Termin
|
Termin izohi
|
Avtoklav
|
bosim ostida toyingan suv bug’i bilan sterilizasiya qilish uchun apparat
|
Alkogolizm
|
spirtli ichimliklarni uzoq vaqtgacha , meyyoridan ortiq isti’mol va ularga o’rganib qolish natijasida sihat-salomatlikka putur yetib, shaxsning tanazzulga yuz tutishi.
|
Allergiya
|
organizmning reaktivligi o’zgarishi bilan bog’liq holda turli moddalarga sezuvchanligining oshishi.
|
Anemiya
|
hajm birligida qonda eritrositlar va gemoglabinlar kamayishi bilan ta’riflanadigan holat, kanqonlik.
|
Antibiotiklar
|
mikroblar, hayvonlar va o’simliklar chiqaradigan moddalar; ayrim bakteriyalarning rivojlanishiga yo’l qo’ymaydi yoki ularni qirib yuboradi
|
Apnoe
|
nafasning vaqtincha to’xtab qolishi
|
Aseptika
|
xirurgik aperatsiyalar, yaralarni bog’lash, endoskopiya va davolash hamda diagnostika maqsadlarida qilinadigan boshqa ishlarda bemorning yarasi, to’qimasi, organlari, bo’shliqlariga mikroorganizmlarga tushurmaslikka qaratilgan tadbirlar sistemasi.
|
Astsit
|
qorin istisqosi-qorin bo’shlig’ida ko’p miqdorda erkin suyuqlik yig’ilishi
|
Auskul’tatsiya
|
ishlab turgan ichki a’zolardan chiqadigan tovushlarni eshitish, organlarning qanday ishlayotganini bilish uchuch qollaniladigan tekshirish usuli.
|
Biopsiya
|
diagnostika maqsadida mikraskopda tirik to’qima yoki organni kesib olish
|
Vaksina
|
mikroblar va ularning hayot faoliyatida paydo bo’ladigan maxsulotlardan olinadigan priporatlar. Odam va hayvonlar kasalligining oldini olish yoki davolash maqsadida aktiv imunizatsiya uchun ishlatiladi.
|
Vaksinatsiya
|
yuqumli kasalliklarga qarshi aktiv immunitet hosil qilish
|
Gallyusinasiyalar
|
aldamchi his, soxta zezgi- haqiqatdan yoq narsani his qilish, sezish, tasavvur qilish va bunga ishonish.
|
Genetika
|
irsiyat va organizm ozgaruvchanligi haqidagi fan
|
Generalizasiya
|
kasallik prossesining dastlab chegaralangan o’chog’idan butun organizm yoki a’zoga tarqalishi
|
Tibbiy genetika
|
Genetikaning bir sohasi bo’lib, irsiyat va o’zgaruvchanlikka taaluqli masalalarni patalogiya nuqtai nazaridan tekshiradi
|
Genotip
|
Organizmning irsiy asosi, muayyan organizmga doir barcha irsiy omillarning, ya’ni genlarning majmuasi
|
Gepatit
|
Jigarning kelib chiqishi har xil o’tkir va surunkali yallig’lanish kasalliklarining umumiy nomi
|
Gidroterapiya
|
Suv bilan davolash; harorati har xil suvni umumiy va mahalliy vanna, shuningdek dush ko’rinishida davolashva kasallikning oldini olish maqsadida ishlatish
|
Gidrofobiya
|
Suvdan qo’rqish- qoqshol, asabiy qo’zg’alish va ayniqsa quturish kasalligida suv yutishga urinish vaqtida yutqin mushaklarining tortishib qisqarishi oqibatida kelib chiqadi. Quturish kasalligida bu holat suvni ko’rish bilanoq paydo bo’ladi
|
Gipertenziya
|
Organizm bo’shliqlari, qovoq organlari va tomirlardagi gidrostatik bosimning ortib borishi
|
Gipertermiya
|
Davolash yoki tajriba maqsadida odam va hayvonlar haroratini sun’iy ravishda ko’tarish usuli
|
Gipertoniya
|
1) arterial qon tomiri bosimining ortishi; 2)arterial tomir devori yoki mushaklari tonusining ortib ketishi; 3) ko’z ichki bosimining oshishi
|
Gipertrofiya
|
To’qima, a’zo yoki uning bir qismi hajmining kattalashuvi
|
Gipesteziya
|
Teri zezgisining pasayishi
|
Gipovitaminozlar
|
Organizmda vitaminlar kamayishi bilan bog;liq kasalliklar
|
Gipoksiya
|
To’qimalarda kislorod miqdorining kamyishi
|
Gipotermiya
|
Issiq qonli organizmni sun’iy sovutish ; haroratni boshqaruvchi markaziy mexanizmlarni narkotik moddalar ta’siri natijasida tormozlanishidan kelib chiqadi
|
Gipotomiya
|
Arteriyal qon bosimining pasayishi
|
Gipotrofiya
|
Bolalarda oziqlanishining surunkali buzulishi, uning asosida organism holdan toyadi
|
Glaukoma
|
Asosan ko’z ichki bosimining ortib ketishi bilan kechadigan ko’z kasalligi
|
Gospitalizasiya
|
Statsional uslubda tekshirish va davolash maqsadida bemorni shifoxonaga yotqizish
|
Dezenseksiya
|
Bo’g’imoyoqlilarga qarshi kurash chora-tadbirlari
|
Dezintoksikasiya
|
Odam va hayvonlar organizmdagi zaharli moddalarni zararlashtirish jarayoni
|
Dezinfeksiya
|
Yuqumli kasalliklarni qo’zg’atuvchi mikroblarni fizikaviy va ximiyaviy ta’sir etish bilan qirish
|
Desmurgiya
|
Bog’lamlar va har xil jarohatlarda va kasalliklarda ularni to’g’ri ishlatish va bog’lash
|
Diagnoz
|
Kasallikning mazmuni va bemor holati to’g’risidagi vrachning to’g’ri xulosasi
|
Dietoterapiya
|
Bemorlarni maxsus ovqatlar bilan davolash
|
Dispepsiya
|
Ovqat hazm qilinishining buzilishi
|
Diurez
|
Siydik hosil bo’lishi va chiqishi
|
Immobilizasiya
|
Har xil jarohatlanish yoki kasalliklarda harakatlarni to’xtatish, tinch qo’yish
|
Immunizasiya
|
Odam va hayvonlar orasida yuqumli kasalliklarni oldini olish choralari sifatida ularda immunitet hosil qilish usuli
|
Kollaps
|
Yurak faoliyatining keskin pasayib ketishi va tomirlar tonusining pasayib ketishidan kelib chiqadigan holat
|
Koma
|
Qattiq hushdan ketish
|
Gomosfera
|
Inson o’z mehnat faoliyati jarayonida bo’ladigan Fazo
|
Noksosfera
|
Xavf mavjud yoki vaqt-vaqti bilan paydo bo’ladigan fazo.
|
Portlash
|
Moddalarning bir holatdan ikkinchi holatga tez o’tishi bo’lib, bunda ko’p miqdorda energiya chiqadi va ko’p miqdorda gazlar hosil bo’ladi, bu siqilgan gazlar yemirilishiga olib kelishi mumkin.
|
Onkoviruslar
|
O’sma kasalliklar va leykozlarni keltirib chiqaruvchi viruslar
|
Lentiviruslar
|
Kasallikni sekin astalik bilan keltiruvchi viruslar
|
OIV
|
Odam immune tanqisligi virusi
|
Anonim tekshirish
|
Xufyona tekshirish
|
