Narzulla Jo„rayev O„zbekiston tarixi

Samarqand – xalqimiz, millatimiz dovrug„ini butun dunyoga taratgan, ming-
ming yillik tarixga ega ilohiy maskanimizdir.
Samarqand – o„tmishi sharafli, buguni saodatli, kelajagi abadiy shahardir. 
Samarqandning ana shu olamshumul shuhratiga, tengsiz salobatining yuksalishiga, 
shonli tarixiga beqiyos hissa qo„shgan zot bobomiz Amir Temurdir. 
XIII asrning birinchi yarmida Samarqand bosqinchilar zulmi tufayli xarobalikka 
yuz tutgan, qal‟alar, masjidlar, madrasalar qarovsiz qolgan edi. O„sha zamonda 

---

451 
yurtimizga kelgan bir arab sayyohining shohidlik berishicha, Samarqand shunday 
huvillab yotardiki, avvalgi aholisining chorak qismi qolgan, me‟moriy obidalar 
vayronaga aylangan, ariqlar ko„milib ketgan, shahar suvsiz, bog„lar qurib bitgan edi. 
Sohibqiron bobomiz ana shunday murakkab bir davrda taxt tepasiga keldi. 
U Samarqandning gullab-yashnashi uchun butun umrini sarf etdi. 
Bobokalonimiz Samarqandni jahondagi eng katta va qudratli davlatning poytaxti 
sifatida buyuk nufuz kasb etishini, mislsiz go„zal va obod bo„lishini har tomonlama 
taraqqiy topishini orzu qilgan edi. Bu ezgu niyat Samarqand qiyofasida o„z ifodasini 
topdi. 
Hazrati Temur butun dunyodan va o„z yurtimizdan mohir me‟morlarni, qo„li gul 
hunurmandlarni o„z poytaxtini barpo etishga jalb qildi, ularni ana shu olijanob maqsad 
yo„lida birlashtirdi. Ularning salohiyat va aql-zakovatini safarbar etib, ijodlariga 
ilhom bag„ishlab, olamda tengi va o„xshashi bo„lmagan me‟moriy mo„jizalarni 
bunyod qildirdi. 
Samarqandning moviy gumbazlari, osmono„par minoralari, ulardagi betakror 
ranglar, olam-olam mazmunga ega naqsh-u nigorlar bizni yerga qarab emas, 
boshimizni baland ko„tarib qadr-qimmatimizni bilib yashashga undaydi. 
Bugun biz Amir Temur bobomiz buyuk bunyodkorlik rejalarini noyob obidalarda 
bekam-u ko„st mujassam etib, Samarqandni yer yuzining mo„jizasiga aylantirgan 
Badriddin ibn Shamsiddin usta Ali Nasafiy, Olim Nasafiy, Mavlono Ubaydulloh, 
Pirmuhammad Bog„ishamoliy, Mavlono Junays singari yuzlab-minglab me‟mor-u 
muhandis ajdodlarimizni, hunarmand ustalarimizni ham eslab, ularning san‟atiga 
tasannolar aytamiz. 
Sohibqiron bobomiz dahosining sharofati bilan shahri azim Samarqand