Navoiy kon-metallurgiya kombinati navoiy davlat konchilik instituti

Izolyasiyalovchi qoplamalar 
2.1.58.  Izolyasiyalovchi  qoplamalarni  20  kV  kuchlanishgacha  bo‗lgan 
elektr  uskunalarida  tok  o‗tkazuvchi  qismlarga  bexosdan  tegib  ketishining  oldini 
olish  uchun  ish  joyini  to‗siqlar  bilan  ajratish  imkoni  bo‗lmagan  hollarda  qo‗llash 
ruxsat  etiladi.  1000  V  kuchlanishgacha  bo‗lgan  elektr  uskunalarida 
izolyasiyalovchi  qoplamalar  uzgichlarni  yanglishib  ulab  yuborishga  yo‗l 
qo‗ymaydigan vosita sifatida ham qo‗llaniladi. 
2.1.59.  Kuchlanish  ostida  bo‗lgan  va  kuchlanishi  olingan  tok  o‗tkazuvchi 
qismlar  orasidagi  (masalan,  qo‗zg‗almas  kontaktlar  va  ajratgich  pichoqlari 
o‗rtasidagi)  izolyasiyalovchi  qoplamalar  mexanik  mustahkam,  konstruksiyasi  va 
o‗lchami  tok  o‗tkazuvchi  qismlarni  to‗liq  yopadigan  bo‗lishi  zarur.  Qoplamalarni 
bevosita tok o‗tkazuvchi qismlar  ustiga o‗rnatish mumkin. 
2.1.60.  Kuchlanishi  20  kV  gacha  bo‗lgan  elektr  uskunalarida  qattiq  elektr 
izolyasiyalovchi  materiallardan  (getinaks,  shishatekstolit  va  boshq.)  yasalgan 
qoplamalar  ishlatiladi.  Kuchlanishi  1000  V  gacha  bo‗lgan  elektr  uskunalarida 

---

341 
 
dielektrik  rezinadan  yasalgan  qalinligi  5  mm  dan  kam  bo‗lmagan  elastik 
qoplamalarni  ishlatish  mumkin.  Ular  bilan  kuchlanishni  olmasdan  ishlashda  tok 
o‗tkazuvchi qismlar  yopiladi. 
2.1.61.  Konstruksiyasida  izolyasiyalovchi  dastak  yoki  tutqich  ko‗zda 
tutilmagan  tok  o‗tkazuvchi  qismlar  ustiga  qoplamalarni  asosiy  himoya 
vositalaridan  foydalangan  holda o‗rnatish zarur. 
2.1.62.  Izolyasiyalovchi  qoplamalarni  ishlatishdan  avval  ularning  changini 
artish,  yuzasida  yoriq  va  darz  ketgan  joylari  yo‗qligini,  lok  qoplamasi 
buzilmaganligi  va  boshqa  kamchiliklar  yo‗qligini  tekshirish  zarur.  Izolyasiyalovchi 
qoplamalarni  namlanish  va ifloslanishdan  saqlash lozim.