Nazariy qism

TEXNOLOGIK HISOBOTLAR.

Texnik kislorod bilan (99,5% O₂ + 0,5%N₂) ustidan puflanadigan metallni sig’imi 150 tonna bo’lgan konverterni xisoblash. Shixtani tarkibida 68% cho’yan va 32% skrap bo’ladi, ularni oksidlansizlashtirishdan oldingi tarkibi quyidagicha bo’ladi:

C Si Mn P S

Cho’yan 68% 3,7 1,06 1,00 0,04 0,04

Skrap 32% 0,16 - 0,05 0,05 0,04

Shixtaning o’rtacha miqdori 2,567 0,72 0,84 0,0432 0,04

Kislorodsizlantirishdan oldingi skrap 0,1 - 0,04 0,01 0,025
Futerovkani sarfini (periklazoshpinelidli g’isht) cho’kish massasini 0,25% ga teng deb olamiz.

Konverterni hisobi o’z ichiga noladi; 1)material balansi xisobi; 2)konverterning asosiy o’lchamini xisobi; 3)kislorodli furmani xisobi; 4)issiqlik balansi xisobi.

Material balansi
Chala yongan qo’shimchalar po’latni oksidlanishidan oldin va shixtadagi elementlarni o’rtacha tarkibi farqi orqali aniqlanadi (100 kg shixta uchun).
C………2,567 – 0,1 = 2,467 kg

Si………………………0,72 kg

Mn……….0,84 – 0,04 = 0,8 kg

P……...0,0432 – 0,01 = 0,0322 kg

S……...0.04 – 0,025 = 0,015 kg

Fe………………………..1,5 kg

Jami 1,5 kg
10% C
Kislorod sarfi Oksid massasi, kg

C CO₂….0,2467 · 32 : 12 = 0,657 0,2467 + 0,657 = 0,905

C CO……..2,22 · 16 : 12 = 2,96 2.22 + 2,96 = 5,1804

Si SiO₂…0,72 · 32 : 28 = 0,823 0,72 + 0,823 = 1,543

Mn MnO…0,8 · 16 : 55 = 0,232 0,8 + 0,232 = 1,033

P P₂O₅…0,0332 · 80 : 62 = 0,0428 0,0332 + 0,0428 = 0,076

S SO₂……….0,015*32:32=0,015 0,015+0,015=0,03

Fe Fe₂O₃….1,5 · 48 : 112 = 0,643 1,5 + 0,643 = 2,143

5,3728 10,9124
Shlakni miqdori va tarkibini aniqlash uchun boksid sarfini 0,6 kg (100 kg shixtaga) deb olamiz. Ohak miqdori sarfini x gat eng deb olamiz, nometall materiallar tarkibini 42 jadval orqali topamiz:
Shlak qoldig’idagi CaO miqdorini, kg, aniqlimiz:

Futerovka……………….. 0,25 · 0,02 = 0,005

Boksit…………………… 0,60 · 0,01 = 0,006

Oxak……………………. 0,85x

0,011 + 0,035x

Shlak qoldig’idagi SiO₂ miqdorini aniqlimiz:

Metall shixta……………. 1,543

Futerovka……………….. 0,25  0,05 = 0,0125

Boksid…………………... 0,60  0,10 = 0,06

Oxaktosh………………… 0,035 x

1,6155 + 0,035 x