Navoiy davlat pedagogika instituti "tasdiqlayman"

Magistrlik dissertatsiyasining himoya jarayoni haqida
Magistrlik dissertatsiyasining himoya jarayoni magistratura ta’limining so’nggi va 
hal qiluvchi bosqichi hisoblanadi. Bu jarayon magistrlik dissertatsiyasining himoyasi 
bilan bog’liq bo’lgan xujjatlar va materiallarni rasmiylashtirishdan iborat bo’lib, Davlat 
attestatsiya komissiyasi yig’ilishida so’zlanadigan nutq matnini tayyorlash hamda 
bitiruv ishini himoya qilish jarayonini o’z ichiga oladi. 
Kafedra muhokamasidan keyin himoya qilishga to’liq tayyor bo’lgan dissertatsiya 
ilmiy rahbarga yana bir bor qayta ko’rib chiqish uchun beriladi. Ilmiy rahbar yozma 
xulosasida dissertatsiya to’g’risidagi fikrlarini bayon qiladi. 
Ilmiy rahbarning xulosasida, eng avvalo, mazkur ishni magistrlik dissertatsiyalari 
himoyasi huquqi berilgan mutaxassislikka mos kelish-kelmasligi ko’rsatiladi.SHundan 
so’ng ish qisqacha tavsiflanadi, uning dolzarbligi, ilmiy saviyasi, amaliy ahamiyati, 
qo’yilgan vazifalarni qanchalik talab darajasida hal qilinganligi hamda ishning 
himoyaga tayyor ekanligi to’g’risida baho beradi. Ilmiy rahbarning yozma xulosasi 
mazkur dissertatsiyaning magtstraturani bitirish ishiga qo’yilgan talablar darajasiga 
qanday darajada muvofiq kelishini ko’rsatish bilan yakunlanadi. 
Opponentning taqrizi qoidaga ko’ra, yuqori malakali, ilmiy darajaga ega bo’lgan 
mutaxassis hamda professor-o’qituvchilar tomonidan beriladi. Opponent ishning asosiy 
jihatlarini tahlil qilib berishi, mavzuning dolzarbligi, uning mazmunini yoritib berishda 
magistrantning mustaqil yondoshganligi, shaxsiy nuqtai nazarga ega ekanligi, ilmiy 
tadqiqot usullaridan foydalanishga qodirligi, chiqarilgan xulosa va berilgan 
tavsiyalarning nazariy nazariy va amaliy asoslanganlik darajasi, olingan natijalarning 
haqqoniyligi, uning ilmiy yangiligi va amaliy ahamiyatiga baho berishi shart. 

---

91 
Opponent, dissertatsiya ishining ijobiy tomonlarini ko’rsatibgina qolmasdan, uning 
kamchiliklarini, matnni yozishda yo’l qo’ygan xatolarni ham ko’rsatib beradi. Opponent 
taqrizi odatda kompyuterda yozilgan bo’lib, u 2-5 betdan iborat bo’lishi kerak. 
Opponentning taqrizida uning shaxsiy imzosi, yozilgan sana va ro’yxatga olinganlik 
raqami bo’lishi shart. Opponentning imzosi u ishlaydigan tashkilot tomonidan muhr 
bilan tasdiqlanishi kerak. 
Opponet tomonidan berilgan taqriz dissertantga himoyadan bir hafta oldin 
yetkazilishi zarur. Bu orada magistrant opponent tomonidan ko’rsatilgan kamchiliklarga 
o’z munosabatini bildirishga tayyorgarlik ko’radi. 
Dissertatsiyani baholashda ilmiy rahbar ham, kafedra ham, opponent ham, 
magistrant ham dissertatsiya mvzusining dolzarbligi, tadqiqot ishining yangiligi va 
uning nazariy va amaliy ahamiyati kabi tushunchalarning mohiyatiga alohida e’tibor 
qaratishlari kerak, chunki ushbu tushunchalar mazmunan turlicha tushuniladi va 
tadqiqotni xolis baholashda qiyinchiliklar keltirib chiqarishi mumkin. 
Dissertatsiya mvzusining dolzarbligi, uning respublika ta’lim tizimini rivojlantirish 
uchun qanchalik zarur ekanligi bilan belgilanadi. Dissertatsiya mavzusi dolzarb 
deyilganda, unda hozirgi ta’lim tizimiga zarur bo’lgan muammoning hal qiliniganligini 
tushunmoq kerak. 
Ishning ilmiy yangiligi, birinchi bo’lib ta’riflangan va mazmunan asoslangan 
nazariy holatlarning amaliyotga joriy etilgan hamda ijtimoiy-iqtisodiy yutuqlarga 
erishish uchun jiddiy ta’sir etadigan uslubiy tavsiyalarning mavjudligida namoyon 
bo’ladi. Ilmiy yangilik, muallifning o’zi erishgan natijalariga nisbatan belgilanadi. 
Ilmiy tadqiqotning amaliy qiymatini baholashda uning qanday xarakterga ega 
ekanligini ham unutmaslik kerak.
Tadqiqot ishi uslubiy xarakterga ega bo’lsa, uning amaliy ahamiyati olingan 
natijalarni matbuotda chop etilgan maqolalarda, amaliyotga ya’ni o’quv-jarayonigajoriy 
etilganligi to’g’risidagi akt, ilmiy-amaliy anjumanlarda sinovdan o’tkazilganligi , oliy 
o’quv yurti, AL va KHK, umumta’lim maktablarda tajribadan o’tkazilganligida 
namoyon bo’lishi mumkin.