Navoiy kon metallurgiya kombinati navoiy davlat konchilik instituti fizikadan tajriba ishlarini bajarish bo



Download 1,26 Mb.
bet14/28
Sana06.07.2022
Hajmi1,26 Mb.
#743426
1   ...   10   11   12   13   14   15   16   17   ...   28
Bog'liq
Fizika tajriba

O’lchash usuli va qurilmasi:
Ixtiyoriy suyuqliknng ichki ishqalanish koeffisiyentlarini aniqlash uchun quyidagi usuldan foydalanamiz. Buning uchun uzunligi 100 sm dan kam bo’lmagan va diametri 3 sm silindrik shisha idish olib, unga biror A suyuqlik solinadi. Silindrning a va b sathiga belgilar qo’yiladi (1-rasm). Shisha idish ichiga m massali va r radiusli metall sharchaning harakatini olib qaraylik. Ma’lumki, sharcha suyuqlikda vertikal harakatlansa, unga bir vaqtning o’zida uchta kuch ta’sir qiladi.
1. Og’irlik kuchi: (1)
2. Sharchani yuqoriga itaruvchi Arximed kuchi: (2)
3. Suyuqlikning ichki ishqalanish kuchi. Bu kuch Stoks qonuniga ko’ra suyuqlik ichida harakatlanayotgan jism o’lchamiga r, uning  tezligiga va suyuqlikning qovushqoqligiga η proporsional bo’lib, uning son qiymati quyidagicha tenglikdan topiladi: (3)
Bu kuchning qiymati sharchaning tezligi ortib borgan sari orta boradi. Sharchaning harakat yo’nalishidagi bu kuchlarning teng ta’sir etuvchisi R=Р–(FA+F1) bilan mos tushadi. Harakat boshida P>F+F1 bo’lib, sharcha tezlanuvchan harakat qiladi va sharcha harakat tezligi ma’lum bir qiymatga yetganda kuchlarning teng ta’sir etuvchisi nolga tenglashadi: P-(FA+F)=0 (4)
Shu vaqtdan boshlab sharchaning tezligi o’zgarmay qoladi, u to’g’ri chiziqli tekis harakat qiladi. Bunday harakat suyuqlik ichki ishqalanish koeffisiyentini - η aniqlash imkoniyatini beradi.
Yuqoridagi (1), (2), (3) ifodalarni (4) ifodaga qo’yib, ayni bir suyuqlik uchun ichki ishqalanish koeffisiyentini (yoki qovushqoqligi) hisoblash formulasini topamiz:
(5)
bu yerda с-suyuqlik zichligi, 1- metall sharchaning zichligi,  - sharchaning suyuqlikda tushish tezligi. Bu tezlik o’zgarmayotganligini inobatga olib, (5)–ifodani quyidagicha yozib olamiz:
(6 )
bu yerda: (7)
nisbat tajriba davomida o’zgarmas kattalik bo’lgani uchun, (6) ifodani soddalashtirib yozish imkonini beradi:
(8)

Download 1,26 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   10   11   12   13   14   15   16   17   ...   28




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish