NAZORAT VA MULOHAZA SAVOLLARI:
Marketing degandanimanitushunasiz?
Markteingga olimlar turlicha ta’rif berganlar. I.K.Belyayevskiy shunday degan: “Marketing – bu bozorni о‘rganish va tartibga solish, boshqarish tizimidir”. Jan-Jak Lamben esa marketingga shunday ta’rif beradi: “Marketing tashkilotlar va kishilarni hohish va ehtiyojini tovarlar va xizmatlarni erkin raqobatli ayirboshlashni ta’minlash yо‘li orqaliqondirishga yо‘naltirilgan ijtimoiy jarayondir”, “Marketing – bu bir vaqtning о‘zida biznes falsafasi va faol jarayondir”.
Marketingniasosiyrivojlanishbosqichlariqanday?
Marketingni mohiyati tovarni ishlab chiqarish va xizmat kо‘rsatish albatta iste’molchiga, talab, ishlab chiqarish imkoniyatlarini mо‘ljallashdan iborat.
Hozirgi davrda jahon adabiyotida marketingga berilgan ikki mingdan ortik ta’rif bor. Mutaxassislar о‘rtasida marketingning takror ishlab chiqarish jarayonida ishtiroki masalasida yagona fikr yо‘q. Hozir kо‘pgina chet ellik marketologlar zamonaviy marketing tushunchasi ishbilarmonlikka kiradigan faoliyatni о‘z ichiga olmog‘i kerak deb hisoblaydilar. Boshqalari esa bunday izoxlarni tankid qilib, ayriboshlashning hamma turlari ham marketing tusiga ega emasligini va marketing prinsiplarini hamma vaziyatlarga ham tatbiqqilibbо‘lmasligini ta’kidlaydilar. Marketingga ta’rif berishda bunday xilma-xillikning sababi bor. Birinchidan, marketing konsepsiyasi mazmuni kapitalistik ishlab chiqarish usuli rivojlanishi bilan о‘zgarib keldi va uning mohiyatini aks ettirdi, ikkinchidan, boshqarish tizimida marketingdan foydalanish maqsadlari, xususiyatlari, miqyosiga qarab, undagi tashkiliy qismlarning ahamiyati va boshqaruv tizimidagi ahamiyati о‘zgarib boradi. Bundan tashkari, mutaxassislar marketingni biznes xizmati va falsafasi tarzida baholaydilar. Xizmat sifatida marketing ishlab chiqarish, savdo, reklama, texnika xizmati kо‘rsatish va boshqasohadagi tadbirlar majmuidan iborat. Falsafa sifatida esa marketing - bu jamiyat ishlab chiqarish munosabatlariga daxldor ijtimoiy-iqtisodiy konsepsiyadir.
Muhtojliknima?
Muhtojlik – kishini biron bir narsani yetishmasligini his etishidir.
Ehtiyojdegandanimanitushunasiz?
Ehtiyoj – indevid shaxsning madaniy darajasiga asosan maxsus shaklga muhtojlikdir.
Bozorelementlariganimalarkiradi?
Marketing asosida bozorni har taraflama о‘rganishyо‘nalishlarining asosiylaridan quyidagilarni kо‘rsatib utish zarur:
* talabni о‘rganish;
* bozor tarkibini aniqlash;
* tovarni о‘rganish;
* raqobat sharoitlarini tadqiqqilish;
* sotish shakli va uslublarini tahlil etish.
Do'stlaringiz bilan baham: |