O’ZBEKISTON RESPUBLIKASI OLIY VA O’RTA MAXSUS TA’LIM VAZIRLIGI
TERMIZ DAVLAT UNIVERSITETI
TARIX FAKULTETI
TARIX (MINTAQALAR VA MAMLAKATLAR
BO’YICHA )YO’NALISHI
2-BOSQICH TALABASI
ABDUMALIKOV JAHONGIRNING
TAYYORLAGAN
TAQDIMOTI
MAVZU :QO'QON XONLIGIDAGI HARBIY-MA'MURIY MANSAB VA UNVONLAR. 1. Chodak xo’jalari – hozirgi Namangan viloyati, Chust tumani, Chodak qishlog’ida yashagan xo’jalar. Ular o’zlarini XVIII asr boshlarida mustaqil deb e’lon qilganlar. 2. Abdulkarimbiy - 1733-1750-yy.da Qo’qon xonligida biylik (xon unvoni Olimxon davrida joriy etilgan)qilgan, davlat markazini Qo’qonga ko’chirgan. 3. Oqmachit- Olimxon Orenburburg bilan savdo yo’llari kesishgan joyda qurilgan, Chor Rossiyasi tomonidan egallangandan so’ng Perovskiy porti deb o’zgartirildi. Davlat tuzumi va boshqaruvi Xon ,qushbegi, parvonachi, mingboshi, shayxulislom, qozikalon, botirlar.
Xon - davlat boshlig’i.
Qushbegi- xonning birinchi maslahatchisi.
Mingboshi – bosh vazir.
Xudoychi- xon nomiga yozilgan arizalarni qabul qilgan.
Qushbegi
|
Xondan keyingi o`rinda turgan. U xonning birinchi maslahatchisi bo`lib, Ayni paytda katta shaharlardan biriga mustaqil hokim etib tayinlangan.
|
Parvonachi
|
O`z nufuzi jihatdan qushbegi vakolatiga teng bo`lgan.
|
Mingboshi
|
Xonlikda bu mansab keyinchalik birinchi o`ringa chiqqan. U xonlikda bosh vazir hisoblangan. U alohida otryadga boshchilik qilgan.
|
Xudoychi
|
Xon nomiga yozilgan arizalarni qabul qilish bilan shug`ullangan.
|
Daftardor
|
Xonning shaxsiy daromadi, hisob-kitobni olib boruvchi amaldor.
|
Sarkor
|
Davlat xazinasiga tushadigan mahsulotlarni saqlovchi amaldor.
|
Shig`ovul
|
Mansabdorlar ishi ustidan nazorat olib boruvchi amaldor.
|
Muhtasib
|
Shariat qonunlarining fo`qarolar tomonidan bajarilishini nazorat qiluvchi amaldor.
|
Amiri lashkar
|
Sarbozlar qo`shini boshlig`i
|
Mirshab
|
Joylarda huquq tartibot uchun javobgar bo`lgan.
|
Qo'qon xonligida davlat boshqaruvi
Xonlikningma’muriy-hududiytuzilishi
Beklik
Oqsoqollik
Viloyat
Qo‘qon xonligida unvonlar va mansablar ular ijrochilarining vazifalari hamda martabalariga qarab harbiy, harbiy-ma’muriy, saroy unvon va mansablari hamda ma’muriy vazifalari, diniy mansab va unvonlar hamda diniy qozixona amallariga bo‘linar edi.
Shuningdek, harbiylar qatoriga askar, sarboz, nukar, sipohi, mergan, mahram, botur, to‘pchi, zanbarchi, qo‘rchi, qorovul kabilar ham kirib, qo‘shin safida, nog‘orachi, surnaychi, to‘g‘chi (bayroqdor) kabilar ham xizmat qilganlar. Bu harbiy unvonlar orasida mingboshidan ponsadboshigacha bo‘lganlari oliy unvonlar, qo‘rboshidan qorovulboshigacha bo‘lganlar o‘rta unvonli mansablar, qolganlari esa past unvonlar hisoblangan. Elikboshidan mingboshigacha bo‘lgan harbiy lavozimdagi amaldorlar o‘z xizmatlariga mulozimlar olganlar. Ponsadboshidan yuqori mansabdagi harbiylarga yana mirzolar va munshiylar ham hizmat qilgan.
Qo’qon xonlarining qarorgohlari.
Xudoyorxon saroyi
Qushbegi
- Xondankeyingio’rindaturuvchi,xonning1-maslahatchisi.
Sarkor
- Davlatxazinasigatushuvchimahsulotlarnisaqlovchiamaldor
Botirlar
- Olimxondavridatuzilganmuntazamarmiyaningaskarlari
Do'stlaringiz bilan baham: |