Navoiy kon-metallurgiya kombinati navoiy davlat konchilik instituti

To‗siq qurilmalari va dielektrik qalpoqlar 
2.1.88.  To‗siq  qurilmalari  ishchilarning  bexosdan  kuchlanish  ostidagi  tok 
o‗tkazuvchi  qismlarga  xavfli  masofagacha  yaqinlashishdan  saqlash  hamda 
taqsimlovchi  uskunalar  uchastkalariga  kirish  yo‗llarini  to‗sish  uchun  qo‗llaniladi. 
To‗siq qurilmalariga  shchitlar  kiradi. 
2.1.89.  SHchitlar  alif  shimdirilgan  va  rangsiz  lok  surtilgan  quruq  taxtadan 
yoki  tiniq  elektr  izolyasiyalovchi  materialdan  qilinishi  lozim.  Ularga  xavfsizlik 
texnikasi  plakatlari  mahkamlanishi  yoki  «Elektr  uskunalarini  ishlatishda  xavfsizlik 
texnikasi  qoidalari»ga  muvofiq  yozuvlar  yozib  qo‗yilishi  lozim.  SHchit 
konstruksiyasi  mahkam,  qulay,  qiyshayishi  va  ag‗anashiga  imkon  bermaydigan 
choralar  ko‗rilgan,  og‗irligi  esa  bir  kishi  ko‗tarib  o‗rnatadigan  bo‗lishi  darkor. 
SHchit  balandligi  kamida  1,7  m,  pol  bilan  pastki  qismi  oralig‗i  ko‗pi  bilan  10  sm 
bo‗lishi kerak. 
2.1.90.  SHchitlarni  shunday  o‗rnatish  kerakki,  ular  xavf  paydo  bo‗lganda 
xodimlarning  xonadan chiqib ketishiga  xalaqit  bermasligi  zarur. 
2.1.91.  SHchitlarning  kuchlanish  ostidagi  tok  o‗tkazuvchi  qismlarga  tegib 
turishiga  ruxsat  berilmaydi.  Ish  joyini  to‗suvchi  shchitdan  kuchlanish  ostidagi  tok 
o‗tkazuvchi  qismlargacha  bo‗lgan  masofa  «Elektr  uskunalarini  ishlatishda 
xavfsizlik  texnikasi  qoidalari»da  qayd  etilgan  masofaga  mos  kelmog‗i  shart. 
(«Elektr  uskunalarini  ishlatishda  xavfsizlik  texnikasi  qoidalari»,  «SHarq»,  1995 
yil,  14-bet). 

---

345 
 
2.1.92.  To‗siqlarni  mustahkam  o‗rnatish  yoki  mahkamlash  uchun 
mo‗ljallangan 
shchitlarni 
ishlatishdan 
oldin 
ularning 
ulangan 
qismlari 
mustahkamligini,  barqarorligini  va detallarning  chidamliligini  tekshirish  lozim. 
2.1.93.  Elektr  tokiga  ulab  yuborishning  oldini  olish  uchun  qalpoqlarni  bir 
qutbli  ajratgich  pichoqlariga  kiygiziladi.  Qalpoqlar  elektr  xavfsizligi  shartlari 
bo‗yicha  ko‗chma  erga  ulagichni  o‗rnatishning  iloji  bo‗lmagan  elektr 
uskunalarining  ulangan  joylarida  qo‗llaniladi.  Qalpoqlar  ajratgich  pichoqlariga 
bemalol  kiygizilishi  va  unda  mustahkam  turishi  zarur.  Qalpoqlar  rezinadan  yoki 
plastmassadan  tayyorlanadi.  Ularni  o‗rnatish  va  echib  olgan  asosiy  himoya 
vositalarini  qo‗llagan  holda  amalga  oshirilishi  zarur.  Qalpoqlarda  yoriqlar,  darz 
ketgan  joylar,  begona  jismlar  mavjudligi  va  boshqa  buzilishlarning  yo‗qligi  har  12 
oyda bir marta tekshirilishi  lozim.