Navoiy davlat pedagogika instituti “tarix o’qitish metodikasi” kafedrasi

Novigatsiya –(lotincha-novis-kema)-
1. kema katnovi, dengizda suzish.
2. Mahalliy iklim sharoitiga kura yilning kema katnovi mumkin bo’lgan davri.
3. Kema yulini va dengizja turgan urnini aniklashning amaliy usullari tugrisidagi fan. Kemani boshkarish san’atining tarkibiy qismi.
Reeksport (lot. Re-takrorni bidiradigan old kushimcha)-ilgari chetdan kiritilgan maxsulotllarni kayta ishlamsdan turib, eksprot kilish.
Amojnya tarfi biron mamlakatga maxsulot kiritilganda (import poshlinalari yoki biron davlatdagi boshkacharok tovar olib ketilayotganda. eksprot poshlinalari) olinadigan soliklaryigimlar (tamojnya poshlinalari) sistemasi.
Xalqaro valyuta fondi (XVF)-BMTning mamlakatlar urtasidagi valyuta hisob-kitob munosabatlarini tartibga solib turishva a’zo bo’lgan davlatlarga muayyan muddat bilan xorijiy valyuta asosan kat’iy valyuta berish yuli bilan yordam kursatadigan maxsus muassasa. XVF tuzish tugrisidagi bitim 1947 yil 27 dekabrda kuchga kirdi XVF 1947 yil 1 martidan valyuta operatsiyalariga kirishdi. Fondning shtab kvartirasi Vshing’ionda (bulimi Parijda).
Xalqaro investitsiya banki-sotsialistiq mamlakatlarning uzok muddatli va urtacha muddatli kreditlar berish banki. XIBga 1970 yildv asos solingan. Turar joy-Moskva.
Xalqaro rekonstruksiya va tarakkiyot banki-(XRTB) BMT valyuta moliya konferensiyasining karoriga kura Bretton-Vudsda (1944 y) urushdan eng kup zarar kurgan davlatlarga va iktisodiy jixatdan zaif tarkkiy etgan mamlakatlarga 1yordam kursatish maksadida tuzilgan kredit tashkiloti. 1946 yildan buyon ishlaydi. XRTB tarkibida 134 davlat bulib (1980y), ular orasida yuksak darajada tarakkiy etgan kapitalistiq mamlakatlar bilan bir katorda Osiyo, Afrika va Lotin Ameikasidagi kupchilik rivojlanayotgan mamlakatlar bor. Bank uz faoliyatini bank katnashchilari aksiya kapitali, rezerv kapitallar va boshka manbalar hisobiga boshkaruvchi kengash va direktorat yordamida amalga oshiradi.