Намуна (Образец)

 

---

113 
10.3. Dividend siyosatini amaliyotga tatbiq etish algoritmi
«Dividend siyosati» konsepsiyasiни
 
1956–yilda amerikali iqtisodchi Djon 
Lintner “Dividend, kapitalashuv va солиқlar o‘rtasida korporativ daromadni 
taqsimlash” asarida талқин қилган. Ushbu konsepsiyani yanada takomillashtirgan 
holda Miller va Modilyan 1961–yilda “Dividend siyosati, aksiya qiymatining o‘sib 
borishi” asarida keltirganlar. Dividend siyosatida kompaniyaning bozor qiymatiga 
va aksiya qiymatiga ta’sir mexanizmlari ko‘rib chiqiladi. Bunda dividendlarning 
miqdori turli omillarni ta’sirini hisobga olgan holda optimillashtirishga qaratilади.
Korporatsiyalarda dividend siyosatiga korxonani rivojlantirishning uning 
bozor qiymatini eng yuqori darajada oshirishga qaratilgan umumiy moliyaviy 
strategiyasi nuqtai nazaridan qaralishi lozim. Bu doim ham dividendlarni eng 
yuqori miqdorda to‘lashni anglatmaydi, chunki korxonada dividendlarni foydaliroq 
qo‘llash yo‘llari doim topiladi. Korxonada dividend siyosati katta ahamiyatga ega 
bo‘lib, 
ushbu 
siyosat 
korxonaning 
kapital 
tuzilmasiga, 
korxonani 
moliyalashtirishga va investitsiya siyosatiga ta’sir ko‘rsatadi. Dividend 
siyosatining asosiy maqsadi mulkdorlar tomonidan foydaning joriy iste’mol 
qilinishi bilan uni kelajakda korxonaning bozor qiymatini ko‘taradigan va strategik 
rivojlantirishini ta’minlaydigan darajada oshirish o‘rtasida maqbul mutanosiblikni 
o‘rnatishdan iborat. Korxonada dividend siyosatining asosiy prinsiplari dividendlar 
miqdorini belgilash tartibining oshkoraligi va aksiyalar egalariga dividendni o‘z 
vaqtida to‘lashiга йўналтирилади. Korporatsiyalarda dividend siyosati quyidagi 
uslubiy talablarga rioya qilingan holda olib borilishi мақсадга мувофиқдир: 1. 
Umumiy barqarorlikni ta’minlash, aksiyadorlik jamiyatida rahbariyat o‘zgarsa ham 
dividend siyosatini oqilona yuritishni ta’minlash. 2. Barcha aksiyador (majoritar, 
minoritar)larning manfaatlari doimo hisobga olinishi керак. 3. Puxta o‘ylangan 
dividend siyosatini o‘tkazishda e’lon qilingan tamoyillar va qoidalardan vaqtincha 
majburiy og‘ishlar yuz berganda oshkoralikni amalga oshirish.
Dividend siyosatini amalga oshirishda