Neft va gaz1

3.2. Qopqog‘i suzadigan rezervuarlar
Bu jihoz vertikal silindrik rezervuar bo‘lib, devorlari
uchma-uch qilib payvandlangan va uning ichida mahsulot
yuzasida metall disk – ponton suzib yuradi (4- rasm). Ponton
esa suyuqlik yuzasidagi hajmni bir xil qilib ushlab turadi.
Pontonning suzuvchanligi ikki usul bilan amalga oshiriladi:
birinchisi, u ikki devorli qilib yasaladi, ikkinchisida esa kam
metall sarf qilib, kichkina disklar yasaladi. Ko‘pgina
mamlakatlarda katta hajmdagi rezervuarlarda bir dechli
(îäíàäå÷íàÿ êðûøà) qopqoq rezervuarning perimetri bo‘yicha
qo‘yiladi. Suzayotgan tomning mustahkamligini orttirish uchun
katta rezervuarlarda radial yo‘nalishda bo‘lgan korobka shaklida
g‘o‘zalar bilan ta’minlanadi.
Ponton qopqoqning 22 – 25% maydonini tashkil qiladi. U
uzuk shaklida ishlangan bo‘lib, qopqoqning perimetri bo‘yicha
joylashtiriladi yoki alohida ðiromida turidagi seksiya shaklida bo‘ladi.
Qopqoqning vakuum ostida buzilishining oldini olish (mahsulotni
to‘la chiqarib olinganda) maqsadida unga vakuum klapanlari
o‘rnatiladi. Bu esa rezervuarga havoning kirishini ta’minlaydi. Agar

---

34