Navoiy kon-metallurgiya kombinati navoiy davlat konchilik instituti

4. 
Gipertoniya 
kasalligi. 
8. 
YUqori  harorat  va 
intensiv 
issiqlik 
tarqalishi 
Ish 
joyi  zonasida 
yuqori  harorat  va 
intensiv 
issiqlik 
tarqilishi 
bilan 
bog‗liq 
barcha 
ishlab-chiqarish 
1-yilda 
1 marta 
Terapevt, 
oftalmotolog, 
dermatovenerolog 
 
1. 
Periferik 
asab 
sistemasining  xronikli 
kasalliklari. 
2. 
Obliterlaydigan 
endarteriit. 
Rayno 
kasalligi, 
periferik 

---

 
220 
faoliyati  turlari. 
angiospazm. 
3.  YOrqin  ko‗rinarli 
venalarni 
verikoz 
kengayishi, 
tramboflebit. 
4.  Ayollarning  tanosil 
a‘zolarini  kasalliklari 
5. 
Jismonan  zo‗riqish 
bilan  bog‗liq  
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
a)  Smena  davomida 
qo‗l  bilan  va  kuch 
(Nyuton  1  N=0,  1 
gks) 
sarf 
qilib 
yuklarni 
(yuk 
massasi  kg-da)  bir 
joydan 
ikkinchi 
joyga  siljitish  bilan 
bog‗liq ishlar – doim 
bajariladigan 
ishlar 
erkaklar  uchun  30 
kg  (yoki  300  N-dan 
ko‗proq), 
ayollar 
uchun  7  kg  (yoki  70 
N-dan ko‗proq); 
 
ayollar 
uchun 
boshqa  ishlar  bilan 
ham 
shug‗ullanganda 
– 
10  kg-dan  ko‗proq 
2-yilda 
1 marta 
Nevropotolog, 
xirurg,   
akusher-ginekolog 
terapevt 
Dinamometriya, 
qondagi shakar 
1.  Ko‗rish  o‗tkirligi 
bir  ko‗zda  korreksiya 
bilan  eng  kami  5–0,5, 
boshqasiga 0,2. 
 
2.  Ko‗rish  maydonini 
cheklanishi 
20 
gradusgacha. 
 
3. Katarakta. 
 
4. 
Rivojlanadigan 
xronikli 
teri 
kasalliklari. 
 
 
 
 
 
 
1. 
Harakat 
qilish 

---

 
221 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
erdan  yoki  undan 
past 
joylardan 
ko‗tariladigan 
yuklar 
og‗irligi 
erkaklar  uchun  –  5 
t-dan 
ko‗proq, 
ayollar  uchun  –  2  t-
dan ko‗proq. 
 
b)  Majburiy  holatda 
bo‗lishni 
talab 
qiluvchi  ishlar,  shu 
hisobda  tika  turish 
ham. 
Ayrim 
muskullarni, 
ayniqsa  panja  va 
(yoki 
100 
N-dan 
ko‗proq),  yukni  1,5 
m-dan 
yuqoriga 
ko‗tarilganda – 7 kg-
dan  ortiq  (yoki  70 
N-dan  ortiq)  bo‗lsa 
siljitadigan 
yoki 
ko‗tariladigan 
yuk 
miqdori 
smena 
davomida 
erkaklar 
uchun 
12 
t-dan 
ko‗proq, 
ayollar 
uchun 
5 
t-dan 
ko‗proq. 
 
 
 
apparatlari  faoliyatini 
buzilish  kasalliklari. 
 
2. 
Periferik 
asab 
sistemasining  xronikli 
kasalliklari. 
 
3. 
Obliterlaydigan 
endarteriit. 
Rayno 
kasalligi, 
periferik 
angiospazm. 
 
4.  Oyoqlarda  yaqqol 
ko‗rinadigan 
venalarni 
varikoz 
kengayishi, 
tramboyflebit, 
gemorroy. 
 
5.  Dabbaning  yaqqol 
ko‗ringan 
entrapoz, 
to‗g‗ri 
ichakni 
uzilishi. 
 
6.  Ayollarning  tanosil 
a‘zolarini  anomaliya 
holatlari. 
SHu 
organlarni 

---

 
222 
elka 
oldi 
muskullarini 
zo‗riqib 
ishlashi 
bilan  bog‗liq ishlar. 
 
v)  Ayrim  davrda 
qo‗llarda 
ko‗tarib 
turadigan 
yuk 
og‗irligi 
erkaklar 
uchun-  10  kg-dan 
ko‗proq, 
ayollar 
uchun 
7 
kg-dan 
ko‗proq,  yoki  bir 
qo‗lda 
erkaklar 
uchun 
5 
kg-dan 
ko‗proq, 
ayollar 
uchun 
3 
kg-dan 
ko‗proq. 
 
g) 
Bir 
smenada 
badanni 
300 
martadan 
ko‗p 
vertikal 
holatidan 
taxminan  30  gradus 
va  undan  ko‗proq 
egilib 
turib, 
cho‗kkayib  o‗tirib, 
oldinga 
egilib, 
kasalliklari. 
 
7.  Ayollarning  tanosil 
a‘zolarini 
xronikli 
yallig‗lanish 
kasalliklari. 
 
8. SHakar diabeti. 
 
9. 
Umurtqaning 
ostroxandroz 
kasalligi.   

---

 
223 
osilib  va  tika  turib 
bajariladigan  ishlar. 
 
D. 1-ilova/ 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
2- I l o v a. 
O‗zbekiston Respublikasi sog‗liqni saqlash vazirligining  1992 yil  27 iyulidagi  400 sonli buyrug‗idan 1I –ko‗chirma. 
 
 
Kasal bo‗lishlar, baxtsiz hodisalarni oldini olish, mehnat xavfsizligini, aholipi sog‗ligini saqlash maqsadida,yuqumli va parazitar 
kasalliklarni  tarqalishini  oldini  olish  uchun  ishga  kirishda  va  ish  jarayonida  vaqti-vaqti  bilan  shifokorlar  ko‗rigidan  o‗tishi
 
majburiy bo‗lgan ishlar ro‗yxati; shunday tibbiy ko‗riklarni o‗tkazishda va zarur bo‗lganda laboratoriya va funksional tadqiq otlar, 
kasal bo‗lishlarni baxtsiz hodisalarni oldini olish va mehnat xavfsizligini ta‘minlashda tibbiy to‗siqlar yo‗qligini aniqlashda ishtirok 
qiluvchi mutaxassis-vrachlar ro‗yxati. 
 
№ 
Bajariladigan 
ishlar xarakteri 
Ko‗rikdan 
o‗tish 
Ishtirok qiluvchi 
mutaxasis-
Labaratoriya 
va funksional 
Tibbiy qarshi 
ko‗rsatkichlar va 

---

 
224 
davri 
vrachlar 
tadqiqotlar 
umumiy  tibbiy qarshi 
ko‗rsatkichlarga 
qo‗shimchalar 
I 
II 
III 
IV 
V 
VI 
1. 
YUqorida  ishlash,  yuqoriga  ko‗tarilib 
bajariladigan  va  yuqoriga  ko‗tarilish 
bilan  bog‗liq  ishlar,  hamda  yuqoriga 
ko‗tarib 
beruvchi 
qurilmalarni 
ekspluatatsiya  qiluvchi  xodimlar 
2-yilda   
1 marta 
Terapevt, 
nevropotolog, 
xirurg,   
psixiator 
(faqat 
yuqoriga  ko‗tarilib 
bajariladigan  ishlar 
uchun) 
otolaringolog, 
akusher-ginekolog 
Vestibulyar 
apparatini, 
ko‗rish 
maydoni 
va 
o‗tkirligini 
tadqiqotlash. 
1.  YUqorida  va  yuqoriga 
ko‗tarilish  bilan  bog‗liq 
ishlar, 
hamda  yuqoriga 
ko‗tarib 
beruvchi 
qurilmalarni 
ekspluatatsiya 
qilish 
(bashennыy, 
kozlovoy, 
mostovoy,  gusenichnыy, 
avtomobil,  temir  yo‗l, 
portovoy 
va 
suzuvchi 
kranlarning 
boshqaruvchilari) 
agar 
avtomobil 
yoki 
gusenichnыy. 
 
kranlarni  boshqaruvchilari 
haydovchi  ham  bo‗lsalar 
ular  haydovchilar  uchun 
o‗rnatilgan  tibbiy  qarshi 
ko‗rsatkichlardan 
foydalanish. 
 
1.1.  Dabbalar,  ishlashga 
xalaqit 
beruvchi, 

---

 
225 
qisilishga  imkoni  borlar. 
O‗rta  og‗irlikdagi  ishni 
bajarishga 
xalaqit 
beruvchi shishlar. 
1.2.  Asab  periferiyasining 
xronik kasalliklari. 
1.3. 
Obliteriruvchi 
endartering. 
1.4.  Qon  tomirlarini  aniq 
kengayishi,  tez-tez  qon 
oqishiga  sabab  bo‗lgan 
promboflebit. 
1.5. 
.Eshitish 
qobiliyatinipasaygani, 
bir 
yoki 
ikala 
quloqqa 
(shivirlab  gapirganda  3  m-
dan 
kam 
bo‗lmasligi 
lozim). 
1.6.  Vestibulyar  apparatini 
ishlashini 
buzilishi,  shu 
hisobda  Mener  kasalligi 
ham. 
1.7.  Ko‗rish  organlarini 
kasallari: 
a)  ko‗rish  o‗tkirligi  bir 
ko‗zda  korreksiyasiz  0-
dan 
past 
bo‗lmasligi, 
ikkinchi  ko‗zda  0,2-dan 

---

 
226 
past bo‗lmasligi kerak. 
b) 
ko‗rish 
maydoni 
cheklanishi  20  gradusdan 
ko‗proq 
cheklanmasligi 
lozim. 
v) 
davolanmaydigan 
dakriotsistitlar 
va 
davolanmaydigan 
ko‗z 
yoshi oqishi. 
g) Glaukoma 
1.8.  Epilepsiya  va  sinopal 
holatlar. 
1.9.  Ayollarning  tanosil 
a‘zolarini 
anomaliya 
holatlari.  Ularning  uzoq 
cho‗zilgan kasalliklari. 
1.10. 
Tashqari 
asab 
sistemasi  bilan  bog‗liq 
umurtqa osteoxondrozi. 
1.11.  Vegetativ  distoniya 
sindromi. 
2. 
127  V  va  undan  yuqori  bo‗lgan 
kuchlanishdagi  ishlab  turgan  elektr 
uskunalarda  xizmat  qiluvchi  navbatchi 
xodimlar  va  ularda  operativ  ishlarni 
bajaruvchilar4 
127  V  va  undan  yuqori  kuchlanish 
ostida  elektr  apparatlari  va  ishlab 
2-yilda 
1 marta 
Terapevt, 
nevropotolog, 
otolaringtolog 
Vestibulyar 
apparatini, 
ko‗rish 
maydoni 
va 
o‗tkirligini 
tadqiqotlash. 
1.  Bir  yoki  ikki  quloqda 
eshitish 
qobiliyatini 
pasaygani 
(shivirlab 
gapirganda  3  m-dan  kam 
bo‗lmasligi 
lozim). 
(EHM-larni  ishlatish  va 
ta‘mirlash 
ishlaridan 

---

 
227 
chiqarish 
bilan 
bog‗liq 
elektr 
uskunalarni 
ta‘mirlash,  sinash  va 
ekspluatatsiya 
qilish 
bilan 
bog‗liq 
xodimlar; 
tashqari). 
2.  Ko‗rish  o‗tkirligini  bir 
ko‗zda  korreksiyasiz  0.5 
va  ikkinchi ko‗zda 0.2-dan 
kam bo‗lmasligi  kerak. 
3.  Davolanmaydigan  ko‗z 
yoshi oqishi. 
4. 
Ko‗rish 
maydoni 
cheklanishi  20  gradusdan 
ko‗proq 
cheklanmasligi 
lozim. 
5.  Vestibulyar  apparatini 
buzilishi. 
6. 
Alkogolizm, 
narkomaniya. 
3. 
Davlat  o‗rmon  kqo‗riqlash,  kesish, 
oqizish,  tashish  va  ularga  birinchi 
ishlov berish ishlari. 
2-yilda 
1 marta 
Terapevt, 
nevropotolog, 
otolaringtolog 
Vestibulyar 
apparatini 
tadqiqotlash. 
1. 
Qon 
tomirlarini 
(venalarni) 
yaqqol 
kengayishi. 
2. 
Oblitirirlovchi 
endarterint. 
3. dabbalar. 
4. 
Asab 
periferiyasini 
xronik kasalliklari. 
5. 
Eshitish 
qobiliyatini 
pasaygani 
(shivirlab 
gapirganda  3  m-dan  kam 
bo‗lmasligi  lozim). 
6.  Vestibulyar  apparatini 

---

 
228 
buzilishi. 
7.  Ko‗rish  o‗tkirligini  bir 
ko‗zda  korreksiyasiz  0.5 
va  ikkinchi ko‗zda 0.2-dan 
kam bo‗lmasligi  kerak. 
5. 
Bosim 
ostidagi 
idishlarni 
ekspluatatsiya  qiluvchi  apparatchilar. 
3-yilda 
1 marta 
Terapevt, 
oftalmotolog, 
otolaringtolog 
 
1.  Ko‗rish  o‗tkirligini  bir 
ko‗zda  korreksiyasiz  0.5 
va  ikkinchi ko‗zda 0.2-dan 
kam bo‗lmasligi  kerak. 
2. 
Ko‗rish 
maydoni 
cheklanishi  20  gradusdan 
ko‗proq 
cheklanmasligi 
lozim.