvurlarning gazlar bilan yanada yaxshi kontaktda bo‘lishi
uchun va ularning turbulentligini oshirish uchun quvurlar shaxmat
tartibida joylashtiriladi. Ba’zi bir pechlarning konstruksiyalarida
yuzasini oshirish maqsadida plastiklar bilan «qovurg‘alashtirilgan»
quvurlar ishlatiladi.