Navoiy davlat pedagogika instituti tarix fakulteti “Umumiy tarix” kafedrasi

partiyasining dasturida demokratik talablaryo'q edi.1912 yilda bo'lib o'tgan 
prezident saylovlarida Yuan Shikay reaktsiya yo'liga o'tib nomzodlarni kamsita 
boshladi. Konstitutsiyaga ko'ra, Gomindan partiyasi o'z hukumatinituzishga haqli 
edi. Yuan Shikay Gomindanning prezidentlikka nomzod bo'lgan vakili Sun 
Szyao-Chjenni yashirin qatl ettirib yubordi.Mamlakatda terrorning kuchayishi Yuan 
Shikayning kimligini oshkor etdi. Aksilinqilobning g'alabasidan ruhlangan Yuan 
Shikay o'zini rivojlangan xorijiy davlatlar qo'llab-quvvatlashi uchun harakat 
boshlab yubordi. Uning diktatura o'rnatishga bo'lgan birinchi qadami parlamentni 
tarqalib yuborish bo'ldi. So'ngra millat majlisiga po'pisa qilib, o'zini besh yil 
muddatga prezident qilib saylashga majbur qildi. Aprelda Yuan Shikay rivojlangan 
monopolistik davlatlar bilan yangi asoratli qarz to'g'risida shartnoma imzoladi. 
Shundan so'ng xorijiy davlatlar Xitoy Respublikasini tan olganliklarini ma'lum 
qildilar. Xitoyning iqtisodiy ahvoli og'irlashdi. Sun Yat Sen Xitoy xalqini 
qo'zg'olon boshlashga undadi. 1913 yil yozida Xitoyning janubida hukumatning 
reaktsion siyosatiga qarshi «Ikkinchi inqilob» deb nomlangan qo'zg'olon boshlanib 
ketdi. Qo'zg'olonga Sun Yat Sen boshchilik qildi. Biroq kuchlar teng 
bo'lmaganligi, qo'zg'olonchilar zamonaviy qurollar bilan ta'minlanmaganliklari 
tufayli, chet davlatlardan harbiy madad olgan hukumat qo'shinlari tomonidan 
«Ikkinchi inqilob» harakati tor-mor etildi.1914 yil mart oyida Yuan Shikay 
Konstitutsiyaviy kengash chaqirdi. Unda «Yangi Xitoy Konstitutsiyasi» qabul 
qilindi. To'plangan odamlarning so'zini «ikki» qilmaydiganlar edi. Yuan Shikay 
Prezident sifatida cheklanmagan hokimiyatga ega bo'ldi. Harbiy diktatura o'rnatildi. 
Respublika boshqaruv organlari tugatildi. Bu hol amalda 1911 yilgi «Sinxay 
inqilobi»ning mag'lubiyati edi.Yuan Shikay diktaturasi armiyaga va eski davlat 
ma'muriy idoralarining vakillariga suyandi. Sun Yat Sen Yaponiyaga ketib u 
yerda «Xitoy inqilobiy» (Chjun Xua-gomindan) partiyasini tuzdi.Boshlanib 
ketgan birinchi jahon urushi Xitoyning Yaponiyaga qaramligini kuchaytirdi. 
Buning ustiga Yuan Shikayning xalqqa qarshi siyosati Xitoyda qator 
qo'zg'olonlarga sabab bo'ldi. Chunki, Yuan Shikay imperatorlik tojini kiyib, 
Xitoyda podsholik tuzimini o'rnatishni o'ylab qolgan edi.