Neft va gaz konlari geologiyasi

Metagenez
Metagenez - cho'kindi tog'jinsining cho'kishida katagenezdan metamorfizmga o'tuvchi yakunlovchi boskichdir. N .V.Logvinenko ta'rifi bo'yicha bu bosqich stratisferani pastki qismida yuqori xarorat va bosimda minerallangan eritma ishtirokida cho'kindi tog'jinsining chuqur mineralogik va tuzilmali o'zgarishidir.
Magenez jarayonining umumiy yunalishiga gazlar, flyudalarning ishqorli – kislotali, oksidlanish – tiklanish xususiyatlari ta'sir qiladi 200-300°S xaroratda amalga oshadi.
Ushbu omillar metagnez rivojlangan zonalarda yuqori ko'rsatkichga ega (t=200-300°C, p>2-3 ming kGs (sm²) suvning yukori mineralizasiyasi va gazga tuyinganligi, rn va Eh ning boshqacha ko'rsatkichi (muxit nordon, tiklanish) metagenez zonasining chuqurlik xolati er osti xaroratiga bog'lik,. Ya'ni katta geotermik gradientda chukurlik 5-7 km, geotermik gradientda esa 15-20 km.
Bundan kam geotermik gradientda esa bu ko'rsatkich yana xam ortadi.
Nazariy shart sharoit va tajriba natijalariga ko'ra tabiiy erkin suv metagenez zonasida nordon reaktsiyaga ega bo'lib o'zida ko'plab erigan tuz va gazni sakdaydi.
Metagenezda toG' jinsi maksimal zichlashadi (K8=0,98-1), uning govakligi minimal.
Flyudlarning xarakati FAqat yoriklar orqAli yoki diffuziya yo'li bilan amalga oshadi. Bu bosqichda toG' jinsining mineral tarkibi o'zgarishi davom etadi. Masalan gilning o'zgarishi natijasida serisit xosil bo'ladi. Biotitning xloritlanishi, plagioplazning albitlanish jarayoni ro'y beradi.
Cho'kindi toG' jinsining metagenezi minerallar uyushmasi va jins tuzilmasining o'zgarishidan iborat. Metagenez jarayonida gilli jinslarda montmorillonit guruxi va aralash qatli maxsulot yo'qoladi. Ko'prok yukori darajali o'zgargan gidroslyuda va xlorid rivojlangan bo'ladi. Qumli va alevritli jinslarda esa kvars zarralarining deformasiyasi davom etadi. Bosim va bir vaktda tiklanish ta'sirida kvars zarralari prizmatik linzasimon shaklga keladi. Natijada shliflarda varaqSimon, tolasimon tuzilmali minerallar kuplab uchraydi. Karbonat tog jinslarida zarralarning yiriklashishi va kayta kristallanishi kuzatiladi, fauna krldiklaridan esa noanik, koldiklar uchraydi.
Metagenez bosqichi uchun gilli slaneslar kvarsitsimon qumtoshlar, mramorlashgan oxaktoshlar va dolomitlar, antrasitlar va boshqa kuchli o'zgargan cho'kindi toG' jins lari xos.
Ayrim tadkikotchilar (Logvinenko N.V., 1974) ertangi (boshlang'ich) va kechki (chuqurlik) metagenezni ajratishadi. Termobarik ko'rsatkichlarga
ko'ra (t>3 00 S, r>3000 kGs/sm ) oxirgisi yashil slanesli metamorfik fasiyaga tug'ri keladi.
. U suv bilan uzaro ta'sir qilib temir oksidi gidratini xosil qiladi.