Навоий давлат кончилик институти


-МАВЗУ Интеглал микросхеммалар



Download 2,89 Mb.
bet35/42
Sana27.06.2022
Hajmi2,89 Mb.
#711285
1   ...   31   32   33   34   35   36   37   38   ...   42
Bog'liq
маъруза Электроника (2)

14-МАВЗУ
Интеглал микросхеммалар


Максад: а) Интеграл микросхемалар тузилиши ва ишлаш принципини урганиш.
б) Интеграл микросхемаларнинг замонавий техникада тутган урни ва ролини урганиш.

РЕЖА:


  1. Микросхемалар хакида умумий маълумот.

  2. Микросхемаларнинг ишлаш принципи ва унинг турлари.

  3. Интеграл ва диффернциал микросхемаларни ишлаш принципи ва уларнинг микроэлектроник ва электроникадаги роли.

1. Интеграл лотинча суз булиб майда кисмлар мажмуаси туплами маъносини англатади.У микрокичик ва схема сузлардан ташкил топган. Интеграл микросхемалар тайёрлаш технологиясига кура: ярим утказгичли, плёнкали ва габрид (аралаш, драгай) турларга булинади.


Интеграл схемаларда мавжуд буладиган элементлар сонини характерлаш учун интеграллаш коэффиценти тушунчаси критилади. Бу коэффицент К=lgN билан аникланади: N-микросхемага кирувчи элементлар сони. Интеграл микросхемалар вазифасига кура аналогли ва ракамли турларга булинади.
Узлуксиз функция куринишида ифодаланадиган сигналларни кайта ишловчи ва узгартирувчи микросхема аналогли микросхема дейилади.
Иккилик ёки бошка ракамли кодларда ифодаланган сигналларни айта ишловчи ва узгартирувчи микросхема ракамли микросхема дейилади.
Аналогли интеграл микросхемаларнинг куйидаги турлари мавжуд: комутаторлар (КР119КП1, КР143 КТ1) ракамли сигнални аналог сигналига, аналог сигналини ракамли сигналга айлантириб берувчи (К252КТ1А, К252ПА1…), радио ва телевизион прёмникларда (К147УН7…) схемалар ишлатилади.

Савол: Миросхемаларнинг кандай турлари бор.


Микросхемалардан намуналар курсатиш.

Умуман интграл микрсхемалар туртта элемент ёрдамида маркаланади. Биринчи элемент микросхеманинг конструктив-технологик группасини билдиради:: 1,5. 6,7 ярим утказгичли микросхемаларни :2,4,8- дурагай микросхемаларни: колганлари 3 раками билан белгилади. Иккинчи элементтартиб номерини , учунчи элемент ишлатилиш сохасини билдиради. Масалан генераторлар-Г; детекторлар-Д; коммутаторларва калитлар-К; куп функцияли схема –Х; модуляторлар-М; ярим утказгичли пассив элементлар туплами-Н; иккламчи ток манбаи схемалари –Г ва кучайтиргичлар-У харфи билан белгиланади. Туртинчи элемент битта сериядаги бир хил операциядан бажарадиганмикросхеманинг номерини билдиради.Тртинчи элементдан сунгмикросхеманинг бир ёкибир нечта парметри буйичафаркловчи харф куйилади.Кенг кулланиладиган микросхемалардашартли белгилардан олдин К харфи куйилиб микросхема корпусининг материалини ва типини курсатиш учун К харфидан кейин куйидаги харфлар куйилади: Р-иккинчи тип пластмассали корпус учун; М-иккинчи тип керамикали крпуслар учун; Е-иккинчи тип метал-полимер корпуслар учун; А-туртинчи тип пластмасса корпуслар учун; И-туртинчи тип керамика-шиша корпуслар учун. 1974 йилгача чиккан микросхемаларда учинчи элемент биринчи ракамдан сунг ёзилган.


2. Интеграл микросхемаларнинг асосини транзисторлар ташкил килиб, уларнинг мантикли схемаларнинг куйидаги турлари мавжуд:
--- бевосита богланишли транзисторли мантикий схема—ТАНС (ББТМ);
--- Резистив богланишли транзисторли мантикий схема РТЛ (РБТМ);
--- Резистив сигим богланишли транзисторли мантикий схема РЕТЛ (РСБТМ);
--- Диод богланишли транзисторли мантикий схкма -ДТЛ (ДБТМ);
--- Транзистор богланишли мантикий схема –ТТЛ (ТБТМ);
--- Эмиттер богланишли транзисторли мантикий схема –ТЛЭС (ЭБТМ);
--- МДП –транзисторда тузилган транзисторли мантикий схема МДПТЛ (МДПТТМ);
--- МОП –транзисторда тузилган транзисторли мантикий схема (МОПТТМ) ТОПТЛ ва бошкалар.
Мантикий микросхемаларнинг асосий (параметрлари) характеристкаси унинг кириш ва узатиш характеристкасидир.
Криш токининг кириш кучланишига богликлиги кириш характеристкаси дейилади: Iкир=f(Uкир) расм-1.


Iкир
Uкир
1-расм

Кириш характеристкасининг куринишига караб улар икки турга булинади. Биринчиси кириш токи кириш кучланиш маълум бир кийматга етгандан кейин хосил булса (1-чизик), иккинчисида кириш токи кириш кучланиши булмаганда максимал кийматли булади ва кучланиш ортиши билан камайиб бюоради (2-чизик).


Мантикий микросхеманинг узатиш характеристкаси чикиш кучланиши амплитудасининг кириш кучланишларидан бирортасининг амплитудасига богликлигини ифодалайди. Um2 =f(Um1) (2-расм).



2-расм

1-чизик, кириш кучланиш кичик булса, чикиш кучланиш нолга якин булиб, кириш кучланиш ортиши билан эса чикиш кучланишнинг сатхи кутарилиб боради. Бунда фаза узгармай ишлашига тугри келади. 2-чизик микросхеманинг фаза узгартиб ишлашини ифодалайди. Кириш кучланиши кичик кийматга чикиш кучланишининг максимал киймати мос келади. Кириш кучланиши орта бошласа у кичиклаша бошлайди. Чикиш кучланиши канча катта тезлик билан минималдан максималга ва аксинча максималдан минимал кийматга утса схеманинг ишлаши шунча аник ва сифати юкори хисобланади.




Савол: 1. Мантикий микросхемаларнинг кандай турлари мавжуд.
2. Мантикий микросхемаларнинг асосий характеристкаси кайсилар.
Микросхемалар ичида энг соддаси ва бошлангичи ТАНС (ББТМ) бевосита богланишли транзисторли мантикий схемадир. (расм-3)
+Eк
+Ек

Y=x1+x2
Y=x1 x2
Т1 Т2
Х1 Т1

Х2


Х2 Т2
ЁКИ-ЙУК-амали учун ВА-ЙУК-амали учун
а) б)

Download 2,89 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   31   32   33   34   35   36   37   38   ...   42




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish