Narzullayeva zilola samadovna


XV. O’ZBEKISTONRESPUBLIKASIMILLIYOLIMPIYAQO’MITASI



Download 129,57 Kb.
bet6/7
Sana20.05.2017
Hajmi129,57 Kb.
#9334
1   2   3   4   5   6   7

XV. O’ZBEKISTONRESPUBLIKASIMILLIYOLIMPIYAQO’MITASI
O’zbekistonRespublikasiMilliyOlimpiyaqo’mitasi 1992 yil 21 yanvardaToshkentshaxridachaqirilgan — konferensiyasiqaroribilantashkiltopgan, 1993 yilsentyabroyidaXOQning 101 sessiyasidatasdiqlangan. O’zbekistonRespublikasiMOQtarkibida 127 kishiva 11 tafaxriya’zobor. MOQningbirinchiprezidentiO. }&Nazirov, vitseprezidentlariS. S. Ro’ziyev, I. P. Baraban, boshkotibiprof. A. Q. Hamroqulovbo’lgan. 1994 yiliO. I. Nazirovsog’lig’itufayliprezidentliklavozimidaniste’fogachiqdivaS. S. Ro’ziyev (Davlatsportqo’mitasiraisi) MOQprezidentietibsaylandi.

MOQningmanzili: O’zbekistonRespublikasipoytaxti — Toshkentshahri.

MOQmaqsaddari: Olimpiyaharakativahavaskorlarsportinirivojlantirishhamdahimoyaqilishgayordamberish: RespublikamizsportchilariningOlimpiyao’yinlaridaishtiroketishinita’minlash; Respublikamizvabutundunyosportchilario’rtasidagido’stlikaloqalarinirivojlantirganhamdamustahkamlaganholdaolimpizmg’oyalariruhidasportningrivojlanishinirag’batlantiribvayo’naltiribturish. MOQushbumaqsadlargaerishishuchunxususiyshaxslaryokixukumattashkilotlaribilanolimpiyaharakatitalablarivaqoidalarigaasoslanganholdahamkorlikqilishimumkin.

MOQo’zamaliyfaoliyatidaolimpiyaxartiyasigamuvofiqishlabchiqilganustavga (uMOKdingrasmiyqoidalari, tushuntirishlarvayo’riqnomanio’zichigaoladi) amalqiladi.

MOQ — bumuntazamfaoliyatko’rsatuvchihukumattashkilotidir.

MOQningOliyorganiboshassambleyabo’lib, uodatda, biryildakamidabirmartachaqiriladi. FavquloddaassambleyaprezidenttomonidanyokiMOQa’zolariningyozmailtimosigako’rachaqirilishimumkin.

AssambleyalarorasidagidavrichidadavlatimizdaolimpiyaharakatigarahbarlikqilishMOQijroiyaqo’mitasitomonidanamalgaoshiriladi. Uningtarkibigaprezident, 3 vitseprezidentlar, boshkotib, boshdirektorva 7 a’zokiradi. Ular 4 yilmuddatgasaylanadi.

MOQtopshirig’igako’raijroiyaqo’mitaqo’yidagimajburiyatlarnibajaradi: MOQassambleyalariningkuntartibinitayyorlaydi: olimpiyaqoidalarivanizomlari, Boshassambleyaqarorlariningbajarilishinita’minlaydi, belgilangantartibdaMOQtarkibigasaylashuchunshaxslarhamdatashkilotlarnitavsiyaetadi, MOQmoliyaviyahvoliuchunjavobgarbo’ladi, yillikhisobottaqdimetadi, ma’muriyishhamdaarxivningsaqpanishiuchunjavobgarbo’ladi.

PrezidentMOQustavidabelgilanganayrimhollarda, agarvaziyatMOQyokiuningijroiyaqo’mitasiunibajarishgaimkonbermasa, shaxsano’ziqarorchiqarishiyokichoraqo’llashimumkin. UshbuqarorlarkeyinchalikMOQningnavbatdagiassambleyasidatasdiqlanadi.

