Nashriyot-matbaa ijodiy uyi toshkent-2020 (2- qism) „O‘qituvchi

20.4-mashq.

 Berilgan matnlarni tahlil qiling. Ajratilgan birliklarni izohlang.

I. Shamol yaproqlarin qo‘ymaydi mudroq, 

    Xivchin nuri bilan savalaydi 

shams

, 

    Behol badaniga soladi titroq 

---

77

Daydi izg‘irinni boshlab kelgan 

qavs

.

Adirda 

aftoda

 yashar bir daraxt… (F. Hayit)

II. Mavlono Rumiy hazratlaridan so‘rashdi:

  – Singan ko‘ngil yana seva oladimi?

  Mavlono javob berdi:

  –Ha, seva oladi.

  –Unda ayting-chi, singan piyolada suv ichasizmi?

  Mavlono esa 

nimtabassum

 bilan:

  –Siz  piyola  sindi  deya  suv  ichishni 

tark qildingizmi

?  –  dedi. 

(„Internet“saytidan)

20.5- mashq. 

Matnni o‘qing va unga sarlavha toping.

  Taqdir degan bir odamning fahm-farosatda tengi yo‘q, oqila va go‘zal qizi bor 

ekan. Taqdir qiziga qarab: „Aql, Davlat va Umid degan uch odamdan sovchi kelyap-

ti, qaysi biriga rozi bo‘lasan?“ – deb so‘rabdi. Shunda qiz: „Dada, aql – insondagi 

eng ulug‘ fazilat, aqlga suyanib turib do‘stni dushmandan, hushyorni devonadan 

farqlash mumkin. Lekin aqlning bir aybi bor: kishini chalg‘itib, xatarli yo‘llarga 

solib qo‘yishi mumkin. Davlat esa ham ishbilarmon, ham hukmdordir. Lekin davlat 

hech qachon, hech kimga vafo qilmaydi. Men umidni ixtiyor qilaman. Chunki umid 

hech qachon insonga xiyonat qilmaydi, undan ajralmaydi. Butun jahon undan man-

faatdor“,  –  degan  ekan.  Biz  ham  o‘sha Taqdirning  dono  qiziga  o‘xshab  Umidni 

tanlasak, adashmaymiz. (T. Malik)

20.6- mashq.

 Uch guruhga bo‘lining. Har bir guruh quyida berilgan so‘zlardan foy-

dalanib, matn yaratsin.

1- guruh: hikoya matni.

2- guruh: tasviriy matn.

3- guruh: muhokama matni.