Nawayi ma'mleketlik ka'nshilik instituti No'kis filiali

Nawayi ma'mleketlik ka'nshilik instituti No'kis filiali

• Nawayi ma'mleketlik ka'nshilik instituti No'kis filiali
• Pa'n: Ximiya pa'ninen
• Tema:Oksidleniw-qaytarılıw reaksiyalarınıń túrleri hám áhmiyeti
• O'z betinshe jumisi
• 1A-Texnologiyaliq proces ha'm islep shig'ariwdi avtamatlastiriw studenti
• Isledi: __________________________Kaypov M
• Qabil qildi: ___________________Na’jimova N
•  
• No'kis-2021

Joba;
1) molekulararo oksidleniw-qaytarılıw reasiyalari;
2) ishki molekulayr oksidleniw-qaytarılıw reaksiyaları ;
3) disproporsiyalanish reaksiyaları ;
4) quramalı oksidleniw-qaytarılıw reaksiyaları.

,

,

• Molekulararo oksidleniw-qaytarılıw reaksiyalarında oksidleytuǵın hám qaytarıwshı túrli molekulalarda boladı. 0 +6 +2 +4
• Cu + 2H2SO4= CuSO4+SO2 + 2H2O
• Cu0 -2 ®Cu+2 2 1
• S+6 -2 e ® S+4 2 1 
• CuSO4+Zn=ZnSO4+Cu
• Zn0 -2e → Zn+² 2 1
• Cu+2 +2e ® Cu0 2 1

,

• ,
• Molekulalararo oksidleniw -qaytarılıw
• reaksiyaları gazlar arasında :. .
• 3H2+N2=2NH3
• 4NH3+5O2=4NO+6H2O
• 2SO2+O2=2SO3
• Qattı elementlar arasında :. . 2Mg(q)+O2(g)=2MgO(q)
• 2Sb(q)+3CI2(g)=2SbCI3(q)

, Qattı elementlar menen suyıqlıqlar arasında :. . 4HCI(S)+MnO2(q)=CI2(g)+ Mn CI2(s)+2H2O(s)

• , Qattı elementlar menen suyıqlıqlar arasında :. . 4HCI(S)+MnO2(q)=CI2(g)+ Mn CI2(s)+2H2O(s)
• 16HCI(s)+2KMnO4(q)=5CI2(g)+2MnCI2(s)+8H2O(s)+2KCI(s)

Qattı elementlar arasında :

2 AI (q) + Fe2 O3 (q) =AI2 O3 (q) +2 Fe (q)

C (q) +2 PbO (q) = 2 Pb (q) +CO2 (g) Kópshilik oksidleniw-qaytarılıw reaksiyaları eritpede ketedi:

3 Na3 AsO3+K2 Cr2 O7+4 H2 SO4= 3 Na3 AsO4+Cr2 (SO4) 3+4 H2 O+K2 SO4

2 NaCrO2+3 H2 O2+2 NaOH=2 Na2 CrO4+4 H2 O

, Disproporsiyalanish yamasa óz-ózinen oksidleniw -qaytarılıw reaksiyaları

, Disproporsiyalanish yamasa óz-ózinen oksidleniw -qaytarılıw reaksiyaları

Molekula quramındaǵı birdey element atomoning oksidleniw dárejesi de artadı, da azayadı :

3 K2 MnO4+2 H2 O=2 KMnO4+MnO2+4 KOH

3 KCIO=2 KCI+KCIO3

3 HNO2=HNO3+2 NO+H2 O

Na2 SO3=3 Na2 SO4+Na2 S

6 NaOH+3 S=2 Na2 S+Na2 SO3+3 H2 O

2 KOH+CI2=KCI+KOCI+H2 O

6 KOH+3 CI2→5 KCI+KCIO3+3 H2 O

, Ishki molekulyar-oksidleniw qaytailish reaksiyalarında oksidleytuǵın hám qaytarıwshı

, Ishki molekulyar-oksidleniw qaytailish reaksiyalarında oksidleytuǵın hám qaytarıwshı

Bir molekulanı ózinde lekin hár túrlı element atomlari geyde birdey element

atomlari da bolıwı múmkin:

2 KNO3=2 KNO2+ O2

4 HNO3=4 NO2+2 H2 O+O2

2 Ba (NO3) 2=2 BaO+4 NO2+O2

(NH4) 2 Cr2 O7=Cr2 O3+N2+H2 O

2 HgO= 2 Hg+O2

2 KClO3=2 KCl+3 O2

,

,

Quramalı oksidleniw-qaytarılıw reaksiyalarında ekinen artıq elementlerdiń oksidleniw dárejesi ózgeredi.
As2 S3 ke konsentrlangan HNO3 tásirinde tómendegi reaksiya júz boladı :
3 As2 S3+28 HNO3+4 H2 O→6 H3 AsO4+9 H2 SO4+28 NO
+3 +5
2 As penen -4 e ®2 As penen 3
3 S-2 -24 e ® 3 S+6
N+5 -3 e ®N+2 28
3 As2 S3+28 NNO3+4 H2 O=6 N3 AsO4+9 H2 SO4+28 NO

• Elektron balans usılında bolsa boljaw etiletuǵın ionlar isletiledi, sebebi eritpede Mn+7, Cr+6, S+6, N+5, N-3, Cl+7 hám bohqa ionlar ulıwma uchramaydi. Usı waqıtta eritpede haqıyqıy bar bolǵan ionlar Mn2+, Cr3+, MnO4-, CO32-, ClO4-, Cr2 O72-, SO42- hám basqalar esaplanadı. Yarım reaksiyalar usılında atomlarning oksidleniw dárejesin biliw shárt emes penenhám reaksiya ónimlerin de reaksiyanı teńlestirih processinde shıǵarıw múmkin.

Elektron balans usılı mektep programması boyınsha tolıq o'rgailganligi ushın tek yarım reaksiyalar usılı (ion -elektron usılǵa toqtalamiz. Bul usıldıń abzallıǵı mınada buna tiykarınan suwdaǵı eritpeler alınadı. Elektron balans usılınan parq etip aqırǵı jaǵdayda haqıyqıy ámeldegi ionlar qollanıladı.

Diqqatin’iz ushin raxmet