Namangan muxandislik-texnologiya

LABORATORIYA ISHI № 6 SPEKTROFOTOMETRIYA USULIDA OQSILLAR MIQDORINI

ANIQLASH

Moyli urug‟lardagi oqsil moddalarni aniqlash va tadqiq qilish muhim ahamiyatga ega. Oqsil moddalari moyli urug‟larni lipidlardan keyingi ikkinchi muhim komponenti hisoblanadi. Soya urug‟ida esa uning miqdori lipidlardan ham ko‟p. Oqsillarning ko‟pchiligi murakkab tuzilganligi va yuqori reakstion aktivlikga egaligi bilan farqlanadi. Bu esa oqsillarni taxlil qilish va o‟rganishni qiyinlashtiradi.

Yog‟-moy sanoatida oqsillarni miqdoriy aniqlashda Keldal usuli keng ko‟llanilgan. Oxirgi yillarda bu usuldan tashqari fotometrik va spektrofotometrik usullar ham qo‟llanila boshladi. Tadqiqotlarning barcha bosqichlarida o‟zgarmas- tabiiy xolatda saqlab turish juda muhim hisoblanadi. Buning uchun iloji boricha past haroratda va neytral muhitda taxlil qilinishi kerak.

Paxta chigiti albumin oqsillarini ajratib olish uchun dastlab chigit qobig‟idan ajratilib, chigit mag‟zi maydalanib (gomogen) xolatga keltiriladi. Ko‟pincha bu maydalash maxsus gomogenizatorlarda yoki farfor havonchalarda amalga oshiriladi. Maydalangan chigit mag‟zining uni maxsus filtr kog‟oziga o‟ralib, Sokslet yoki Zaychenko apparatlarida avval dietil efiri keyin asteton yordamida yog‟sizlantiriladi (dietil efir : asteton - 10soat : 5soat). So‟ngra yog‟sizlantirilgan chigit uni murili shkafida quritiladi.

Quritilgan chigit unidan albumin oqsillarini ajratib olish uchun distillangan suvda 1:10 nisbatda (100mg chigit uni va 1ml distillangan suv) aralashtirib ekstrakstiya qilinadi. Ekstrakstiya jarayoni 35-40⁰S da 1 soat davom etadi. Ekstrakstiya vaqtida stakanlar vaqti-vaqti bilan aralashtirilib turiladi. Ekstrakni ajratish uchun aylanish tezligi 5000 ay./sekund bo‟lgan stentrifugada 10 minut stentrifugalanadi.