MOKdaolimpiyaharakati, olimpiyao’yinlarigatayyorgarlikvaundaishtiroketish, shuningdek, MOQfaoliyatmasalalaribo’yichatavsiyaishlabchiqadigankomissiyalarto’ziladi (hozirgipaytdaular 10 ta).


XVI. O’ZBEKISTONRESPUBLIKASIMILLIYOLIMPIYAQO’MITASININGBIRINCHIPREZIDENTI
O’zbekistonmustaqilligie’lonqilinishibilanijtimoiysohadaboshqarishto’zilmasinidinamiko’zgartirishimkoniyatitug’ildi. Bumamlakatimizdagitubdanijtimoiy, iqtisodiyislohotlarhamdauningjahonhamjamiyatiga, jumladan, sporthamjamiyatigaintegratsiyasisababliyo’zagakeldi.

Jismoniytarbiyavasportoldigaqo’yilganvazifalarnihaletishuchunO’zbekistondaolimpiyaharakatiniboshqarishbo’yichatashkilottuzishzarurbo’libqoldi. SHuningdek, butashkilotXalqaroolimpiyaqo’mitasitomonidantanolinishilozimedi. O’zbekistonRespublikasiMilliyOlimpiyaqo’mitasi (MOQ) aynanshundaytashkilotbo’ldi.

MOQnituzishvatasdiqlashjarayonidaO’zbekistonRespublikasiDavlatjismoniytarbiyavasportqo’mitasiraisihamdaO’zbekistonMOQbirinchiprezidentiObidNazirovichNazirovkattahissaqo’shdi.

U 24 yoshida, yirikmusobaqadaishtiroketaturib, sobiqIttifoqsportustasime’yorinibajaradi, keyinchalik «Mexnatrezervlari» MSKbirinchiligi, kasabauyushmalarispartakiadalaridaqatnashadivabirnechaborgoliblikniqo’lgakiritadi.

Sportgabo’lganmuhabbatuningkelajagini, kasbinianiqlabberdi: uO’zbekistonDavlatjismoniytarbiyainstitutigao’qishgakirdi. Oliyo’quvyurtinitugatgach, O. Nazirovpedagogikfaoliyatbilanshug’ullandivakattanatijalargaerishdi — u 60 danortiqsportustalarihamdaxalqarotoifadagisportustalarinitarbiyalabvoyaga yetkazdi.

Uningo’quvchilariorasidataniqlisportchilar, O’zbekiston, sobiqIttifoqtermajamoalaria’zolari, sobiqIttifoqtashqarisidahammashhurbo’lgansportchilar: Qo’ldoshAsraqulov — sobiqIttifoqsovrindori; SalimAbduvaliyev — «Mehnatrezervlari» MSKchempioni, xalqaromusobaqalarsovrindori, hozirdaesaO’zbekistonerkin, yunonrumkurashiassotsiatsiyasiprezidenti; MahamatMahbubov — sobiqIttifoq, «Mehnatrezervlari» MSKningko’pkarrasovrindori, O’zbekistonchempioni, hozirdaichkiishlarorganlariboshqarmasiboshlig’m, VladimirKim, HabibullaMirzaraximov, Sa’dullaMamajonov, SHuhratUsmonov, SamandarNasimov, RespublikaerkinkurashfederatsiyasiprezidentiXusnitdinNazirovvaboshqalarbor. Hozirgipaytdaularrespublikadajismoniytarbiyavasportniyanadarivojlantirishdafaolishtiroketmoqsalar.

O. Nazirovningsermahsulmexnatirahbariyattomonidanmunosibtaqsirlanib, 1983 yiliyundauO’zbekistondahizmatqo’rsatgantrenerunvonigasazovorbo’ldi.

O. NazirovO’zbekiston «Mexnatrezervlari» KSJraisi (19741984 yy., 19861990 yy.); O’zbekistonRespublikasiDavlatjismoniytarbiyavasportqo’mitasiraisio’rinbosari (1984—1985 yy.), so’ngraraisi (19901992 yy.), 1992 yiloktyabroyidan 1994 yilapreloyigacha — O’zbekistonMilliyolimpiyaqo’mitasiprezidentietibtayinlangan. BuyillardauningbevositarahbarligiostidaO’zbekistonsportchilarinixalqaromusobaqalargahamdaBarselonadagiOlimpiyao’yinlarigatayyorlashvaundaishtiroketishamalgaoshirildi.

SSSRparchalangandanso’ng, sobiqIttifoqrespublikalaridaMOQnitashkiletishhamdaxalqarosportharakatidavaBarselonadagi (1992 y.) Olimpiyao’yinlaridaishtiroketishuchununingXOQgaqabulqilinishizarurbo’libqoldi. SHusababliMoskvadaXOQprezidenti X. A. SamaranchhamdasobiqIttifoqrespublikalariningjismoniytarbiyaharakatirahbarlariishtirokidakengasho’tkazildi. Bu yerdaBarselonao’yinlaridaMDHBirlashganjamoatarkibidaqatnashishi, taqdirlashmarosimidaesategishlimustaqildavlatmadxiyasiniijroetishhamdabayrog’iniko’tarishto’g’risvdaqarorchiqarildi. Birvaqtningo’zidaOlimpiyaxartiyasigabinoanularniXOKdatanolishbilanMilliyolimpiyaqo’mitalarinitashkiletishto’g’risidaqarorqabulqilindi.

O’zbekistondajismoniytarbiyavasportnirivojlantirishdagiulkanxissasiuchunO. Nazirov 1983 yiliyunda «O’zbekistondahizmatko’rsatganjismoniy^tarbiyavasportxodimi», 1992 yilavgustdaesa «O’zbekistonRespublikasidahizmatko’rsatgansportchi» unvonlarigasazovorbo’ldi.


XVII. O’ZBEKISTONRESPUBLIKASIMILLIYOLIMPIYAQO’MITASININGIKKINCHIPREZIDENTI
O’zbekistonRespublikasiMilliyolimpiyaqo’mitasiningikkinchiprezidenti — O’zbekistonjismoniytarbiyavasportharakatiningyiriknamoyandasiSobirjonSobitovichRo’ziyevdir. (1953 yildatug’ilgan).

S. Ro’ziyevyoshlikyillaridanoqolimpiyasportturi — qilichbozlikbilanshug’ullangan. Musobaqalardamuvaffaqiyatbilanqatnashish, ushbusportturiningo’zigaxosxususiyatlari: tafakkurgaegabo’lish, uningnazariyasihamdaamaliyotinichuqurbilish — SobirjonniO’zbekistonDavlatjismoiytarbiyainstitutiga yetakladi. Ushbuoliyo’quvyurtinitugatgach, uqilichbozlikbo’yichamahoratlitrenergaaylandi. Keyinchalik, MOQprezidentibo’laturib, jismoniytarbiyavasportniboshqarishsohasidao’tabandligigaqaramay, utrenerlikishidanvozkechmadi. CHunkibuuninguchunhayotiningajralmasqismi, ma’muriyishdanamaliy, sevimliishigao’tishvositasiedi. Aynanshunarsaungasportformasinisaqdabturishga, qilichbozliksirlarivasan’atiniyoshavlodgaberishgaimkonyaratdi.

S. S. Ro’ziyevO’zbekistonvasobiqIttifoqtermajamoasia’zosisifatidasharaflisportyo’linibosibo’tgan. Uniolimpiyadunyosiyaxshitaniydi, uikkimartaMonrealvaMoskvadagiOlimpiyao’yinlaridaishtiroketgan. MoskvadagiOlimpiadadarapiramusobaqalaridajamoahisobidakumushmedalsovrindoribo’lgan. Uuchkarrajahonchempioni (1972, 1974, 1976 yy.), ikkimartaButunjahontalabalaruniversiadasichempioni (1974, 1977 yy.), ikkimartaDjovanninivaMartiniKubogisohibibo’lgan. SHuyillardaubirnechaborO’zbekistonhamdasobiqIttifoqspartakiadalari, chempionatlarivaKuboklarichempionibo’lgan. 1980 yidsasportdagiyutuqlariuchunu «SSSRdahizmatko’rsatgantrener» unvonigasazovorbo’lgan.

SobirjonRo’ziyevningsportdagiulkanyutuqlari, uningyuksakma’naviyati, ziyoliligivasportgasadoqatihardoimdavlatrahbarlaridiqqatinijalbqilibkelaredi. Sportfaoliyatiyakunidaujismoniytarbiyavasportnirivojlantirishbo’yichadavlathamdajamoatishlar^igateztezjalbqilinaboshladi: 1992 yilavgustdaO’zbekistonRespublikasiDavlatjismoniytarbiyavasportqo’mitasiraisi, 1994 yil 8 apreldanMilliyOlimpiyaqo’mitabiprezidentibo’ddi. UMOQgarahbarlikqilganyillardamamlakatimizolimpiyaharakatikattamuvaffaqiyatlargaerishdi, SobirjonSobitovichesaXalqaroOlimpiyaqo’mitasie’tiborigatushib, 1998 yidsaXOQningkumushordenibilantaqdirlandi. S. S. Ro’ziyevrahbarligiostidaO’zbekistonMOQolimpiyasportturlarinirivojlantirishbilancheklanibqolmadi. S. S. Ro’ziyevo’ziningtashkilotchilikkrbiliyativaolimpiyaharakatibo’yichabilimlariniO’zbekistondaolimpiyag’oyalarinikengtarqatish, o’quvchilaro’rtasidaolimpiyata’limotinijoriyetishgayo’naltirdi. 1994 yildanbuyonO’zbekistondaolimpiyaharakatimuammolarigabag’ishlanganilmiyamaliykonferensiyamuntazamo’tkazibkelinadi. 1996 yiddauningrahbarligiostidaolimpiyaharakatinio’rganuvchilaruchunbirinchio’quvqo’llanmanashrqilindi. 1998 yildauningma’ro’zasi «YOshlar — fan — olimpizm» xalqaroforumidajahonningyirikolimlaridiqqatigahavolaetildivauolimpizmmuammolarinio’rganuvchiolimlarningyuqoribahosigasazovorbo’ldi. S. S. Ro’ziyevO’zbekistonOlimpiyashonshuxratimo’zeyivaMarkaziyOsiyoo’yinlarinitashkiletishda, O’zbekistonMOQrahbarligiostidaToshkentdaolimpiyasportturlaribo’yichamutaxassislaruchunxalqaroseminarlarnio’tkazishda, sportchilarniyozgivaqishkiOlimpiyao’yinlarihamdaOsiyoo’yinlarigatayyorlashda, Toshkentdabirinchiyirikxalqaroforum — OsiyodavlatlariMOQlariboshkotiblariningkengashini (aprel, 1999 y.) o’tkazishdakattahizmatlarqiddi.

HozirgikundaSobirjonSobitovichRo’ziyevturlixalqarosporttashkilotlaridamuvaffaqiyatliishlabkelmoqda. Uxalqarokinovatelevideniyefederatsiyalaria’zosihamdaOsiyoOlimpiyakengashiqo’mitasiningmoliyaviymasalalarbo’yichaa’zosisifatidaolimpizmg’oyalarinirivojlantirishgayordambermoqda. Ushbutashkilotlarvajahonningolimpiyatashkilotlariforumlariishidagio’ziningishtirokiniuo’zfaoliyatiningasosiymaqsadi — O’zbekistondajiyemoniytarbiyanirivojlantirishhamdamamlakatimiznixalqarosportmaydonlaridamuvaffaqiyatbilannamoyonqilishgabag’ishlaydi.
XVIII. O’ZBEKISTONSPORTCHILARININGOSIYOO’YINLARIDAGIISHTIROKITO’G’RISIDA
Osiyoqit’asidaengyirikvaommaviymusobaqalardanbiri — buOsiyoo’yinlaribo’lib, O’zbekistonRespublikasimustaqilbo’lgandanso’ngbusporto’iinlardafaolishtiroketaboshladi.

chO’zbekistonbirinchibor, 1994 yiliXirosimadabo’libo’tgan XII Osiyoo’yinlaridaqatnashdi. Bumamlakatimizsportharakatitarixidao’chmasizqoldirdi. O’zbekistonsportchilari, Osiyoo’yinlaridabirinchiborqatnashayotib, 41 tamedal (10 taoltin, 11 takumush, 20 tabronza) sohibibo’dsilar, umumjamoahisobidaesaishtiroketgan 32 tamamlakatichidafaxrlibeshinchio’rinniegalladilar. Ta’kidlashjoizki, Osiyoo’yinlaritarixi 1949 yildaDexlidaOsiyoo’yinlariFederatsiyasining (AGF) tashkilqilinishidanboishanadi. O’shapaytlardaAfg’oniston, Birma, Hindiston, PokistonvaFilippindavlatlarifederatsiyatashabbuskorlarivata’sischilaribo’lganbo’lsa, kechroqboshqamamlakatlarhamqo’shildivaularningsoni 20 taga yetdi. HozirgipaytdafederatsiyagaOsiyoqitasidan 44 davlat, jumladan, MarkaziyOsiyomintaqasidan 5 tamustaqildavlatlar (O’zbekiston, Qozog’iston, Turkmaniston, Qirg’iziston, Tojikiston) kirgan.

I Osiyoo’yinlari 1951 yilmartdaDehlida (Hindiston) bo’libo’tgan. O’shadavrdanberi 13 tao’yino’tkazilgan. Osiyoo’yinlariham 4 yildabirmarta, Olimpiyao’yinlarqsan 2 yilo’tgandanso’ngo’tkaziladi. O’yinlardaOsiyomamlakatlarininghavaskorsportchilariqatnashishimumkin.

O’yindasturivaishtirokchilarsonimuntazamkengayibbormoqsa. XII Osiyoo’yinlaridasportchilar 34 tasportturibo’yichamusobaqalardaqatnashdi, ishtirokchilarsoniesa 7300 tasportchinitashkiletdi. Ushbuo’yinlarda 337 tamedallarkomplektiuchunkurasholibborildi. XIII o’yinlarda 44 tasportturi

bo’yichamusobaqalaro’tkazildivabunda 6 mingdanziyodqit’aningengkuchlisportchilari 379 taoltin, kumushva 478 tabronzamedallariuchunkurasholibbordilar.

RespublikamizsportchilariBangkokdao’tkazilgan XIII Osiyoo’yinlarida 23 tasportturibo’yichamusobaqalashib, 6 taoltin, 22 takumush, 12 tabronza, umumiyhisobda 40 tamedallariniqo’lgakiritdilar.



Bunatijalarqitaning 44 mamlakatiorasida 10o’rinniegallashgaimkonberdi.
Osiyoo’yinlari


O’yinlar

Shahar

Davlat

O’tkazilganyili

I o’yinlar

Dehli

Hindiston

1951

II o’yinlar

Manila

Filippin

1954

III o’yinlar

Tokio

YAponiya

1958

IV o’yinlar

Jakarta

Indoneziya

1962

V o’yinlar

Bangkok

Tailand

1966

VI o’yinlar

Bangkok

Tailand

1970

VII o’yinlar

Tehron

Eron

1974

VIII o’yinlar

Bangkok

Tailand

1978

IX o’yinlar

Dehli

Hindiston

1982

X o’yinlar

Seul

JanubiyKoreya

1986

XI o’yinlar

Beyjing

Xitoy

1990

XII o’yinlar

Xirosima

YAponiya

1994

XIII o’yinlar

Bangkok

Tailand

1998



XIX. O’ZBEKISTONRESPUBLIKASIOLIMPIYAAKADEMIYASI
Xalqaroolimpiyaakademiyasi (XOA) 1961 yildatashkilqilingan. Buolimpiyaharakatig’oyalari, jismoniytarbiyahamdasportnazariyasivaamaliyotinio’rganishhamdatarg’ibqilishbo’yichaixtisoslashganmuassasabo’lib, XOQrahbarligiostidaharakatqiladiHamdaGretsiya (YUnoniston), MOQtomonidanmoliyaviyta’minlanadi. XOAmanzili — Olimpiyadir. Ujahondavlatlarining 74 taolimpiyaakademiyalarinitanolgan. UningfaoliyatiXOQningmaxsuskomissiyasitomonidanboshqaribboriladivanazoratqilinadi.

XOAharyilihaftaliksessiyalartashkilqilibturadi. Ularningdasturidanfalsafavasportningmafkuraviymuammolari, olimpiyaharakatitarixi, sporttrenirovkasivajismoniytarbiyaningnazariyhamdausuliymasalalaribo’yichama’ro’zalarhamdaseminarlarjoyolgan.

UshbusessiyalargaMOQ yetakchiolimlar, trenerlar, jismoniytarbiyao’qituvchilari, talabalar, aspirantlar, sportchilarni — umumiysoni 4000 danziyodkishilarniyuboradi.

1987 yil 18 fevraldanboshlabsobiqIttifoqolimpiyaakademiyasi, uningrahbarligidaesaO’zbekistonolimpiyaakademiyasitashkilqilingan.

O’zbekistonmustaqillikniqo’lgakiritgandanso’ng 1993 yil 18 apreldaO’zbekistonRespublikasiOlimpiyaakademiyasitashkiletidsi. O’zROaprezidentiprof. A. Q. Hamroqulovvauningijroiyadirektoridots. B. S. Radjapovtarkibidagidelegatsiya 1994 yildaOlimpiyadabo’libo’tganXOAningsessiyasidaishtiroketdi.

O’zROaning 12 kishidaniboratijroiyaqo’mitasitarkibiga yetakchiolimlar, o’qituvchilar, trenerlarvaolimpiyaharakatiarboblarikiritilgan.

O’zROaustavdaaytilishicha, O’zRMOQrahbarligiostidaharakatqiladiganko’ngillijamoattashkilotihisoblanadi.

HozirdaRespublikaOlimpiyaakademiyasigaO’zbekistonDavlatjismoniytarbiyainstituti, fiziologiyakafedrasimudiri, professorAbduhamidQodirxonovichHamroqulovrahbarlikqilmoqsa.

O’zbekistonRespublikasiOamaqsadlariolimpizm, olimpiyaharakativaOlimpiyao’yinlarininginsonparvarqadriyatlaritamoyillarivag’oyalarinio’rganish, tarqatish, ommalashtirishhamdakeyinchalikrivojlantirishdaniborat. O’zROaningdolzarbvazifasibo’libmamlakatimizaholisiolimpiyata’limotiningtashkiliyvailmiyusuliyasoslariniyaratish, mintaqaviyOlimpiyaakademiyalaribilanaloqalaro’rnatishhisoblanadi.
XXI. YUNESKONINGJISMONIYTARBIYAVASPORTXALQAROXARTIYASI

HozirgizamondaOlimpiyaxartiyasixalqarosportharakatidaenge’tiborlihuquqmanbaihisoblanadi. Uningnazariyqoidalari, tarixdatekshirilgan, tajribadano’tganhamda sivilizatsiyatarixidasportmaqominianiqlashdaetalon (andoza) sifatidaqabulqilingan. SHudavr. ichidaOlimpiyaxartiyasi, XOQvaboshqaxalqarosporttashkilotlarisabablijismoniytarbiyavasportkishilarhayotiyfaoliyatitizimigaqo’shadiganhissasinimuhimdarajadaoshirdi, aholininghammaqatlamlarihamdabutunijtimoiyinstitutlaririvojlantirishningzarurtarkibiyqismigaaylandi. Ekologikinqirozvailmiytexniktaraqqiyotsharoitlaridaularinsoniyatnihamdaalohidaharbirinsonnisaqlabqolishomiligaaylandi. BusharoitlardaOlimpiyaxartiyasiningnazariyqoidalarigazamontalabigamoso’zgartirishlarnikiritishzaruriyatitug’ildi. Ushbuxartiyaningyaratilganligiga 100 yiloshganligisababli, yeraholisihamdahammadavlatlarhukumatlarinifuqarolarjismoniytarbiyasixususiyati, tamoyillari, sharoitlarigahamdasportnirivojlantirishgayo’naltirishmaqsadigao’zgartirishlarkiritiddi. BundayyangilanganhujjatBirlashganMillatlarTashkilotifaoliyatidoirasidayaratildi.

