404
Илова
буйрак, талоқ, суяк илиги ва нерв тизимига ҳам ўзининг салбий таъси
-
рини ўтказа олади.
Нанопарчaлар ҳужайра ичига кира оладилар, митокондрини ҳароб
этиши мумкин, демак, энергия ва протеин ишлаб чиқариш жараёнининг
бузилишига, ДНК мутациясига ва ҳужайранинг ўлишига олиб келиши
мумкин. Нанопарчаларнинг энг кўп жигарга, кейин талоққа ёйилгани
кўрилмоқда.
Сичқонларга берилган карбон нанопарчанинг буйрак ҳужайралари
ўлимига сабаб бўлиб, янги ҳужайранинг ўсишига тўсиқ бўлгани тасбит
этилгандир. Ҳолбуки, сув тозалаш системаларида карбон нанопарчала
-
ри кенг қўлланилмоқда ва, демакки, сув билан бизнинг организмимизни
ишғол этмоқдадир.
Озиқ-овқат саноатида қўлланилган ранглантирувчи моддаларнинг ге
-
нотоксик таъсирлари, уларнинг гормонал бузуқликлар ва неврологик ха
-
сталикларга олиб келиши исботланган. Титандиоксид (TiO2) дунёда иш
-
лаб чиқарилаётган ранглантирувчи моддаларнинг 70%ни ташкил қилади.
Бугун ҳар бир кишининг ичимлик ва озиқ-овқатда кунига 300 грамм
титаниумдиоксит истеъмол қилгани тахмин этилмоқда. Нанотехнология
саноати чиқиндилар шаклида атроф-муҳитга ташланганида, тупроқ, сув
ва микрофлорага катта зарар беради. Бу, ўз навбатида, шундай муҳитда
етишадиган озиқ-овқат сифатини ҳам бузади.
Тадқиқотларга кўра, TiO2 нанопарчалари инсон манийсидаги
ҳаракатчанлик ва тиғизликка катта зарар беради, тестестероннинг ту
-
шишига сабаб бўлади. Хистопатологик топилмаларда Ti02 нинг маний
ғилофида эпителиум қалинлашувига, моякларрдаги қон айланишининг
бузилишига ва варикозга сабаб бўлаётгани кузатилгандир. Бутун бу
тадқиқотлар ҳам, TiО2 нинг жонли организмларга келтириши мумкин
бўлган кулфатнинг бутун даҳшатини кўз олдига келтиришимизга кам
-
лик қилади, албатта.
TiО2 наноўғит сифатида энди зираотда (қишлоқ-хўжалигида) ҳам
қўлланила бошлади. Юқорида эслатилган махсулотлардан узоқ туриб,
титаниумдиоксит зарарларидан сақланмоқ эҳтимол мумкиндир, аммо
унинг зираотда борлиги, ундан сақланишни имконсиз ҳолга келтириб
қўймоқда.
Бугун Америка ва Оврупада полиция итларининг тишларига титан
қоплама қўйиб, итни компьютер орқали бошқармоқдалар. Миялари ком
-
пьютер тарафидан бошқарилаётган бу ҳайвонлар худди терминаторлар
каби қўрқувсиз махлуқдирлар. Бу нуқтада диққатимизни тортадиган
нарса - тиш қопламасининг нега айнан титандан қилинганидир. Чун
-
ки титан нанотехнологик компьютерлар ишлаб-чиқаришда қўлланилган
асос моддадир. Бу титандан имплант тиш қўйдирган кишилар ҳам ком
-
пьютер орқали бошқарилиши мумкинми, деган саволни туғдиради.
(
Do'stlaringiz bilan baham: