Namangan Muhandislik texnologiya instituti “Sanoat ishlab chiqarishni tashkil etish va iqtisodiyoti” kafedrasi



Download 2,51 Mb.
bet6/34
Sana19.01.2022
Hajmi2,51 Mb.
#392233
1   2   3   4   5   6   7   8   9   ...   34
Bog'liq
2-слайд XARAJATLARNI TURKUMLANISHI VA HISOBI

Emerson nazariyasi

  • Emerson o‘z zamondoshlaridan farqli o‘laroq, ishda yuqori natijalarga minimal harajatlar evaziga erishiladi deb hisoblar edi. Ishdagi zo‘rma – zo‘raklik yaxshi natijalar bermasligi, balkim aksincha, zo‘rma-zo‘raklik va unumdorlik o‘rtasida teskari aloqa mavjud.
  • Emerson nazariyasiga muvofiq, zavoddagi usta faqat o‘z boshlig‘i ishini yengillashtirish uchun emas, balki ishchilarga rahbarlik qilish uchun ishlaydi, taqsimotchi – rahbar past bo‘g‘in boshliqlariga xizmat ko‘rsatish uchun va h.k., ya’ni, u birinchi bo‘lib mehnatni boshqarishning maqsad va mohiyatini anglab etdi. Olib borilgan tadqiqot natijalari sifatida Emerson tomonidan taklif etilgan quyidagi o‘n ikki tamoyilning mohiyati hozirgi kunda ham o‘z dolzarbligini yo‘qotgani yo‘q1:
  • T.r.
  • Mezon
  • Mohiyati
  • 1.
  • Maqsadning aniq belgilab olinishi
  • Kelishilgan maqsadlar va shu borada to‘g‘ri yo‘naltirilgan ko‘rsatmalar katta natijalarga erishishga imkon beradi. Kelishilmagan maqsadlar katta yo‘qotishlarga olib keladi.
  • 2.
  • Sog‘lom fikr
  • Ishlab chiqarishni tashkil etish asosida tonnalar ortidan quvish, biznesga katta kapital kiritishga intilish emas, balki ishlab chiqarishni oqilona tashkil etish, sog‘lom fikr asosida tashkilot muammolarini yechish yotishi lozim.
  • 3.
  • O‘rinli maslahat
  • Emerson har bir xo‘jalik yurituvchi subyektning “barcha bo‘linmalarda boshqaruvni takomillashtirish bo‘yicha tavsiyalar ishlab chiqish bilan shug‘ullanuvchi” bo‘lim tashkil etishni taklif etgan. Emersonning bu qoidasi zamonaviy xo‘jalik yurituvchi subyektlarda menejment rolini tushunishda to‘liq mos keladi.
  • 4.
  • Intizom
  • Bu borada tegishli yo‘riqnomalar mavjud bo‘lishi va har bir ishchi uni bilishi va bajarishi lozim.
  • 5.
  • Xodimga nisbatan munosabat
  • Ishchilar yaxshi mehnat sharoiti, ish haqi va doimiy ravishda malakalarini oshirish imkoniyatlari bilan ta’minlangan bo‘lishi lozim. Ishchilar tanlov asosida ishga olinishi va bunda ularning ishga qobiliyatlarini hisobga olish lozim.
  • 6.
  • To‘liq va doimiy hisob
  • Emersonning fikricha mahsulotlarning miqdori, narxi, samaradorligi hisobini yuritish orqali unumdorlikka erishish mumkin.
  • 7.
  • Dispetcherlik
  • Dispetcherlik – bu rejalashtirishning bir qismini o‘zida namoyon etadi. Amaliyotning ko‘rsatishicha, ishni rejalashtirib, unga dispetcherlik qilmasdan, hattoki rejalashtirilmagan ishga dispetcherlik qilish yaxshiroqdir.
  • 8.
  • Me’yorlar va ish rejimi
  • Me’yorlash unumdorlik zahiralarini aniqlash va yo‘qotishlarni kamaytirish ustida ishlashga imkon beradi. Oqilona mehnat me’yorlarini aniqlash barcha operatsiyalarning xronometraji, samarali rejalashtirish, psixologlar, fiziologlar va boshqa mutaxassislar ishtirokida amalga oshirilishi lozim.
  • 9.
  • Sharoitlarning me’yorlashtirilishi
  • Sharoitlarning me’yorlashtirilishi aniq va to‘liq hisob, shuningdek ishlarni rejalashtirish uchun zarurdir.
  • 10.
  • Operatsiyalarni me’yorlashtirish
  • Operatsiyalarni me’yorlashtirish bir tomondan, ishlab chiqarishda avtomatlashtirishni joriy qilish orqali ishlab chiqarishni standartlashga imkoniyat yaratsa, ikkinchi tomondan operatsiyalarni bajarilishida vaqtni me’yorlashga ko‘maklashadi.
  • 11.
  • Yozma standart yo‘riqnomalar
  • Emersonning fikricha, yozma standart yo‘riqnomalar to‘plami qonunlar va xo‘jalik yurituvchi subyekt amaliyotining kodifikatsiyasi hisoblanadi. Bu xo‘jalik yurituvchi subyektda erishilgan muvaffaqiyatlar yozma ravishda mustahkamlanishi uchun zarurdir.
  • 12.
  • Unumdorlik uchun mukofot
  • Ishdagi yaxshi natijalar uchun rag‘batlantirish va ish haqini oshirish tizimining yo‘qligi unumdorlikning pasayishiga olib keladi. Ishchilarning rag‘batlantirish uchun ish haqidan tashqari, rag‘batlantirishning boshqa shakllaridan ham foydalanish maqsadga muvofiqdir.

Download 2,51 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   2   3   4   5   6   7   8   9   ...   34




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish