Navoiy davlat pedagogika instituti tarix fakulteti “Umumiy tarix” kafedrasi



Download 1,17 Mb.
Pdf ko'rish
bet9/107
Sana12.05.2023
Hajmi1,17 Mb.
#937276
1   ...   5   6   7   8   9   10   11   12   ...   107
Bog'liq
Navoiy davlat pedagogika instituti tarix fakulteti

Angliyada chartistlar harakati. 
Angliyada XIX asr boshlarida mayda burjuaziya va ishchilar siyosiy 
tuzumni demokratlashtirishni va umumiy saylov huquqini joriy qilinishini talab 
qilmoqda edi. Ko'p yillik kurashdan so'ng ishchilar 1824 yilda ishchi tashkilotlarini 
tuzishni taqiqlovchi qonunni bekor qilishga erishdilar.Bu qonun 1799 yilda joriy 
qilingan edi. Endi tezda ishchlar ishlab chiqarishning deyarli barcha sohalarida 
o'zlarining kasaba uyushmalari (Tred-yunionlar)ni tuzdilar. Biroq kapitalistlar tred-
yunionchilik harakatidan tashvishga tushib, 1825 yilda "Ishchilarning ittifoqlari 
haqida qonun"ni qabul qilinishiga erishdilar. Mazkur qonun, mehnat sharoitlarini 
yaxshilanishini talab qilib chiqqan ish tashlashlar va namoyishlar o'tkazishni man 


16 
qildi.1825 yilda Angliyada birinchi marta ortiqcha ishlab chiqarish oqibatida 
iqtisodiy inqiroz yuz berdi. U sanoatning barcha sohalarida, ayniqsa to'qimachilik 
sohasida ancha kuchli tarzda namoyon bo'ldi.Ko’plab sanoat korxonalari yopildi, 
yoki to'liq bo'lmagan ish kuniga o'tkazildi.Mamlakatda ommaviy ishsizlik hukm 
surdi.U bilan birga oziq-ovqat mahsulollarining narxi oshib ketdi.Inqiroz aholining 
norozilik harakatlarini kuchaytirdi.20-yillarning oxiridan Angliyada mayda 
burjuaziya, sanoat burjuaziyasi va ishchilarning parlament islohotlari uchun 
kurashi kuchaydi. Sanoat burjuaziyasining iqtisodiy qudrati tez o'sdi, ammo uning 
parlamentdagi ta'siri oldingiday sustligicha qolmoqda edi.Xalq ommasi saylov 
huquqlariga ega emas edi.Angliyaning 20 mln.kishilik aholisidan faqal 220 ming 
kishi saylov huhuqiga ega edi. Parlamentda yirik ycr egalari,savdo va sanoat 
burjuaziyasi hukmronlik qilar edi. Lendlordlarning siyosiy ta'sirining ustunligi 
saylov masalasida yaqqol ko'rinmoqda edi. Aholisi 400 ming kishidan iboral 
bo'lgan 30 ta "rutubatli joylar" umum palatasiga 22 tadan, Manchester, Birmingem, 
Lids, Shefflld va London shaharlarining 1,5 mln. kishilik aholisi parlamentga bor 
yo'g'i 4 ta deputat saylash huquqiga ega edi. Sanoat burjuaziyasi o'zining 
parlamentdagi siyosiy ta'sirini kuchaytirish uchun ishchilarning parlament 
islohotlarini talab qiluvchi kurashidan foydalandi. 

Download 1,17 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   5   6   7   8   9   10   11   12   ...   107




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish