Nazaruy materiallar semestr o’quv materiallari Ma’ruza mavzu 1

Shamchalarning to’liq deformatsiyalanish vaqtini aniqlash. XI DF ko’rsatmasiga binoan, shamchalarni tulik deformatsiyalanish vaqti Kruvchinskiy kurilmasida aniqlanadi. Bu kurilma o’zunligi 235mm va diametri 14,7 mm li, urta qismi toraygan (torayish eni 5-6 mm, o’zunligi 15 mm) shisha naydan tashqil topgan bo’lib, pastki tomondan rezina qopqoq bilan berkitilgan. SHisha naycha 37⁰ haroratni ta’minlab turuvchi shisha silindrga joylanadi. SHisha naychaga shamcha solinib, ustiga og’irligi 30 g, o’zunligi 180 mm, yuqori diametri 9 mm, pastki diametri 14 mm ni tashqil qilgan shisha naychani kuyamiz va shamcha nayning toraygan qismidan tulik o’tish vaqtini belgilaymiz. SHamchalarning to’liq deformatsiyalanish vaqti XI DF talabiga binoan 3-15 daqiqa bo’lishi kerak.
Shamchalarni saqlash
Moyli shamchalar va sharchalar yupka pergament kogoz, mumlangan yoki parafinli kogoz bo’lakchalariga uralgan holda chiqariladi.
Jelatina-glitserinli asosda chiqarilgan sharchalar kogozga uralmaydi,ularni gofrillangan kalpokchalar ichiga joylashtiriladi va karton kutiga joylanadi.
Tayoqchalar gofrillangan kogozcha ustidan pergament kogoz bo’lagi bilan yopiladi va tayyorlangan karton kutiga joylanadi.
SHamchalarni sovuq va quruq joyda saqlash kerak.
Vaziyatli masalalar
1) Oling: Papaverin gidroxloriddan 0,05
Kakao moyidan 2,0
Aralashtiring va shamcha tayyorlang
SHunday dozadan 20 ta dona bering
Belgilang. 1 ta shamchadan kuniga 2 mahal to’g’ri
ichakga yuborilsin

Ushbu retseptdagi shamchani talaba quyidagi texnologiya bo’yicha tayyorladi. U to’g’ri tayyorladimi?

Texnologiyasi:
Talaba, shamcha tayyorlash uchun hovonchaga 1,0 g papaverin gidroxloriddan soldi va 1-2 ml tozalangan suv qo’shib eritdi. So’ngra eritmaga 2-3 g atrofida suvsiz lanolin qo’shib, ishlanadi. (emulgirlanadi). Oldindan maydalanib qo’yilgan kakao moyidan 40,0g. tortib oldi va uni-oz-ozdan hovonchadagi aralashma ustiga qo’shib boriladi, hamda shamcha zuvalasi tayyorladi. Bu zuvalani yassi taxtacha yordamida g’o’lacha shakliga keltirdi. G’ulachani metall keskich yordamida teng 20 taga bo’ldi. Har bir bo’lakni yassi taxtacha yordamida tekis joyda aylantirib zoldir holiga keltiriladi va shu zoldirlardan yassi jo’va yordamida, uni tekislikka nisbatan qiya ushlagan holda konus yoki torpedo shaklidagi shamchalar tayyorladi. Tayyor bo’lgan shamchalarni mumlangan qog’ozga alohida o’radi va karton qutichalariga soldi. «Sirtga ishlatish uchun», «Salqin joyda saqlansin» singari yozuvlar bo’lgan yorliq yopishtirdi.


Echimi: Birinchidan bu retseptni tayyorlash uchun pasport tuzish kerak edi. Ikkinchidan retsept tarkibiga kirgan dorivor modda «B» ro’yxatiga kirganligi uchun DFX dan papaverin gidroxloridning bir martalik yuqori dozasini topib, hatolik yo’qligini tekshirib, so’ngra tayyorlash kerak. Uchinchidan dorivor moddani 10-15 tomchi suvdv eritish kifoya va emulgirlash uchun 0,5-1,0g suvsiz lanolin etarli edi. SHularni hisobga olgan holda shamchalarni tayyorlash kerak.