Nazarov bobojonning diskret boshqarish tizimlari

3.OPERATSION SISTEMALARNING XAVFSIZLIGI
Operatsion tizim – kompyuter yoqilganida yuklanadigan dasturdir. Ufoydalanuvchi bilan muloqotga kirishadi, kompyuterning resurslari (tezkor xotira,disklardagi joylar va hokazolar)ni boshqarishni amalga oshiradi, boshqa dasturlarnibajarish uchun ishga tushiradi. Operatsion tizimi foydalanuvchiga va amaliydasturlarga kompyuterning uskunalari bilan aloqa qilishning qulay usuli(interfeys)ni ta’minlaydi.Operatsion tizimining zarurligining asosiy sabablari, kompyuter vositalaribilan ishlash va resurslarini boshqarish uchun eng sodda amallar - bu eng quyidarajadagi amallardir, shuning uchun foydalanuvchiga va amaliy dasturlarga zarurbo‘lgan harakatlar bir necha yuzlab yoki minglab shunday amallardan iboratbo‘ladi. Masalan, magnit disklardagi axborot to‘plovchi diskovodning dvigateliniqanday qilib yoqish, o‘chirishni, ma’lum silindrga o‘quvchi boshchani o‘rnatish,ma’lum o‘quvchi boshchani tanlash, kompyuterdagi diskning yo‘lakchasidagiaxborotni o‘qish va hokazo kabi amallarni "tushunadi". Axborot xavfsizligini ta’minlash.Axborot xavfsizligini ta’minlash – bu foydalanuvchining axborotlarini himoyalashga quyilgan me’yor va talablarni bajarishidir.Kompyuterga magnitofon ulangach, chet dasturni ham yuklash imkoniyatiyaratildi. Buning uchun bitta, LOAD buyrug’i kifoya edi, xolos. Kompyuterga diskyurituvchilar ulanishi bilan OTga bo’lganzaruriyatpaydobo’ldi.Diskyurituvchimagnitofondanshunisibilanfarqqiladiki,buqurilmaga erkin murojaat etishmumkin. Diskdagi dasturlarni faqat nomi orqali yuklash imkonini beruvchioperatsion tizim ishlab chiqildi va u disk operatsion sistemasi (DOS) deb nom oldi.DOSnafaqatdiskdagifayllarniyuklash,balkixotiradagifayllarnidiskkayozish, ikkita faylni bitta sektorga tushishining oldini olish, kerak bo’lgan paytdafayllarnio’chiribtashlash,fayllarnibirdiskdanikkinchisigako’chirish(nusxaolish)kabiishlarnixambajaraoladi.Umumanolganda,DOSfoydalanuvchinialohidaqog’ozlardako’plabyozuvlarnisaqlashdanxalosetdi,diskyurituvchilarbilan ishlashni soddalashtirdi va xatolar sonini sezilarlidarajada kamaytirdi.