Rivojlanuvchi o„qitish g„oyasi o„sha yillarda Rivojlanuvchi o„qitish g„oyasi o„sha yillarda boshlang„ich maktab dasturiga (uni egallab olish 3 yil maboynida bo„ladi 4 yil emas) va 5-8 sinflar (aloxida predmetlar) o„rganadigan aloxida fanlar dasturiga ham kiritilgan edi. 1996 yilda bu dastur bilan 1000 dan ortiq o„qituvchilar ishlagan. Elkonin - Davidov sistemasi bo„yicha eksperimental sinflarda «asosan o„quv faoliyatining shaklllanish jarayonining tavsifnomasi, intellektual rivoji, o„quvchilar jamoasi va shaxsning rivojlanishi sifati bilan bu o„qitish jarayonlarining an‟anaviy sharoitdagi rivojlantirish, o„qitish g„oyasi tizimi tavsifnomasi bilan ko„rib chiqilganda to„g„ri keladi».
Kichik maktab yoshidagi bolalarning asosiy faoliyati o'qish hisoblanadi.
Bolaning maktabga borishi uning psixologik rivojlanishi va shaxsning shaklllanishidagi o'rni nihoyatda katta. Bola o'quv faoliyatida o'qituvchi rahbarligi ostida inson ongining turli asosiy shaklllari mazmunini egallaydi va insoniy an'analar asosida xarakat qilishni o'rganadi. O'quv faoliyatida bola o„z irodasini o„quv maqsadlariga erishish uchun mashq qildiradi. O'quv faoliyati boladan nutq, diqqat, xotira, tasavvur va tafakkurini keraqli darajada rivojlanishini talab etgan xolda, bola shaxsi rivojlanishi uchun yangi sharoitlarni yaratadi. Birinchi bor maktabga kelgan bola o'z atrofidagilar bilan psixologik jihatdan yangi munosabat tizimiga o'tadi. U o'zining hayoti tubdan o'zgarganini. unga yangi majburiyatlar nafaqat xar kuni maktabga borish, balki o'quv faoliyati talablariga bo'ysunish ham yuklatilganligini xis eta boshlaydi.
Bolaning maktabga borishi uning psixologik rivojlanishi va shaxsning shaklllanishidagi o'rni nihoyatda katta. Bola o'quv faoliyatida o'qituvchi rahbarligi ostida inson ongining turli asosiy shaklllari mazmunini egallaydi va insoniy an'analar asosida xarakat qilishni o'rganadi. O'quv faoliyatida bola o„z irodasini o„quv maqsadlariga erishish uchun mashq qildiradi. O'quv faoliyati boladan nutq, diqqat, xotira, tasavvur va tafakkurini keraqli darajada rivojlanishini talab etgan xolda, bola shaxsi rivojlanishi uchun yangi sharoitlarni yaratadi. Birinchi bor maktabga kelgan bola o'z atrofidagilar bilan psixologik jihatdan yangi munosabat tizimiga o'tadi. U o'zining hayoti tubdan o'zgarganini. unga yangi majburiyatlar nafaqat xar kuni maktabga borish, balki o'quv faoliyati talablariga bo'ysunish ham yuklatilganligini xis eta boshlaydi.
Bu davrga kelib bola atrofidagilar bilan o'zaro munosabatda ma'lum bir natijalarga erishgan,
o'zi xoxlayotgan narsalarni hamda, o'z oilasida o'z egallagan o'rnini aniq biladigan bo'ladi.. Shuningdek
u o'zini o'zi boshqarish malakasiga ega bo'ladi, vaziyat va xolatga qarab ish yurita oladi.
Bu yoshdagi bolalar ularning xatti-xarakatlari va motivlari ularning o'zlariga beradigan baholariga qarab "Men yaxshi bolaman" emas, balki bu xatti xarakatlar o'zgalar ko'z o'ngida qanday namoyon bo'lishiga qarab baholanishini tushuna boshlaydilar. Bola maktab ta'limiga bog'chada tarbiyalanyotganida tayyorlanadi.
O'qituvchi bolalarni yangi bilimlardan xabardor qilish, ularning bilim doiralarini kengaytirish,
nutqlarini takomillashtirib borish orqali ularda tafakkurni va o'ziga o'zi baho berishni ham o'stiradi.
Kichik maktab yoshidagi bolalar tafakkurining asosiy turi obrazli tafakkurdir. 7-10 yoshli bola albatta mantiqiy ham fikrlay oladi, lekin bu yosh asosan ko'rganlariga tayanib ta'lim olishga senzetiv bo'lgan davr hisoblanadi. So'zsiz bugungi jamiyatimizda bolalarning aqliy rivojlanishi yangi bilimlarni tuzilish tipiga ham bog'liq bo'lib, ular ma'lum darajada shakllangan kattalar tomonidan tuziladi. Chunki intellektual rivojlanish ijtimoii omillar bilan belgilanadi - individ ijtimoiy munosabatlar bilan o'zgaradi.Bolaning maktabda muntazam - ravishda o'qishga o'tishi uning atrof-hayotdagi narsa-xodisalarga nisbatan fikrini va munosabatlarini o'zgarishiga olib keladi. Kichik maktab yoshdagi o'quvchilarning tafakkuri mantiqiy fikrlash,mulohaza yuritish,
Do'stlaringiz bilan baham: |