Navoiy davlat pedagogika instituti magistratura bo`limi o`zbek tili va adabiyoti mutaxassisligi

Shamol kabi yelib ketdilar, 

 

Faqatgina sen mangu qolding.     (O T  17-bet) 

---

 

19 

Shoirning  Samarqand  mavzusida  yozilgan  ushbu  she`rida  ham  tashbih 

san`atidan  mohirlik  bilan    foydalanilgan.    Tashbihni  hosil  qiluvchi  vosita  –  kabi  

so‘zi,  o‘xshatilmish – karvonning kelib ketishi, o‘xshamish  – shamolning yelishi, 

asos – Samarqand , ya`ni uning boqiy ekanligi. 

                G`unchalar orzumdek har safar, 

               G`unchalar qalbimning bag`rida…  (SD 39-bet) 

Rauf  Parfi  tafakkur  miqyosi  keng,    idroki  o‘zgacha,  ijod  dunyosi  teran  va 

badiiylikka  yo‘g`rilgani  bilan  kitobxonlar  ommasining  tilida,  dilidadir.  Mana  shu 

misrada ham shakldosh so‘zlardan o‘rinli foydalanish barobarinda tashbihning ham 

ajoyib na`munasini yaratgan. Mazkur misrada tashbihni hosil qiluvchi vosita – dek 

qo‘shimchasi,  o‘xshatilmish  –  g`uncha,  o‘xshamish  –  orzu.  Shoir  g`uncha  haqida 

mulohaza  yuritib,    qalbda    yangi  paydo  bo‘layotgan      orzularni  g`unchalarga 

qiyoslaydi.    

 Ijodkor  tashbih  san`atini  ichki  tug`yonlarini    aks  ettirish  vositasi  qilib 

qo‘llagan.  Biz  bilamizki,  Rauf      Parfi    qush,  nur,  osmon,  yulduz,  yomg`ir 

obrazlarini  lirik  qahramon  darajasiga  ko‘targan,  shu  boisdan  mazkur    obrazlar  

bilan  bog`liq  turli  ichki  kechinmalarni  aks  ettiruvchi  tashbihlar  qilgan.  “Bir  

qushcha”     deb nomlangan she`rida  yig`layotgan qushchanining  ko‘zlarini ikki 

marvaridga o‘xshatgan bo‘lsa: 

 

 

Bir qushcha derazam yonida 

 

 

O‘tirar parishon va g`arib. 

 

 

Yig`laydi ko‘zlari yonadi,