Nazariy fizika kursi

duj
 
V°  =   dk'
Sindirish  ko'rsatgichi 
n  =
 
va 
к  =   с/пш
  ni  n azard a  tu tib  
d k / d u
  ni 
hisoblaymiz:
dk
 
1 
d(nuj)
 
1  /  
27te2 
N
 \  
du) 
с  duj
 
c l  
m   uJ1  I
B u ndan
27re2 
N  \  
( ,  
27te2 
N
1  
7Г 
=  
С П .
\ 
m  
uj
'2  J
 
у  
m  
uj
2  )
K u tilgandek,  biz  ko'rayotgan holda 
n  <
  1  bo'lganligidan 
vg  <
  1  bo'lishi 
kelib  chicjdi.
K a tta   c h asto talar  dielektrik  singdiruvchanlikni  aniqlovchi  (13.22) 
form ulani  boshqa  yo'l  bilan  ham   hosil  qilish  m um kin.  K a tta   c h a sto ta ­
la rd a   yorug'lik  kvantining  energiyasi  ato m d ag i  elektronlarning  bog'la- 
nish  energiyasidan  ancha k a tta   bo'ladi.  Bu  holda  elektronlarni  bog'lan- 
ganligining  aham iyati  qolm aydi.  D em ak,  biz  ko'rayotgan  m asala  erkin
266

---

I'lrkt.onlardan  tashk il  topgan  gazda  nu rlanishning  sochilish 
iiuimii
I
hmc
.
h
 
ui.mli.  B unday  gaz  uchun  dielektrik  sindirish  k o'rsatgichi  (13.22)  fm 
inula  hilan  aniqlanishini  ko'rish  qiyin  emas.
Yuqoridagi b o b lard a  klassik fizikaning ta tb iq   qilish cheralai i  to')1.' 11 
mil.i  bir  nccha  b o r  to 'x ta lib   o‘tg an   edik.  Real  m ikroskopik  sisti'inalai 
a t o m   v a 
inolekulalar  klassik  fizika,  x ususan  klassik  elektrodinam ika 
i|niiiinlariga  buysunm aydi.  B unga  q aram asdan ,  a to m la r  nurlanishning 
klassik  garm onik  ossilyator  modeli  n urlanishning  asosiy  xarak teristi 
kalarni  to ‘g ;ri  aniqlab  beradi.  Y uqorida  ko'rilgan  y o ru g iik   dispersiya 
niusalasini  kvant  m exanikada  n uq tai  n azarid an   ko‘rilg an d a  dispersiya 
i|onuiii
liii inula  bilan  aniqlanadi. 
Bu  yerda 
=