Navoiy viloyat pedagog kadrlarni qayta tayyorlash va malakasini oshirish



Download 4,79 Mb.
Pdf ko'rish
bet213/411
Sana26.07.2021
Hajmi4,79 Mb.
#129212
1   ...   209   210   211   212   213   214   215   216   ...   411
Bog'liq
ona-tili va adabiyot fani boyicha malaka oshirish kursi tinglovchilari uchun oquv-uslubiy majmua

                   Dars modullari.  
Modul pedagogik texnologiyani o‘z ichiga olgan tarkibiy bo‘lak bo‘lib ; o‘quv materiali mazmuni hamda 
dars jarayoni modullaridan tashkil topadi. Pedagogik texnologiya materiallarini modulllariga ajratish 
modullashtirish jarayonida ahamiyati katta bo‘lib;.modullar  
 .kichik modul, modullar to‘plami, birlamchi modul va modul darajasi kabi tushunchalarga bo‘linadi kichik 
modul,  -pedagogik  texnologiyatarkibidagi  eng  kichik  birlik  va  bu  modulni  tashkil  qiluvchi  boshqa  kichik 
modullarga ajratish mumkin emas. 
birlamchi  modul,-  pedagogik  texnologiya  uning  biron  darajasidan  boshlab  tasvirlash  maqsadidagi  bitta 
modul  sifatida  tanlangan  vv  o‘z  tarkibiga  bir  yoki  bir  nechta  kichik  modullarni  o‘z  ichiga  oladigan  modullar 
to‘plami  
modullar  to‘plami,-  modul  darajasi-,-  pedagogik  texnologiya  uning  biron  darajasidan  boshlab  tasvirlash 
maqsadidagi bitta modul sifatida hisoblangan bir nechta modullar yig‘indisidir 
modul  darajasi-  birlamchi  modullarning  o‘z  tarkibida  qancha  modulga  ega  ekanligia  qarab    quyidagi 
darajalarga  bo‘linadi;  

 
Bir mashg‘ulotni o‘tkazishga mo‘ljallangan modullar 

 
O‘quv  fanning  bir  mavzusini  bir  bo‘limini.bir  qismini,yoki  xammasining  tarkibiy  bo‘laklarini  va 
o‘qitish texnologiyasini tashkil etuvchi modullar(ularni bloklar deb ham nomlanadi). 

 
Bir necha fanlar tarkibiy bo‘laklarini. 

 
DTSning tarkibiy bo‘laklarini va ularni bajarilish texnologiyasini tashkil qiluvchi modullar. 

 
O‘quv  reja  va  dasturlarning  tarkibiy  bo‘laklarini  va  ularni  bajarilish  texnologiyasini  tashkil  qiluvchi 
modullar. 

 
Ta’lim vositalarini tashkil qiluvchi modullar. 

 
Pedagogik texnologiya jarayonida qo‘llaniladigan usullarni tashkil qiluvchi modullar. 
Algoritm  -  pedagogik  texnologiya  bo‘laklari(modullar)ning  o‘zaro  joylashuvini  hamda  pedagogik 
texnologiya jarayonlarini amalga oshirish ketma –ketligining avvaldan belgilangan tartibi ya’ni qoidasidir. 
Algoritmlash  esa  -tarkibiy  bo‘laklarini  va  pedagogik  texnologiyalar  jarayonini  ketma-ket  belgilash  bo‘lib 
belgilangan  maqsadga  erishish  kafolatini  amalga  oshiradi,ya’ni  pedagogik  texnologiyani  loihalashdan  oldin 
uning  algoritmi  ishlab  chiqiladi  va  shu    algoritmga  muvofiq  xolda  modullarning  o‘zaro  joylashuvi  tartibi 
aniqlanadi. 
 Pedagogik  texnologiyada  algoritmlar  alohida  mashg‘ulotlar  yoki  uning  biron  bo‘lagi  algoritmi,o‘quv 
fanining  umumdidaktik  izchilligi  algoritmi,o‘quvchi  faoliyatining,o‘qituvchi  faoliyatining,o‘zlashtirishni 
nazorat qilish jarayoning,maktabni boshqarish jarayoni algoritmi turlariga bo‘linadi.  Pedagogik     faoliyatining 
eng  kichik  bo‘laklari  o‘zaro  joylashuvi  va  jarayonni  amalga  oshirish  ketma-ketligini  belgilash  birlamchi 
algoritmlar deyiladi 
O‘zlashtirishni mustahkamlash.  
Har  bir  modul  darajalarini  dars  jarayonida  qo‘llanishi  haqida  savol  javob  orqali  mavzu 
mustahkamlanadi.(Trener  tinglovchilarga    modul  darajalarini  darsda  qo‘llash  bo‘yicha  fikringizni  bayon  eting 
deb topshiriq beradi.) 
V)  Topshiriq:  Siz  o‘z  daftaringizga  modul  darajalari  bilan  tanishgach  o‘zingiz  ishlash  uchun  bitta  modul 
darajasini tanlaysiz. 
G)  Ekskuriya  tugagach  har  bir  tinglovchi  o‘zi  tanlagan  modul  darajasi  bo‘yicha  dars  o‘tayotgan  fani 
mavzusini tanlab modul loihasini tayyorlaydi.(Trener har bir tinglovchi yoniga borib kerakli maslahatlarni berib 
boradi.) 
   Interfaol usullarni qo‘llash natijasida o‘quvchilarning mustaqil fikrlash, taxlil qilish, xulosalar chiqarish, 
o‘z fikrini bayon  qilish, uni asoslagan xolda ximoya qila bilish, sog‘lom muloqot, munozara, baxs olib borish 
ko‘nikmalari shakllanib, rivojlanib boradi. 