BizningdavlatimizdaXalqaroOlimpiyaqo’mitasiningOlimpiyaxartiyasinijismoniytarbiyavasportsohasidagihuquqmanbaisifatidayaxshibiladilarvaundanmuvaffaqiyatlifoydalanadilar. Lekin, afsuski, 1978 yil 21 noyabrdata’lim, fanvamadaniyatmuammolaridoirasidaBirlashganMillatlarTashkilotitomonidanqabulqilinganjismoniytarbiyavasportxalqaroxartiyasidabayonetilganhuquqiyqoidalardanto’laligichafoydalanilayotganiyo’q. Ushbuobro’lixalqarotashkilotfaoliyatimasalalarningkengdoirasiniqamraboladi: savodsizlikniyo’qotish, ta’limsohasidakamsitilishbilankurashish, yoshlarnitinchlikvaxalqaroo’zaromunosabatlarruhidatarbiyalash, milliymadaniyatlar, yoshlarningjismoniytarbiyasivasportinirivojlantirishmuammolarinio’rganish. YOshlarjismoniytarbiyasivasportnirivojlantirishmasalasijismoniytarbiyahamdasportXalqaroxartiyasigaasosanamalgaoshirilmoqsa. BundaYUNESKOshundayqonundankelibchiqadiki, insonhuquqlarideklaratsiyasidaqaydetilganinsonhuquqlariniamalgaoshirish, ko’pjihatdanxarbirerkakvaharbirayolningo’zjismoniy, intellektualvama’naviyqobshshyatlarinierkinrivojlantirishhamdasaqlashimkoniyatigabog’liq, shungamuvofiqharbirkishiningjismoniytarbiyavasportbilanshug’ullanishita’minlanishihamdakafolatlanishilozim.

Jismoniytarbiya, Xalqaroxartiyasikirishqismivao’ntamoddadaniborat. Kirishqismidaxalqarosportvajismoniytarbiyatizimiqurilishlozimbo’lganmuhimtamoyillaro’rinolgan. Ulardanquyidagilarnikeltiramiz:

— jismoniytarbiyavasportfaqatginajismoniytarbiyahamdasog’liqnisaqlashbilancheklanmaydi, ushuningdek, insonningto’liqvahartomonlamarivojlanishigayordamberadi;

— jismoniytarbiyavasportasosiyinsoniyqadriyatlarni (ularxalqlarningto’liqrivojlanishigaasosbo’libhizmatqiladi) o’rnatishmaqsadidao’ziningtarbiyaviyta’sirinikuchaytirishilozim;

— jismoniytarbiyavasportxalqlaro’rtasidagisingarialohidakishilaro’rtasidahamyaqinlashishga, shuningdek, beg’arazmusobaqalashish, insonlarningbirdamligihamdado’stlashishgayordamberishgaintilishizarur;

— jismoniytarbiyavasportinsoniyattaraqqiyotigahizmatqilishi, uningrivojlanishigayordamberishi, xukumatlar, tegishlinodavlattashkilotlari, maorifxodimlari, oilalarvaalohidashaxslarnixalqaroxartiyagaamalqilishgaundashi, unikengyoyishihamdaqo’llashilozim.

«Jismoniytarbiyavasportbilanshug’ullanish — harbirinsonningasosiyhuquqi», debnomlanganmoddadata’kidlanishicha, harbirkishio’zdavlatiningsportan’analarigamuvofiqo’ziningjismoniyholatiniyaxshilashhamdao’zqobiliyatlarigayarashasportnatijalarigaerishishmaqsadidajismoniytarbiyavasportdaqatnashishiuchunhammaimkoniyatlargaegabo’lishizarur.

2moddajudamuhimahamiyatgaega. Undabelgilanishicha, jismoniytarbiyavasportta’limhamdamadaniyatningengmuhimjihatisifatida, yoshlarniijtimoiyhayotda, ya’nijamiyatgaqo’shilishigayordamberishilozim. So’ngyanadamuhimko’rsatmakeltiriladi: «jismoniytarbrshvasportbilanmuntazamshug’ullanishumumiyo’zluksizhamdademokratikta’limdoirasidabutunhayotdavomidata’minlanishizarur».

Boshqamoddalardajismoniytarbiyavasportsohasigataalluqlibirqatormuhimqoidalarbayonqilinadi. Ularjahonmamlakatlariningqonunchiligidao’z

aksinitopishilozim:

— jismoniytarbiyavasportdasturlarialohidashaxslarhamdajamiyattalablarigajavobberishilo

zim;


— jismoniytarbiyavasportsohasidata’limberish, kadrlarbilanta’minlashhamdaboshqarishyuqorimalakalixodimlargatopshirilishizarur;

— jismoniytarbiyavasportuchuntegishliinventarhamdaasbobanjomlarkerak;

— ilmiytadqiqotlarjismoniytarbiyavasportnirivojlantirishningzarurelementihisoblanadi;

— jismoniytarbiyavasportto’g’risidaaxborotlarhamdahujjatlarnito’plash, takdimetishvakengtarqatishbirinchidarajaliishhisoblanadi;

— ommaviyaxborotvositalarijismoniytarbiyavasportgaijobiyta’sirko’rsatishilozim;

— milliytashkshyutlarjismoniytarbiyavasportdabirinchidarajaliahamiyatgaega;

— xalqarohamkorlikjismoniytarbiyavasportninghartomonlamahamdamo’tadilravishdarivojlanishshartlaridanbirihisoblanadi. Umustahkamtinchliknisaqlashhamdaushlabturish, o’zarohukumatvado’stlikmunosabatlarinimustahkamlashgayordamberadi, xalqaromuammolarnihaletishuchunqulaymu

hityaratadi.

XOQOlimpiyaxartiyasig’oyalariXalqaroxartiyadatakrorlanishigaqaramasdan, YUNESKOXalqaroxartiyasikishilikjamiyatirivojlanishininghozirgibosqichidajismoniytarbiyavasportningxalqarorivojlanishiningmuhimahamiyatiniochibberadi.

Birinchidan, Xalqaroxartiyajahonmamlakatlaridajismoniytarbiyavasportsohasidaqonunchilikningrivojlanishigaturtkibo’ldi. Upaydobo’lishibilanYUnoniston, Fransiya, AQSHvaboshqadavlatlardajismoniytarbiyavasportto’g’risidabirinchiqonunlarqabulqilindi.

Ikkinchidan, uningqoidalariqabulqilinayotganqonunlargaasosbo’libhizmatqildi. O’zbekistonRespublikasining «Jismoniytarbiyavasportto’g’risida»giQonuniniyaratishdahamjismoniytarbiyavasportxalqaroxartiyasimazmunihisobgaolingan.

Uchinchidan, ko’ribchiqilayotganhujjatjismoniytarbiyavasportningijtimoiymohiyatimuammosinio’rganishdamuhimnazariymanbahisoblanadi. Undailg’orinsontafakkuriningkishilarhamdajahon sivilizatsiyasirivojlanishidajismoniytarbiyavasportningyuksakahamiyatito’g’risidagiizlanishinatijasidahosilbo’lganchuqurg’oyalaro’zaksinitopgan.


Download 129,57 Kb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   2   3   4   5   6   7




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish