Название Ҳаракат хавфсизлиги ва тормоз тизимлари (машинист кранлари) Тошкент 2010

1 - лаборатория ишига доир саволлар
1. Машинист крани вазифаси.
2. Машинист крани тузилиши.
3. Кран дастаги ҳолатини номланг ва кўрсатинг.
4. Заряд босими редуктори вазифаси ва конструкцияси. 
5. Машинист крани стабилизатори вазифаси ва унинг конструкцияси.
6. Хизмат тормозланишини амалга ошириш учун кран дастаги билан қандай ҳаракатларни бажариш лозим?
9. Кран қандай қийматли зарядли босимга ростланади ва у қандай амалга оширилади?
12. Дастакнинг I ҳолати чоғида кран ҳаракати.
2 - ЛАБОРАТОРИЯ ИШИ
ШАРТ. №254 ЁРДАМЧИ ЛОКОМОТИВ ТОРМОЗИ КРАНИ
Ишдан мақсад – машинист юритиш крани (шарт.№254)нинг муқим характеристикаларини тажриба йўли билан аниқлаш ва улар
мослигини текшириш.
Бажарилган лаборатория иши ўзлаштирилган назарияни мустаҳкамлаш, №395 кран машинистининг конструкцияси, хусусияти, 
хавфсизлигини таъминлаб беришни ўрганиш.
Лаборатория ишини бажаришдан мақсад поезд крани ва ёрдамчи кран машинистининг ўзаро ишлаши, бошқа тормоз ускуналари
билимни мустаҳкамлаш.
Кран тузилиши
Кран локомотив тормозларини бошқариш учун мўлжалланган бўлиб, тормоз цилиндрларда муайян босимни автоматик тарзда у

---

билан бир нечта тормоз цилиндрларига хизмат кўрсатиш чоғида тормозларнинг нормал ҳаракатини таъминлаш учун қўлланил
қисмлардан иборат. Кран схемаси 2-расмда келтирилган. 
Қуйи қисм кран асоси ҳисобланади. Унга кран уланиш схемасига кўра зарур ҳаво ўтказгичлар уланади. Мустақил бўлмаган улани
цилиндрлари ва асосий резервуарлардан ҳаво узатгичлар уланади.
Ўрта қисм пневматик реле такрорлагичи бўлиб, унинг ёрдамида тормоз цилиндрлар тўлғазилади ва бўшатилади. У корпус 11, қуй
поршен 4, икки эгарли клапан 2 ва қайта улагичли поршен 10 дан иборат. қуйи ва юқори поршенлар орасидаги ҳажм қўшимча 0,
у ўрта қисм корпусида жойлашган.
2 – расм. Магистрал крани № 254
1 — қуйи қисм корпуси; 2— икки эгарли клапан; 3 — қуйи жифт поршен; 4— юқори битталик поршен; 5 — юқори қисм корпуси; 6
клапан; 10— қайта ўчириб ёқиш; 11 — ўрта қисм корпуси
Юқори қисм бошқарувчи ҳисобланади. Корпус 5 га чап лентали кесилма (резьба)да стакан 6 бураб киритилган, унга кран дастаги
бошқарувчи пружина жойлашган бўлиб, уни ростлаш стакан 6 ёрдамида дастак III ҳолатида 0,5 кг/см
2
босимга қадар амалга ошир
Юқори қисм корпуси бўйича кран дастаги олтита муқим ҳолатга эга: I-қўйиб юбориш, II-юриш, III- VI-тормозлаш ҳолатлари.
Корпус киришида қўйиб юбориш буфери жойлашган бўлиб, у буфер стаканидан, пружина ва клапан 9 дан иборат.
Кранни узил-кесил (аниқ) ростлаш кран дастаги VI-ҳолати чоғида винт 7 ёрдамида амалга оширилади.