Navoiy kon-metallurgiya kombinati navoiy davlat konchilik instituti

Dielektrik rezinali gilamlar va izolyasiyalovchi tagliklar 
2.1.55.  Dielektrik  rezinali  gilamlar  o‗ta  zax  xonalardan  tashqari  boshqa 
barcha  yopiq  joylarda  joylashgan  1000  V  gacha  va  undan  yuqori  kuchlanishli 
elektr  uskunalarida  qo‗shimcha  himoya  vositasi  sifatida  ishlatiladi.  Gilamlar 
vazifasi  va  ishlatish  sharoitiga  qarab,  GOST  4997-75  talablariga asosan quyidagi 2 
guruhda tayyorlanishi  zarur: 
1-guruh  —  oddiy  tayyorlangani  —  -  15°  S,  +  40°  S  haroratda  ishlatish 
uchun; 
2-guruh  —  moy  va  benzinga  chidamli  —  -  50°  S,  +  80°  S  haroratda 
ishlatish  uchun.  
Gilamni  ishlatishda  uning  markirovkasiga  ahamiyat  berish  lozim.  Ko‗zga 
tashlanadigan,  mexanik  ravishda  yirtilgan  joylari  bo‗lsa,  uni  albatta,  chiqitga 
chiqarish zarur. 
2.1.56.  Zax  va  tez  ifloslanuvchi  xonalarda  izolyasiyalovchi  tagliklarni 
qo‗llash  zarur.  Izolyasion  taglik  balandligi  70  mm  dan  kam  bo‗lmagan 
izolyatorlarga  o‗rnatilgan  to‗shamadan  tashkil  topgan.  Tagliklar  uchun  maxsus 
ishlab  chiqarilgan  SN-6  turidagi  izolyatorlarni  ishlatish  tavsiya  qilinadi.  To‗shama 
o‗lchami  50  x  50  sm  bo‗lgan, qalinligi 30 mm dan kam bo‗lmagan quruq, ko‗zsiz, 
buralmagan  yog‗och  taxtachalardan  yasalishi  zarur.  Qoqilgan  taxtachalar  oralig‗i  3 
sm  dan  oshib  ketmasligi  lozim.  YAxlit  to‗shamalarni  ishlatish  tavsiya  qilinmaydi, 
chunki  ular  izolyatorlarda  tasodifiy  shuntlanishni  yo‗qligini  tekshirishni 
qiyinlashtiradi.  To‗shama hamma tomonidan bo‗yalgan bo‗lishi lozim. 
2.1.57.  Izolyasiyalovchi  tagliklar  mustahkam  va  barqaror  bo‗lishi  zarur. 
Olib  qo‗yiladigan  izolyatorlar  ishlatilganda,  to‗shamani  izolyator  bilan  ulaganda 
uning  sirg‗anib  ketishini  bartaraf  etish  kerak.  Taglik  ag‗darilib  ketmasligi  uchun 
to‗shama  chetlari  izolyatorning  tayanch  yuzasidan  tashqariga  turtib  chiqmasligi 
zarur.