Namangan muxandislik-texnologiya

LABORATORIYA ISHI № 2

YUPQA QATLAMLI XROMOTOGRAFIYA USULIDA GLITSERIDLARNI FRAKTSIYALARGA AJRATISH

Ishning maqsadi: Paxta moyi tarkibidan ajratib olingan (lab. ishi №1) uchglisteridlarni polyarnik darajasiga ko‟ra yupqa qatlamli xromotografiya usulida guruhlarga ajratish.

Moylardagi uchglisteridlar turlarining soni, ular tarkibidagi yog‟ kislotalar soniga proporstionaldir. Shuning uchun uchglisteridlarni guruhlarga bo‟lishdan oldin ularni tarkibi oldindan hisoblanadi.

Agar paxta moyining asosiy yog‟ kislotalari (palmitin + miristin = 26,3%; olein + palmitolein = 15,9%; stearin = 4%; linol = 53,8) soni n = 4ta bo‟lsa, bo‟lishi mumkin bo‟lgan uchglisteridlarning umumiy soni (N) glisteridlar izomerlarini hisobga ogan holda quyidagicha hisoblanadi:
_{N } n₂ (n 1) _{ 40} 2
Uchglisteridlar bir hil yoki, har xil yog‟ kislotalaridan tashkil topishi mumkin va bir yog‟ kislotali, ikki yog‟ kislotali yoki uch yog‟ kislotali uchglisterid deb ataladi. Agar kislotalarning umumiy soni 4ta bo‟lsa, uchglisteridlarning bo‟lishi mumkin bo‟lgan soni quyidagicha hisoblanadi:

Bir xil yog‟ kislotali uchglisteridlar soni N₁ = n = 4ta

Ikki xil yog‟ kislotali uchglisteridlar soni N₂ = n (n -1) = 12ta

Uch xil yog‟ kislotali uchglisteridlar soni

_{N } n(n₂  3n  2) _{ 4}

3 ₆

Moyning yog‟ kislota tarkibi va bo‟lishi mumkin bo‟lgan uchglisteridlar sonini bilgan holda ularning kombinastiyalarini tuzish mumkin. So‟ngra bu uchglisteridlarning polyarnik darajasi quyidagicha hisoblanadi.

K = 100 – m + 2e

Bundan, m – uchglisteriddagi uglerodlar soni; e – qo‟sh bog‟lar soni.