Nazorat ishi Variant №28

ixtiyoridagi yoki sof daromad deb ataymiz. Iste’mol va jamg‘arma hajmi hamda unga ta’sir ko‘rsatuvchi omillar o‘rtasidagi bog‘liqlik iste’mol va jamg‘arma funksiyasi deyiladi. Bu funksiyalami bayon etishda klassik iqtisodchilar va keynschilaming nuqtai nazarlari farqlanadi. Klassik iqtisodchilaming fikriga ko‘ra, kishilar o‘z mablag1 larini qo‘shimcha daromad keltirgan taqdirda jamg‘armaga yo‘naltirishga harakat qiladilar. Shunga ko‘ra, banklaming real foiz stavkasi qanchalik yuqori bo‘lsa, ulaming jamg‘armaga qiziqishlari shu qadar kuchli bo‘ladi, ya’ni jamg‘arma real foiz stavkasining о‘sib boruvchi funksiyasi hisoblanadi. Aholi daromadlari iste’mol va jamg‘arma mablag‘larining yig‘indisidan

iborat ekan, real foiz stavkasining o‘sishi bilan iste’mol pasayib,

jamg‘arma esa ko‘payib boradi. Boshqacha aytganda, klassik iqtisodchilar fikriga ko‘ra iste’mol real foiz stavkasining pasayib boruvchi funksiyasi hisoblanadi.

3. Yalpi talab mamlakat miqyosida iqtisodiyotning hamma

boiimlarida va tarkibiy qismlarida Yaratilgan turli tovar va xizmatlami

sotib olishga moijallangan pullar miqdori sifatida, yalpi taklif

esa iqtisodiyotning barcha tarmoqlari va hududlari, korxona va

tashkilotlarida sotish uchun ishlab chiqarilgan tovarlar va xizmatlaming

yalpi miqdori sifatida namoyon boiishini aytib o‘tgan edik.

Endi shuni ta’kidlash joizki, milliy bozorda, oldi-sotdi jarayonida

pul egalari, ya’ni iste’molchilar ixtiyoridagi pullar tovar va xizmatlar

egalariga, aksincha, Yaratilgan tovar va xizmatlar esa pul egalariga

o‘tishi lozim. Boshqacha aytganda tovarlar dunyosi bilan pul dunyosi

o‘rtasidagi harakat qarama-qarshi oqim hosil qiladi. Buning uchun

esa pul egalari sotib olmoqchi bo‘lgan tovar va xizmatlar tarkibi, miqdori,sifati hamda narxi bo‘yicha ishlab chiqarilgan tovar va xizmatlar turi, miqdori, sifati hamda qiymati bilan mos tushishi lozim. Bunday moslikning qanchalik ta’minlanishi turli bozorlar orqali aniqlanadi va tartibga solinadi. Bu moslik darajasi yalpi talab va yalpi taklif o‘rtasidagi muvozanat va uning o‘zgarishi orqali aniqlanadi.