Nazariy o`quv mashg`ulotining o`qitish texnologiyasi

fizik ximoyalash vositalari: kabel sistemasini, elektr manbai sistemasini ximoyalash vositalari, ximoyalashning apparat vositalari, arxivlash, diskli massivlar va x.;

ximoyalashning dastur vositalari: antivirus dasturlari, vakolatlarni (foydalanish imkoniyatlarini) cheklash sistemasi, foydalanishni nazorat qiluvchi dastur vositalari;

ximoyalashning ma’muriy chora-tadbirlari: binoga kirishni nazorat qilish, firma yoki tashkilotning xavfsizligini ta’minlash strategiyasini ishlab chiqish, favqulodda holatlarda harakat qilish rejalarini tuzib chiqish va b..

Bunday sinflash shartli ekanligini unutmaslik lozim, chunki hozirgi zamonaviy texnologiyalar apparat-dasturiy ximoya vositalari bilan bir yo‘nalishda rivojlanib bormoqda. Bunday apparat-dasturiy vositalaridan, xususan, viruslardan ximoyalanish, foydalanishni nazorat qilish va x. keng tus olmoqda.

Banklarda naqd pullar yig‘ilgani kabi kompyuterda ham axborotning to‘planishi ham axborotni ximoyalash maqsadida nazoratni yanada kuchaytirishni talab qiladi.

Yuridik masalalar, xususiy sir, maxfiy ma’lumotlar, milliy xavfsizlik - bularning barchasi tijorat va xukumat tashkilotlarida ichki nazoratni kuchli tashkil etishni talab qiladi. Bu yunalishdagi ishlar yangi «Axborot xavfsizligi» fanining paydo bo‘lishiga olib keldi. Axborot xavfsizligi bo‘yicha mutaxassis tashkilotda yig‘ilgan axborotning butunligi, maxfiyligi, foydalanishga yaroqliligini ta’minlashga qaratilgan axborot xavfsizligi sistemasini ishlab chiqish, yo‘lga qo‘yish va ishlatish ishlariga mas’uldir. Uning vazifalariga informatsion resurslarni fizik (texnik vositalar, aloqa kanallari va uzoqlashtirilgan kompyuterlar) hamda mantiqiy (ma’lumotlar, amaliy dasturlar va operatsion sistemalar) ximoyalashni ta’minlash kiradi.

Axborotni ximoyalash sistemasini yaratish murakkabligi shundaki, ma’lumotlar kompyuterdan o‘g‘irlanishi bilan bir vaqtda o‘z joyida qolishi ham mumkin, ya’ni ba’zi ma’lumotlarni yo‘qotish yoki o‘zgartirish emas, balki butunicha nusxa ko‘chirib olib ketishning o‘zi kifoya qiladi.