81 
 
Bu  masalada  amerikalik  psixolog  va  pedagog  B.Blum  bilish  va  emotsional  sohalardagi  pedagogik 
maqsadlarning  taksonomiyasini  yaratgan.  Uni  Blum  taksonomiyasi  deb  nomlanadi.  (Taksonomiya-borliqning 
murakkab tuzilgan soxalarini tasniflash va sistemalashtirish nazariyasi). 
U  tafakkurni  bilish  qobiliyatlari  rivojlanishiga  muvofiq  ravishdagi  oltita  darajaga  ajratdi.    Unga  ko‘ra 
tafakkurning  rivojlanishi  bilish,  tushunish,  qo‘llash,  taxlil,  umumlashtirish,  baxolash  darajalarida  bo‘ladi.  Shu 
har  bir  daraja  quyidagi  belgilar  xamda  xar  bir  darajaga  muvofiq  fe’llar  namunalari  bilan  ham  ifodalanadi, 
jumladan: 
 Bilish-dastlabki  tafakkur    darajasi  bo‘lib,  bunda  o‘quvchi  atamalarni  ayta  oladi,  aniq  qoidalar, 
tushunchalar, faktlar va shu kabilarni biladi. Bu tafakkur darajasiga muvofiq fe’llar namunalari: qaytara bilish, 
mustahkamlay  olish,  axborotni  yetkaziba  olish,  aytib  bera  olish,  yozish,  ifodalay  olish,  farqlash,  taniy  olish, 
gapirib berish, takrorlash. 
Tushunish  darajasidagi    tafakkurga  ega  bo‘lganda  esa,  o‘quvchi  faktlar,  qoidalar,  sxema,  jadvallarni 
tushunadi.  Mavjud  ma’lumotlar  asosida  kelgusi  oqibatlarni    taxminiy  tavsiflay  oladi.  Bu  tafakkur  darajasiga 
muvofiq fe’llar namunalari: asoslash, almashtirish, yaqqollashtirish, belgilash, tushuntirish, tarjima qilish, qayta 
tuzish, yoritib berish, sharxlash, oydinlashtirish. 
Qo‘llash darajasidagi tafakkurda o‘quvchi olgan bilimlaridan faqat an’anaviy emas, noa’nanaviy xolatlarda 
xam  foydalana  oladi  va  ularni  to‘g‘ri  qo‘llaydi.        Bu  tafakkur  darajasiga  muvofiq  fe’llar  namunalari:  joriy 
qilish,  hisoblab  chiqish,  namoyish  qilish,  foydalanish,  o‘rgatish,  aniqlash,  amalga  oshirish,  xisob-kitob  qilish, 
tatbiq qilish, hal etish. 
Taxlil  darajasidagi  tafakkurda  o‘quvchi  yaxlitning  qismlarini  va  ular  o‘rtasidagi  o‘zaro  bog‘liqliklarni 
ajrata  oladi,  fikrlash  mantiqidagi  xatolarni  ko‘radi,  faktlar  va  oqibatlar  orasidagi  farqlarni  ajratadi, 
ma’lumotlarning axamiyatini baholaydi. Bu tafakkur darajasiga muvofiq fe’llar namunalari: keltirib chiqarish, 
ajratish, tabaqalashtirish, tasniflash, taxmin qilish, bashorat qilish, yoyish, taqsimlash, tekshirish, guruxlash. 
Umumlashtirish darajasidagi tafakkurda o‘quvchi ijodiy ish bajaradi, biror tajriba o‘tkazish rejasini tuzadi, 
bir  nechta  sohalardagi  bilimlardan  foydalanadi.  Ma’lumotni  yangilik  yaratish  uchun  ijodiy  qayta  ishlaydi.  Bu 
tafakkur  darajasiga  muvofiq  fe’llar  namunalari:  yangilik  yaratish,  umumlashtirish,  birlashtirish,  rejalashtirish, 
ishlab chiqish, tizimlashtirish, kombinatsiyalashtirish, yaratish, tuzish, loyixalash. 
Baxolash  darajasidagi  tafakkurda  o‘quvchi  mezonlarni  ajrata  oladi,  ularga  rioya  qila  oladi,  mezonlarning 
xilma-xilligini ko‘radi, xulosalarning mavjud ma’lumotlarga mosligini baholaydi, faktlar va baholovchi fikrlar 
orasidagi farqlarni ajratadi.  Bu tafakkur darajasiga muvofiq fe’llar namunalari: tashxislash, isbotlash, o‘lchash, 
nazorat qilish, asoslash, ma’qullash, baxolash, tekshirish, solishtirish, qiyoslash. 
A)  Har  bir  guruhga  bittadan  flip    va  texnologik        karta  tarqatiladi,  ZPT  asosidagi  ochiq  dars  ishlanmasi  
misolida  darsning texnologik kartasi m o d u l i na’munasini tarqatadi ,  tanishtiradi va  “Blum” taksonomiyasi  
asosida  yondashib o‘rganib chiqish topshirig‘i beriladi.. 
B)  “Jarayonning  asosiy  bo‘g‘inini  tashkil  etuvchi    turlari”  va  texnologik  kartadan  foydalanib    har  ikkala 
guruh  o‘z  faoliyatiga  oid  jarayonga  sharh  yozadilar  (Blum  taksonomiyasi  asosida),  ko‘rgazmali  qurollar 
tayyorlaydilar,  bir  soatlik  dars  ishlanma  tayyorlaydilar    (guruh  a’zolari  topshiriqlarni  o‘zaro  taqsimlab 
xamkorlikda bajarilishi maqsadga muvofiq)  
Interfaol darslarni tashkil etishda quyidagilarga e’tibor berish ko‘zda tutiladi. 
1. Dars konsepsiyasini rejalashtirishga tizimli yondashuv. 
2. DTS asosida darsning maqsadini belgilash. 
3. Darsning vazifasini aniqlash 
4. Dars maqsadi va vazifasining farqini belgilash 
5. Dars tipini aniqlash. 
6. Dars turini aniqlash. 
7. Darsdan kutilayotgan natijalar 
Interfaol tarzda dars jarayoni tashkil etilganda. 
1. O‘quvchining faolligi oshadi, xamkor va ijodkorlikda ishlash ko‘nikmalari shakllanadi. 
2.  Darslikdagi  materiallarni  metodlardan  foydalanib  o‘quvchilar  tomonidan  oson  o‘zlashtirilishiga 
erishiladi 
3.  O‘quvchining  extiyojlari    turli  motivatsion  metodlar  va  mashqlar  yordamida    majburiy  bo‘lmay  o‘z 
qiziqishlari bilan o‘rganish orqali qondiriladi.                                                                                              

Download 4,79 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   209   210   211   212   213   214   215   216   ...   411




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish